Memur ve memur emeklisinin mağduriyeti

2024 yılı enflasyon oranı, yaşanılan ve hissedilen enflasyon oranından farklı olarak iktidarın tahmin ettiği şekilde TÜİK tarafından yüzde 44.38 olarak açıklanmış ve 2024Temmuz- Aralık enflasyon oranı yüzde 15.75 şeklinde gerçekleşmiş idi.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2024Kasım ayı verilerine göre aylık alan emekli memur ve hak sahibi sayısı 2 milyon 521 bin 775, çalışan memur sayısı ise 3 milyon 659 bin 306'dır. Memur maaş zamlarının belirlenmesinde; SSK ve Bağ- Kur emeklisinde olduğu gibi son altı aylık enflasyon oranı doğrudan kullanılmamakta, iki yıllık süre için yapılan toplu sözleşmeler ile zam oranları belirlenmektedir. Memurlara verilen aylık artış oranlarının, ilgili dönemde enflasyon oranından düşük olması halinde, memurlara bu zamlarla birlikte enflasyon farkı da verilmektedir.

2024-2025 yıllarında memurların mali ve sosyal haklarının belirlendiği 7. Dönem Kamu Toplu Sözleşmesi gereği, memur ve memur emeklilerinin aylıklarına; 2024 yılı ikinci altı ay için yüzde 10; 2025 yılı ilk altı ay için yüzde 6 zam yapılmasına karar verilmişti.

2024 yılı temmuz-aralık enflasyon oranı olan yüzde 15.75'ten yine aynı dönem memurlara verilen yüzde 10 artış oranı düşüldüğünde, 2025 Ocak döneminde memur ve memur emeklisine verilecek enflasyon farkı 1.15751.101.0522) yüzde 5.22 olmuştur. Toplu sözleşmede 2025 Ocak ayında memurlara yüzde 6 zam verildiğinden bu durumda memur emeklisinin 2025Ocak zammı 1.0522 x1.061.1153 ) yüzde 11.54 oldu. 2023Temmuz ayına kadar çalışan ve emekli memur aylık artışlarında farklılık bulunmuyordu. Ancak iktidar en düşük çalışan memur maaşını 22 bin liraya yükseltmek için çalışan- emekli memur arasında dengeyi bozan ve sadece çalışan memurlara ilave ödeme verdi. İlave ödeme; 15965 göstergenin, memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucu hesaplanan miktardan, binde 759 damga vergisi düşülmesiyle tespit edilmektedir.

2023Temmuz ayında bu miktar 8.077,12 TL'dir. 2025Ocak ayında çalışan memurlara 15965x1.012556 16.165,46x0.00759122.70) 16.165,46122,70 16.042,76 TL ilave ödeme verilmektedir. Memur emeklilerinin aylıkları

2025 Ocak ayında altı aylık enflasyon oranının altında yüzde 11.54 oranında artırıldığı gibi çalışan memurlardan 16.042,76 TL daha az aylık almaktadır. Büyük mağduriyet yaşayan memur emeklileri ilave ödemenin kendilerine de verilmesini haklı olarak talep etmektedir.

İlave ödemenin çalışan memurlar yönünden mağduriyet yaratan yönleri ise farklı. Öncelikle çalışan memurlara verilen aylık artış oranları, ilave ödemesiz aylığa uygulanmakta ve ilave ödemeler, memurlara ilgili mevzuatı uyarınca ödenmekte olan veya mali ve sosyal hakların tespitinde esas alınan aylık, ücret, zam, tazminat, ödenek, döner sermaye ödemesi, ikramiye ve diğer herhangi bir ödeme unsurunun hesabında dikkate alınmamaktadır. Diğer bir ifadeyle ilave ödeme emekli ikramiyesi ve emekli aylığının hesaplanmasında dikkate alınmamaktadır.

Bu durumda, çalışan ve emekli memurların haklı taleplerini dile getirmesi beklenen memur sendikalarınca, çalışan ve emekli memurlar için iktidara karşı hak arama ve eylem yapma cesaretinin gösterilmediği, sadece yapılan basın açıklamaları ile bu işin geçiştirilmeye çalışıldığını görüyoruz.