Hem eşten hem de anababadan ölüm aylığı bağlanması

5510 sayılı kanunun 34. maddesinde ölen anababalarından dolayı kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanması; yaş koşulu aranmaksızın, kız çocuğunun evli olmaması, evli olmakla beraber sonradan boşanması veya dul kalması, 5510 sayılı kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık almaması şartlarına bağlanmıştır.

Ölen sigortalının dul eşine ölüm aylığı bağlanması için aranan tek koşul, ölen sigortalı ile ölüm tarihinde resmi nikâh akdinin bulunmasıdır. Dolayısıyla, hak sahiplerine bağlanan ölüm aylıkları, hak sahiplerinin kendi sigortalılıkları nedeniyle bağlanan aylıklar olmadığından, ölen eşinden aylık bağlananların aldıkları ölüm aylığı, anababadan hak sahibi olmalarına engel oluşturmamaktadır.

Kız çocukları ölen eş ve anababalardan dolayı ölüm aylığına hak kazanabilmektedir. Ancak, hak kazanılan bu aylıkların ödenmesinde 5510 sayılı kanunun 54. maddesinde sınırlama getirilmiştir. Maddede; "Hem eşinden hem de ana veveya babasından ölüm aylığına hak kazananlara, tercihine göre eşinden ya da ana veveya babasından bağlanacak aylığı" diğer bir ifadeyle, tercih hakkı verilerek tek dosyadan yani ya eş ya da anababa dosyasından aylık bağlanacağı öngörülmüştür.

Öte yandan, 5122017 tarihinde Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin geçici 4. maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle, 2008Ekim öncesi ölen sigortalıların hak sahiplerine gelir veya aylık bağlanmasında;

- Ölen sigortalıya ilişkin koşulların tespiti, gelir veya aylığın hesaplanması ile paylaştırılmasında ölüm tarihindeki,

- Hak sahiplerine ilişkin koşulların tespitinde ise hak sahibi olma niteliğinin kazanıldığı tarihteki kanun hükümlerinin uygulanması öngörülmüştür. Buna göre, 5510 sayılı kanunun geçici 1. maddesi kapsamında olmayıp 5122017 tarihinden sonra 5510 sayılı kanunun 34. maddesine göre bağlanacak geliraylıklar, kanunun 54'üncü madde kapsamında değerlendirilecektir.

2008Ekim sonrası vefat eden eşinden dolayı ölüm aylığı almakta iken ölüm tarihi 2008Ekim ayından önce veya sonra olan babasındanannesinden dolayı farklı ya da aynı statü kapsamında 5122017 tarihinden sonra ölüm aylığı bağlanması talebinde bulunanlara, anababa dosyasında 2008Ekim öncesi hak sahipliği bulunup bulunmadığına (5510 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi kapsamına girip girmemesine göre) göre değerlendirme yapılarak, hak sahipliği yoksa kanunun 54. maddesi gereğince tercih ettiği aylık, hak sahipliği var ise ana babanın ölüm tarihinde geçerli mevzuata göre aylık bağlanmaktadır.