Kırgızistan, Azerbaycan'a bir teklifte bulundu; "Türk devletleri arasında NATO tipi bir güvenlik sistemi oluşturalım"Türk Devletleri Teşkilatı henüz tazeyken, 'güvenlik ve istihbarat boyutunun' da eklenmesi yönünde Ankara'nın da fikirleri olduğunu biliyorumAncak öneriyi daha geniş bir 'arayışın' yaşandığı küresel 'boşluk hissine' oturtmak, anlayışımızı genişletecektirBir, Haziran başında Özbekistan Devlet Başkanı Türkiye'deydi. Başarılı ve samimi görüşmeler gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Mirziyoyev Ankara'da Erdoğan'la kucaklaşırken, aynı saatlerde önemli bir Özbek resmi heyeti Çin'le anlaşmalar imzalıyorduİki, Kısa süre sonra Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Çin ziyareti gerçekleşti ve bu köşede etüt ettiğimiz üzere 'sıra dışı' açıklamalar yaptıÜç, Takiben Rusya'ya geçti Sayın Fidan ve Moskova hiyerarşisinde konuyla ilgili-Putin dahil-herkesle görüştüDört, Türkiye bu anlamıyla dünyada 'uniquebenzersiz'dir. Nitekim, İsviçre'de yapılan Ukrayna konferansına da gelecek BRICS zirvesine de katılacak tek "NATOBatı" ülkesidir! Dikkat isteyen; her iki cephenin bu 'diplomatik salınıma' ağzını bile aç(a)mamasıdırBeş, eş zamanlı olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan da G-7 zirvesine katıldı. Düz baktığınızda, "Cumhurbaşkanı, Batı'nın en krematepe masasındayken, Dışişleri Bakanı Pekin'den Moskova'ya, oradan Doğu-Batı'nın muharebe alanı Ukrayna'nın tartışıldığı İsviçre konferansındaydı. Bu zıtlıkların senkronu vardırAltı, bu sene böyle; 2024 dünyada seçimler yılı olarak anılacak ki, seçim sonuçları da küresel savrulma iklimine yeni rüzgârlar taşıyor. Avrupa Parlamentosu seçimlerinin Fransa ve İngiltere seçimleriyle ilerlemesi gibi. ABD seçimleri de öyle olacakYedi, yine aynı gün hatta saatlerde Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler Brüksel'deki NATO karargâhında üye ülkelerden mevkidaşlarıyla toplantıdaydı. Gündeme ilaveten, ABDNATO'nun Türkiye'yle anlaşamadığı başlıkları 'izah etmeye' çalıştı. Avrupa'nın kendi güvenlik çatısını kurma arayışına ilişkin görüşlerini de söyledi. Türkiye bu fikre sıcak bakmıyor. NATO'yu zayıflatacağını düşünüyor. İstisnasını, 'NATO'yu tamamlayıcı nitelikte olursa katılabiliriz' şeklinde belirlediSekiz, Bu noktada hayli "kapsayıcı" ilginç bir teklif Putin'den geldi; "Avrupa-Atlantik güvenlik sisteminin yeniden oluşturulması gerekiyor. Geleceğin güvenlik mimarisi, NATO üyeleri de dahil isteyen tüm Avrasya ülkelerine açık olmalıdır" diyerek, 'Avrasya merkezli' yeni bir güvenlik sistemi önerdiDokuz, Böylesi güvenlik çatısı kime karşı olacak Çünkü güvenlik çatılarının doğası öyledir. Soruya aleni yanıt verilse, "kimseye karşı olması gerekmiyor. Artık dünya eskisi gibi olmayacak. Yeni düzene uyumdur" denilecektir ama.. Mesela Çin buna ne diyecek, nasıl anlayacaktır BRICS bağlamında anlamı nedir Altı eşelenmesi gereken bir hibrit tekliftirOn, Rusya'nın kısa süre önce, "Çin'le ittifak halinde değiliz" ve "Ukrayna'da şu şartlarla kesin barış masasına oturabiliriz" açıklamasını da buna ilave etmek gerekir mi, gerekmez miOnbir, Ermenistan'ın, zamanın 'Bağımsız Devletler Topluluğu'nun askeri boyutu olan 'Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nden ayrılacağını duyurması ve bu ihtiyaç için BatıABD'ye yaklaşacağı açıklamaları da aynı baptandırOniki, Avrupa Birliği'nin bu esnada Ukrayna ve Moldova ile tam üyelik müzakerelerine başlama tarihini açıklamasını da unutmayalım. Kremlin, Ukrayna'nın AB üyeliğine hiç karşı çıkmadı. Muhtemelen Moldova için de yüksek reaksiyon göstermeyecektir. Ancak Kiev ve Kişinev'in Batı kampına kaymalarına Ukrayna'da ilerleme olmazsa zorluk çıkaracağı kestirilebilir. Bunlar da hep arayışlardırOnüç, gölgede kalsa da yine aynı günler içinde 'Bükreş Dokuzlusu' toplandı. Rusya'yı kuşatan Doğu Avrupa