5510 sayılı kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde (5510/60/g) olanlar, maddedeki diğer bentler kapsamına girmeyip başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan Türk vatandaşlarıdır. 5510/60/g kapsamındaki sigortalıların ödeyecekleri genel sağlık sigortası (GSS) prim ödeme şekli gelir testine göre belirlenmektedir. Sosyal güvencesi olmaması nedeniyle GSS kapsamına alınan Türk vatandaşlarının gelir testi ikamet ettikleri yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından yapılmaktadır. Gelir testi sonucunda aile içinde kişi başına düşen aylık tutarı, asgari ücretin üçte birinden yani 8.668,50 TL'den;
- Az olanların GSS primi devlet,
- Üstünde olanların primi ise genel sağlık sigortalısı tarafından ödenmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) 2025/Eylül ayı verilerine göre GSS primi kendilerince ödenen kişi sayısı 2.010.881, devlet tarafından ödenenler ise 5.652.296 kişidir.
5510/60/g bendi kapsamındaki sigortalılar brüt asgari ücretin yüzde 3'ü oranında prim öderken 20 Kasım 2025 tarihli ve 10602 sayılı cumhurbaşkanı kararı ile bu oran yüzde 6'ya yükseltilmiş ve 1 Aralık 2025 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlanmıştır.
Buna göre, 60/g bendi kapsamındaki genel sağlık sigortalıların 2025 yılı kasım ayına kadar 780,17 TL olan GSS prim miktarı, 2025/Aralık ayı itibarıyla 1.560,33 TL'ye yükseltilmiştir.
5510/60/g kapsamındaki GSS sigortalıları zaten herhangi bir sosyal güvencesi olmayan, çoğunluğunu işsiz gençlerin oluşturduğu, prim ödeme güçlüğü çeken kişilerdir. Bunlar biriken prim borçları için af veya yapılandırma kanunu beklerken ödeyecekleri prim oranı ve dolayısıyla prim miktarı artırılmıştır. GSS prim borçlarında 10 yıllık zamanaşımı süresi bulunmaktadır.
İktidar bir yandan GSS primlerini kendi ödeyen vatandaşların prim oranını artırırken bir yandan da neredeyse her yıl 10 yıllık zamanaşımına giren GSS prim borçları için af kanunu çıkarmaktadır. Nitekim Meclis'e sunulan kanun teklifi ile 5510/60/g bendi kapsamındaki sigortalıların, 1/1/2016 öncesine ait olup ödenmemiş genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir. Bu kapsamda tahsilinden vazgeçilen prim borçları gecikme zamlarıyla birlikte yaklaşık 3 milyar TL'dir. SGK'nin 60/g kapsamındaki sigortalılardan 2016- 2026 tarihleri arası birikmiş GSS prim alacağı ise yaklaşık 80 milyar TL'dir.
Aslında GSS primleri kendileri tarafından ödenen ve SGK kayıtlarında 2.010.881 kişi olarak belirtilen rakam gerçeği yansıtmamaktadır. Sigortalı sayısı ile toplam prim borcunun yarı yarıya hatalı olduğu bilinmektedir.
SGK'nin genel sağlık sigortalısı ile bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin kayıtlı olduğu, GSS Tescil ve Sağlık Provizyon Aktivasyon Sistemi (SPAS) programları bulunmaktadır. Bu programlardaki kayıtların güncel ve doğru şekilde tutulması için yine SGK'nin kendi sistemindeki; tescil, ödemeler, prim tahakkuk, muhasebe, kapsam dışı ve icra takip sistemine ilişkin ilgili diğer programlarla entegrasyonunun sağlanmış olması gerekmektedir. Programların birbirine entegre edilmemesi, GSS kapsamındaki sigortalıların bilgilerindeki değişikliklerin anında ve doğru bir şekilde GSS tescil ve aktivasyon kayıtlarına aktarılmasına engel olmakta ve hatalı prim borçları oluşturulmaktadır.

18