ABD Başkanı Donald Trump, Rusya lideri Vladimir Putin ile Ukrayna savaşını bitirme konusunda anlaşmaya çalışırken gelişmeleri uzaktan izleyen Avrupa Birliği (AB) bir yandan da güvenlik ve savunma mimarisini güçlendirmek için planlar yapıyor.

'YENİDEN SİLAHLAN' PROJESİ

AVRUPA'da Ukrayna'da bir anlaşmaya varılsa bile Moskova'nın durmayacağı birkaç yıl sonra Avrupa'ya yeniden saldıracağı öngörüsü hakim. ABD'nin yaşlı kıtanın savunma yükünü daha fazla paylaşmak istemediği bir ortamda da Avrupa savunma ve güvenlik yapısını güçlendirmek için projeler geliştiriliyor.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen geçtiğimiz haftalarda 'ReArm Europe' yani, 'Yeniden Silahlan Avrupa' projesini açıklamıştı. Plan gelecek dört yıl içinde savunma sektörüne 800 milyar Euro gibi devasa kaynak yaratılmasını öngörüyor.

BERLİN FRENİ KALDIRDI

HAFTA içi yine bu konuda tarihi sayılacak bir adım atıldı.

Almanya'da görevi dolmak üzere olan Şansölye Olaf Scholz ve müstakbel Şansölye Friedrich Merz'in SPD ve CDU partileri son anda Yeşiller'in de desteğini alıp bütçede yer alan 'borçlanma freni'ni kaldırarak savunmaya daha fazla kaynak sağlanmasının yolunu açtılar.

Brüksel ve Berlin'den gelen bu adımlar önümüzdeki yıllarda üye ülkelerin ordularının modernize edilmesi, savunma planlarının güçlenmesi için daha fazla harcama yapacağı anlamına geliyor.

SİLAHLANMA YOL HARİTASI

BU çerçevede Avrupa Birliği, 150 milyar Euro'luk İngilizce 'Avrupa İçin Güvenlik Eylemi'nin kısaltması olan SAFE adı verilen bir proje üzerinde çalışıyor.

'Avrupa Savunması'nın Geleceği' isimli yol gösterici, ancak bağlayıcı olmayan belgeye göre AB bütçesinden sağlanacak bu fonla üye ülkelere ordularını güçlendirmeleri için savunma desteği sağlanması öngörülüyor.

İngiliz Telegraph gazetesine göre Fransa'nın bastırmasıyla fondan gelecek paranın yüzde 65'inin AB ülkeleri Norveç ve Ukrayna'da harcanması şartı aranacak. Bütçenin geri kalan yüzde 35'i ile AB ülkeleri Güney Kore, Japonya, Arnavutluk, Moldova ve Kuzey Makedonya gibi AB ile anlaşması bulunan ülkelerden alım yapabilecek.

TÜRKİYE'Yİ DIŞLAYAN ADIM

İNSANSIZ hava araçları, füze savunma sistemi, İHA kalkanı, elektronik harp sistemleri gibi askeri teçhizat için milyarlarca dolar harcamaya hazırlanan AB'nin Türkiye, ABD ve İngiltere'yi ise şimdilik bu fon kapsamı dışında tuttuğu anlaşılıyor.

İngiliz Financial Times gazetesine göre üçüncü ülkeler ancak AB ile savunma anlaşması yapmaları halinde bu fon kapsamına alınabilecekler.