Bağ-Kur sigortalılarının emeklilikte aranan 9 bin prim gün sayısının 7 bin 200 güne indirilmesine ilişkin haberleri ilk defa 2023 yılında cumhurbaşkanının seçim vaatlerinde duymuştuk. Cumhurbaşkanı, "Bağ-Kur prim ödeme gün sayısını SGK'lilerle eşitleyerek 7 bin 200 güne indiriyoruz. Bu çalışmadan 1 milyon küçük esnaf faydalanacak" şeklinde açıklama yapmıştı. Aradan iki yıl geçtikten sonra bu kez alışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın katıldığı bir televizyon programında, Bağ-Kur'luların emeklilikte aranan 9 bin prim gün sayısının 7 bin 200 güne indirilmesi konusunda "Sayın cumhurbaşkanının bir vaatte bulunduğunu, bunu bir emir telakki ettiklerini, 2028'den önce cumhurbaşkanının esnafa bu müjdeyi vermesi için bakanlık olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte çalışacaklarını, kapsama sadece 'küçük esnaf'ın ya da tüm Bağ-Kur'luların mı dahil olacağını değerlendireceklerini, Bağ-Kur'lu küçük esnafın prim ödeme konusunda zorlandığını, prim tahsilat oranının diğer SGK'lilere göre daha düşük olduğunu bu nedenle 7 bin 700 günle ilgili çalışmalara başladıklarını ve çalışmayı 2026 yılının ilk veya ikinci çeyreğinde sonuçlandırmayı planladıklarını" ifade etti. Açıklamada yasal düzenlemenin kapsamı ve ilk defa hangi tarihte sigortalı olanları kapsayacağı hususlarına yer verilmemesinin, yapılacak maliyet hesaplarına göre netleşeceği anlaşılmaktadır.

Tabii buradaki beklenti, Emeklilikte yaşa takılanlarda (EYT) olduğu gibi hayal kırıklığı yaratacak, ihtiyaca tam olarak cevap vermeyen, bir sorunu çözerken başka büyük sorunlar yaratan yasal bir düzenlemenin yapılmamasıdır.

Yapılacak yasal düzenlemeyle 1800 gün daha az prim ödeyerek emekli olma imkânına kavuşacak olan BağKur'luların kimler olduğu ve mevcut durumda emeklilikte aranan prim ödeme gün sayıları hakkında kısa bilgiler vermek gerekmektedir.

BAĞ-KUR SİGORTALILARI KİMLERDİR

Tarımda çalışanlar dahil olmak üzere, kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız alışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu (BAĞ-KUR) ile 1/4/1972, 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına alışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile 1/1/1984 tarihi itibarıyla sosyal güvenlik sistemi kapsamına alınmışlardır.

2008/Ekim öncesi 1479 ve 2926 sayılı kanunlar kapsamında olan Bağ-Kur sigortalıları, 2008/Ekim sonrasında 5510 sayılı kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde (4/1-(b)):

Köy ve mahalle muhtarlarıyla hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan ise;

1) Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar,

2) Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar,

3) Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları,

4) Tarımsal faaliyette bulunanlar" şeklinde düzenlenmiştir.

6132 sayılı At Yarışları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler, isteğe bağlı sigortalılar ve 1/8/2019 sonrası yurtdışı hizmetlerini borçlanma talebinde bulunanların borçlandıkları hizmet süreleri de Bağ-Kur kapsamında sayılmaktadır.

İKTİDAR NEDEN GÜN SAYISINI İNDİRMEK İSTİYOR

Bağ-Kur'luların prim ödeme gün sayısının 7 bin 200 güne indirilmesi hususunda cumhurbaşkanı ile alışma ve Sosyal Güvenlik bakanı tarafından yapılan açıklamalar çerçevesinde şu soruların cevaplarının aranması gerekmektedir.

1- Bağ-Kur'luların yaşlılık aylığı bağlanmasında aranan 9 bin prim gün sayısını 7 bin 200 güne indirerek emeklilik gün sayılarını SSK'lilerle eşitlemekle amaçlanan nedir

2- Bağ-Kur'luların prim ödeme gün sayısı SSK'lilerle eşitlenecek ise bu eşitleme hangi tarihte ilk defa sigortalı olanları kapsayacaktır

3- Bağ-Kur'luların prim ödeme gün sayısının SSK'lılar ile eşitlenmeden doğrudan 7 bin 200 güne indirilmesi halinde uygulama nasıl olacaktır

4- Beş yıl daha erken emeklilik olanağı sadece prim ödeme zorluğu çeken küçük esnafa mı verilecek "Küçük esnaf" ifadesinden ne anlaşılması gerekiyor Kapsam ne olacak ve hangi tarih itibarıyla sigortalı olan esnafı kapsayacak

5- Bağ-Kur sigortalıları prim ödeme zorluğu çekiyor mu SGK kapsamındaki sigortalılara göre Bağ-Kur'luların prim tahsilat oranı düşük mü

6- Hizmet süreleri durdurulan BağKur sigortalıları için yine yapılacak bir yasal düzenleme ile "kısmi ihya" hakkı verilmesi düşünülüyor mu

7- 5510 sayılı kanunda, yaşlılık aylığı özel koşulları, malullük ve ölüm sigortasından bağlanacak aylıkların hesaplanmasına esas aylık bağlama oranları, yaşlılık aylığı genel koşullarında belirtilen gün sayısına bağlı olarak belirlenmiştir. Gün sayısının değiştirilmesi halinde aylık bağlama oranlarıyla ilgili de yasal düzenlemelerin yapılması gerekmez mi