Bir yılın muhasebesi

Savaşlar ve krizlerin gölgesinde geçen 2023, yüklü de bir faturayı geride bırakarak gidiyor.

UKRAYNA BAŞARAMADI

RUSYA'nın geçen yıl Ukrayna'nın doğusunu işgal etmesinin ardından Batı'nın siyasi ve askeri desteğiyle Kiev yönetiminin sahada Rus askerlerini geri püskürtüp Moskova ile masaya oturabileceğinin hesabı yapılıyordu.

Ancak bu hesap sahada karşılığını bulamadı. Ukrayna'nın, Rus ordusuna yönelik başlattığı karşı saldırıda beklenen ilerleme sağlanamazken hem ABD, hem de AB savaş yorgunu gibi. Ukrayna'ya askeri yardım bulmakta giderek zorlandıkları söylenebilir.

Ancak uzmanlar Ukrayna'ya gereken desteğin sağlanamamasının Avrupa'yı olası Rus saldırılarına karşı daha açık hale getireceği uyarısını yapıyor.

TÜRKİYE'NİN AÇILIMLARI

UKRAYNA krizinde Kiev-Moskova ekseninde denge politikası güderek 2022 yılında tahıl anlaşmasının hayata geçirilmesinde kritik rol oynayan Türkiye, tüm çabalarına rağmen Rusya'yı uygulamanın devamı konusunda ikna edemedi.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

2023'e baktığımızda Türkiye dış politikasında daha önce sorun yaşadığımız ülkelerle uzlaşmacı tavra öncelik veren bir tutum ön plana çıktı.

REEL POLİTİĞE DÖNÜŞ

YUNANİSTAN ile krizli dönem geride kalırken Ankara, AB ile de yeni bir sayfa açılmasını bekliyor. ABD ile de ilişkileri raya koyma çabası dikkat çekiyor. Hafta arasında TBMM Dışişleri Komisyonu'nda İsveç'in NATO üyeliği onaylandı. Bilindiği gibi Türkiye'nin de ABD'nin F-16 satışına onay vermesi gibi bir beklentisi var.

Öte yandan Mısır ve Suudi Arabistan gibi daha önce gerilim yaşanan ülkelerle de ilişkilerde reel politiğin öne çıktığını görüyoruz.

İsrail ile ilişkileri daha da geliştirme planı ise Hamas'ın 7 Ekim kanlı baskını ve sonrasında İsrail'in Gazze'ye emsali görülmemiş müdahalesi nedeniyle akamete uğradı.

FİLİSTİN'İN DRAMI

HAMAS'ın baskını, tam da Arap ülkelerinin İsrail ile yeni bir açılımı test etmeye çalıştığı bir döneme denk geldi.

Yıllardır görmezden gelinen, yokmuş gibi davranılan Filistin meselesi bir anda dünyanın en önemli gündem maddelerinden birine dönüştü. Hamas'ın saldırısını varoluşsal bir tehdit olarak algılayan İsrail, Gazze'de neredeyse taş üstünde taş bırakmıyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Dünyanın gözü önünde 2.3 milyon nüfuslu Gazze, kadın, çocuk, yaşlı, engelli demeden inanılmaz bir toplu cezalandırmaya mahkûm ediliyor. İsrail ile birlikte, İsrail'e ses çıkaramayan insanlık da büyük bir hezimete uğruyor.

SAVAŞ BÜYÜR MÜ

ŞU günlerde Gazze'deki savaş başka bölgelere de sıçrama eğilimi gösteriyor. Mesela Kızıldeniz'de İran destekli Husilerin Gazze yüzünden İsrail'e giden gemilere yönelik yürüttüğü saldırı kampanyası tedarik zincirlerine karşı yeni bir tehdit yaratıyor. Savaşın uzaması, ileride Doğu, Batı eksenindeki mal sevkiyatında krizler yaratarak Batı'da rafların boşalmasına yol açabilir. Ayrıca, İsrail'in Lübnan'daki Hizbullah'a yönelik artan tehditleri, savaşın yayılma riskini arttırıyor.