Üçlü takvim kurmuştuk; Perşembe başlayan Rusya (Putin)-Çin (Xi) zirvesi, Kazan'da yapılacak BRICS zirvesi ve ABD Başkanlık seçimleriDünyada her gün sürüyle olay yaşanıyor. Bir kısmı stratejik bir kısmı konvansiyonel etkilerle gerçekleşiyor. Örneğin, Fransız Kolonisi Yeni Kaledonya'da yaşanan dalgalanmalar bir sebep-sonuç ilişkisi içerdiğinden, Afrika'da Fransa'nın varlığının rendelendiği dönemle senkron gösterdiğinden, yüzölçümü küçük olsa da jeopolitiği büyük olaydır. (Öyle ki, Paris basını içinde gelişmeleri Türk ve Azerbaycan istihbaratına bağlayanlar var!)Keza, Nijerya'da ABD ve Rus askerlerinin bir askeri üste 'yüz-yüze' kalmaları da öyle. Yapı-bozum dönemlerinde şaşırtıcı olayların tekdüze sayılmaları olağan. Ancak önemlerini azaltmıyorYukarıdaki üçlünün sonuçları, önümüzdeki en az dört-altı yılın nasıl bir küresel form şekillendireceğinin işaretlerini verecek. Hatta bir 'kılavuz' bile ortaya çıkarabilirFİNAL YOK, ÇOK VE UZUN SAVAŞLAR VARBenzer şekilde, Ukrayna'da Rusya için avantajlı saha pozisyonu gelişirken Savunma Bakanı'nın yerine askeri değil ekonomik alanda temayüz etmiş bir siyasinin getirilmesi de öyle. (Ukrayna savaş stratejisi bundan sonra Rus GenelkurmayıGerasimov tarafından yönetilecek demektir ve ülkenin rol dağılımı hakkında da fikir verir.)Yanılmıyorsam şimdiye kadar sadece iki ülke, Rusya ve İngiltere "savaş ekonomisine" geçtiklerini duyurdu. Çoğu yorumcuyaanalizciye göre anlamı, 'daha büyük bir savaş'ın yaklaşmakta olduğuAz farklı düşünüyorum; kesin hesabın kesileceği savaş olmayacak. Ancak uzun ve geniş alana yayılmış küçük ve orta boy çatışmalar yaşanacak. 'Savaş ekonomisi' o demekNitekim, bir çok ülkenin savunma bütçelerinde manidar yükselişler buna delalet ettiği gibi, Rusya Gayri Safi Yurt İçi Hasılası'nın önce yüzde 6,7, sonra yüzde 7'lik paylara ulaşması aslında Sovyet bütçesidir!'ULUSAL GÜVENLİKTEN TASARRUF OLMAZ'Türkiye'de, 'kamuda tasarruf önlemlerinden' savunma ihtiyaçlarının muaf tutulması da herhalde bu kümeye ilave edilmelidir!..Rusya, iç politikasında Putin'e 2030 yılına kadar yol verirken, askeri olarak da uzun vadeli ekonomi-politiğe geçmiş oldu. Ukrayna savaşının ilk haftalarında, yani yıllar önce, bu savaşın sonucunda Moskova'nın küresel oyunda kalıp-kalmayacağına ilişkin belirgin bir iz bırakacağını kestirmiştik. Şimdi tamamlanmış bulunuyor. Kremlin, 'yeni dünya düzeninde' sahnedeki yerini koruyacak. Bu yüzden de yeni etaba geçip, 'askeri-endüstriyel ekonomisini' ayarlıyor. Özü budurUkrayna'dan fazlası demektir bu ve sadece zaman değil mekân olarak da genişlik, hazırlık anlamına geliyor. 'Uzun ve çok savaş', yıpratma savaşıdır, ancak ekonomi ile kazanılabilirKÖHNE KORKAKLAR'Jeopolitik olarak, Rusya, Çin ve İran'la daha belirginentegre ilişkiler kuracak ve bunu savunacak' diyerek işin içinden çıkabiliriz ama doğru olsa bile süreci eksiksiz kavramamızı zorlaştırırBRICS burada devreye giriyorMaalesef Türkiye'de-diğer pek çok konuda olduğu gibi-gerçeklikleri topyekûn yok sayma, başını kuma gömme gibi berbat bir şartlanmışlık refleksi var. Genellikle de siyasi bağnazlıklar ve aidiyetlerden besleniyor. Körleşme bazen o denli derinleşiyor ki, "bakın böyle olaylar var" dediğinizde, "yok öyle bişi, kaçalım, bizi kaparlar" sersemliğinde okumalar işitiliyor.Gelişmelerden etkilenmemek mümkün değil ve eğer ulusal güvenliğinizi özgün formatında, bağımsızlık hedefinde korumak istiyorsanız, alternatiflere nüfuz etmek zorundasınızUzun ve çoklu alanlarda savaşlar dönemi yaşanıyoryaşanacak ise, BRICS ve benzerlerinin (TDT, AEB, tüm ulaşım ve enerji projelerinin) ana araçlardan olduğunu bilmek zorundayız. Nitekim, gelecek toplantıda, "de-dolarizasyon"