Altın çıkaralım derken sonuçta Fırat Nehri'ni son derecede ölümcül bir zehir olan siyanüre buladık!

Erzincan'ın İliç ilçesindeki faciayı herkes duymuştur ve eminim ki birçoğunuz felakete dair videoları da izlemişsinizdir.

O videolarda gördüğünüz tepeden kayıp gelen, su gibi akan çamur var ya çamur, işte o bildiğiniz türden bir çamur değil; işletmeci şirket tarafından siyanürlü su ile oluşturulmuş yapay bir çamur.

Pekâlâ, bir insan siyanürlü su ile niye çamur oluşturur

Kim, neden dünyanın en ölümcül zehirlerinden biri olan siyanürü kullanarak devasa bir çamur yığını oluşturmak ister

Eh kumdan kale yapıp oynamak için değil elbette, bu yöntem düşük yoğunluklu altın bulunan kayaların içinden altını alabilmek için kullanılan bir işletme biçimidir. Bu yöntemde bir tür açıkhava kimya tesisi inşa edilir

Yöntem aslında epeyce basit bir fiziksel olaya ve bir seri kimyasal reaksiyona dayanıyor. Kısaca şöyle:

İçinde altın bulunan kayaları arayıp buluyor, kazıp çıkarıyorsunuz.

Sonra toprak altından çıkardığınız bu kayaları dev kırıcılarda öğütüp toza çeviriyorsunuz.

Elde ettiğiniz içinde mikroskobik altın parçacıkları bulunan bu kaya tozunu kamyonlara yükleyip önceden jeomembranlar kullanılarak hazırlanmış ve sızdırmaz hâle getirilmiş bir alana tepeleme yığıyorsunuz.

Sonra bu yığına siyanürlü su enjekte ediyorsunuz. Ortaya siyanürlü su ile elde edilmiş bir çamur yığını, daha da doğrusu bir çamur dağı çıkıyor.

Altın bildiğiniz üzere suda çözünmez ama siyanür işin içine girince altın çözünüyor, kaya parçalarından ayrışıyor.

Yukarıdan süzülüp gelen ve içinde altın bulunan bu siyanürlü çözeltiyi tabana döşenmiş kanallar vasıtası ile toplayıp borularla işletme tesisine gönderiyorsunuz.

Siyanürlü çözelti burada aktif karbon filtreler kullanılan bir işlem ile altından ayrılıyor

Altın toplanıp eritilerek külçe haline getiriliyor

Elde kalan siyanürlü su çeşitli kimyasal geri kazanım işlemlerinden geçiriliyor ve geri kazanılabilen siyanür tekrar kullanılıyor, atıklarsa bir atık barajında depolanarak siyanürün güneş ışınları ile bozunması bekleniyor.

Türkiye'de de bu yöntem ile altın çıkaran bir çok maden ocağı var!

Bu maden ocaklarından bir tanesi olan Çöpler Altın Madeni tesisinde işte bu siyanürlü çamur yığını çöktü, taşan siyanürlü çamur sızdırmaz özelliği olan membranlar ile kaplanmış özel alanın dışına taştı.