Geçen hafta, Moldova'da "seçim öncesi Rusya destekli 'darbe' hedefli halk hareketi kışkırtması" girişimi önlendi.

Avrupa medyası haberi bu şekilde duyurdu ve büyük önem verdi.

Romanya-Ukrayna sınırında 2,5 milyonluk bir ülke için önemli bir olaydı elbette.

Aslında olayın geçmişi 3-4 yıl öncesine dayanıyordu.

2022'de Rusya-Ukrayna savaşının ardından Moldova'da da sokak eylemleri başlamış, 'Batı yanlısı' hükümet olağanüstü hal ilan etmiş, yine Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu, Rusya'yı "iktidarı ele geçirmeye çalışmakla" itham etmişti.

Moldova'da 'dış güçler' destekli sokak eylemleriyle iktidarı devirme senaryosu hala geçerli.

28 Eylül'de, yani bu hafta sonu yapılacak seçim öncesi 'darbe girişimi' boyutunda operasyonlara neden oldu.

Ama benim dikkatimi çeken, bir haftadır Avrupa medyasının 'darbe mekanizması' olarak işaret ettiği noktalar.

Avrupa gazetelerinin internet sitelerinden ve Avrupa genelinde yayın yapan Euronews portalından alıntılarla listeleyeyim:

- Moldova siyaseti 'AB yanlısı' ve 'Rusya yanlısı' olarak ikiye bölündü.

- AB yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu ve iktidar partisi, iktidarda kalmayı hedefliyor. Muhalefet ise ülkeyi Rusya'ya yaklaştıracak olmakla eleştiriliyor.

- Arkasında Rusya'nın olduğu 'Matruşka' adı verilen sofistike bir dezenformasyon ağı var.

- Bu ağ, AB yanlısı hükümete karşı, sosyal medya ve internet siteleri üzerinden itibarsızlaştırma ve yalan haber (dezenformasyon) kampanyası yürütüyor.

- Hedefleri seçim öncesinde kitlesel ayaklanmaları kışkırtmak ve ülkeyi istikrarsızlaştırmak.

- Sistem, şöyle işliyor:

Meşru medya kurumları gibi görünen siteler sahte haberler üretiyor, bunlar bot hesaplarla yayılıyor, tanınmış sosyal medya kişilikleri bu haberleri para karşılığı paylaşıyor.

Siyaseti yakından takip etmeyen kitleleri hedef alıyorlar, özellikle onların takip ettiği 'influencer'ları kullanıyorlar.

Moldova'dan gerçek insanlar, birden fazla hesabı yönetmek ve Rus dezenformasyonunu yaymak için eğitilmiş ve para alıyorlar.

'Sahte bayrak' operasyonu da yapıyorlar; Avrupa'daki bazı gerçek yayın organlarını ve paralı yayın yapan web sitelerini de kullanıyorlar; sonra buralardaki yayınları "Batılı kaynaklara aitmiş gibi göstererek" paylaşıyorlar.

Kendini 'Avrupa yanlısı' ilan eden 'Alternativa' adlı bir grubun arkasından Rusya bağlantıları çıktı.

Hükümet karşıtı, AB karşıtı haberleri paylaşıyorlar.

Cumhurbaşkanı Sandu'nun 24 milyon dolarlık bir meblağı zimmetine geçirdiği ve ilaçlara bağımlı olduğu yönünde sahte iddialar yayıyorlar.

"Hükümet AB istediği için kamu kurumlarına, okullara LGBT bayrağı asma talimatı verdi" örneğindeki gibi, halkın tepkisini çekecek sahte kararnameler yayınlıyorlar.

Ucuz gaz ve elektrik vaatlerini yayıyorlar ve öncelikle faturalarını düşünmek zorunda olan düşük gelirli aileleri hedef alıyorlar.

Suç örgütleri üzerinden, oy satın alma karşılığı para dağıtılıyor. Bu yolla en az 300 bin oyun satın alınması hedefleniyor; bunun için 150 bin kişiye para ödendiği belgelendirilmiş.

Moskova kilisesi ve papazlar da oy satın alma ve propaganda aracı olarak sistemin bir parçası.

- Şüphelilerin çoğu 19-45 yaş aralığında ve düzenli olarak Sırbistan'a seyahat ederek orada eğitim almışlar.

(2013'te Türkiye'deki Gezi Parkı eylemlerinin arkasında Sırbistan'daki 'halk hareketleri gerçekleştirme eğitimleri' veren Otpor örgütünün olduğu tartışılmıştı.)

Moldova'da 'sokak kalkışmasıyla darbe' senaryosunu hiçbir Avrupalı yayın kuruluşu 'paranoya' olarak etiketlemiyor.

Olayların arkasında 'dış güç' olarak Rusya'nın olduğu iddialarına ilişkin