Sayın Devlet Bahçeli'nin ilk işaretlediği yerden kazmaya başlayalım Açılış cümlesi oydu; "Putin, yeniden devlet başkanı seçilmesinden sonra ilk ziyaretini Çin Halk Cumhuriyeti'ne yaptı. İki ülke lideri arasında düzenlenen zirvede, 'yeni dönemde kapsamlı stratejik işbirliği ortaklığının derinleştirilmesi' bildirisi imzalanarak ilan edildi" İşin başında Moskova- Pekin ilişkilerinin ulaştığı nokta, dış politika, uluslararası ilişkiler uzmanları tarafından neredeyse külliyen reddedildi ve-dahi 'mümkün olmadığı' söylendi Bu tespitin tarihi hatta stratejik nedenleri olsa da gerçeği yansıtmadığı kısa sürede anlaşıldı, onlar tarafından da kabul edildi. İstisnai ilişki vardı ortada ve hemen kavranılamamasını -biraz- hoş görebiliriz, çünkü 'yeni küresel düzen arifesi' anlaşılmamıştı. Dönüşümün dinamikleri yok kabul ediliyordu. Her nedense.. Tersine, -şu aşamada- iki süper gücün ittifakını hâlâ 'kayıtsız-şartsız' diye tarif edemeyiz; çok ilerlemişsıra dışı ilişkidir ama 'stratejik muğlaklık' içeriyor. 'Stratejik uyum' daha isabetli tarif olacaktır Sebebi daha çok Çin'e aittir. Ama mevcut konjonktürde ikincildir. Birinci sıra, ABD-Batı'ya bakışlarıdır ABD'nin, Batı'nın kalanını da saçından sürükleyerek iki ülkeyi çevreleme planı 'eylemlere ahenk' getirmiştir. Nitekim Çin lideri Xi Jinping'in, "birbirimizin güncel kaygılarını anlıyoruz. Yeni dönemde Rus-Çin ortaklığının, stratejik işbirliğinin temel direği budur" sözlerini somuta sahaya indirirsek, karşılığı Ukrayna ve Tayvan'dır Çin, Ukrayna krizinin 'siyasi yollarla' çözülmesini istiyor. Ancak bunun nihai amacı, dünyanın 'yeni' güvenlik mimarisinin 'doğrudürüst' şekillendirilmesidir!.. O da ortak bildiride vurgulanıyor; "Ukrayna krizinin çözülmesi için krizin temel nedenlerinin ortadan kaldırılması gerekiyor" Neydi onlar NATO'nun genişlemesi! Savaş oradan çıkmıştı. Bu anlamıyla her iki ülke, NATO'nun yani ABD'nin hırslarının dizginlenmesini temel sorun olarak tespit ediyorlar ve 'yeni düzen' her ne olacaksa, önce bunun durdurulmasını istiyorlar Zımnen, Ukrayna ve diğerrabıtalı gerilimlerin sorumluluğunun da ABD Batı'ya ait olduğunu imza altına almış bulunuyorlar Kuşkusuz, Ukrayna muharebesinde durum daha ileri çıkarımlar yapılması konusunda iki ülkeyi teşvik ediyor; Rusya'nın savaşta pozisyoninisiyatif üstünlüğünü kazanmış olması zaferli finale kavuşursa, mevcut ABD merkezli sisteme ağır politik faturası olacak Kuşkusuz sirayet edecek; Batı'nın benzer adımlar atmasını sakatlayacak, örneğin Asya-Pasifik'te Ukrayna benzeri yeni deneme akılları akim kalacak. Yaklaşımın pratikteki karşılığını Çin'in girişimlerinde izlediğimizi daha evvel paylaşmıştık; Fransa-Macaristan-Sırbistan'a yapılan ziyaretlerin, Avrupa- ABD arasında kanayanaksayan coğrafyalara bastığı aşikârdır Çok basittir; belli ki Çin, Avrupa'yla ilişkilerinin Atlantik ilişkilerinde ABD'nin konumunu, politikalarını zorlaştırdığını, elini tuttuğunu görüyor, buna abanıyor Çok kutupluluk veya yeni dünya düzeni denilen jeopolitik ve stratejik akışın, "anatemel" başlığının da farkında olmak gerektir Yeni düzen; yeni ekonomi, yeni para demektir. Askeri başlangıçları girişimleri, yeni siyaset takip edecek, sonucunda da, "yeni paylaşım" ortaya çıkacaktır Odağı kaçırmayalım; küresel ekonomi konuşulurken bir ülkenin iktisadı talidir, o ülkenin dünya ticaretindeki rolü konuşulur. 'Çin bu bağlamda kendini nerede görüyor' türünden sorular önemlidir. Veya Amerika ve Avrupa'nın getirdiği yaptırımlar neye yaramaktadır (ABD bunları gerçekten takip edebiliyor mu!) Yine Çin'in Amerikan tahvillerini boşaltıp, altın almaya başlaması ne demektir Benzer soru Türkiye'nin