Sosyal medya platformu X'te yeni bir "tazminat avcılığı" dönemi başladı. Provokatörler, hedefli paylaşımlarla kullanıcıları tahrik ediyor, kötü yorum yapıldığında bunları delil göstererek tazminat davaları açıyorlar. Kışkırtıcı mesajlara karşı aman gaza gelmeyin.

Genellikle tartışma, bilgi ve haber paylaşma amacıyla kullanılan X (twitter) platformu, son günlerde ilginç bir provokasyon tuzağıyla gündemde. Bazı kullanıcılar, hedefli paylaşımlarla belirli kişi veya grupları tahrik ederek kendilerine küfür veya hakaret ettiriyor, ardından bu paylaşımları delil göstererek yüklü tazminat davaları açıyorlar. Aynı zamanda Avukat olan Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Bülent Deniz bu işi meslek edinenlerin sayısının ciddi ölçüde arttığını belirterek, "Mahkemeler de, savcılar da bu işten bıkmış durumda" dedi.

TARAFTAR UYARISI

Bu tür davalarla kendisinin de çok sık karşılaştığını ifade eden Bülent Deniz, şunları söyledi: "Örneğin elimde bir dava var. Bir spor yazarı bir kulüple ilgili tahrik edici bir paylaşım yapmış. Ateşli bazı taraftarlar da altına hakaretvari yorumlar yazmışlar. Kişi, hepsine karşı savcılık şikayeti yaptı, ardından da irili ufaklı tazminat davaları açtı. Bu sadece bir örnek. Bu işi meşgale edinmiş kişiler çok arttı. Tahrik edici paylaşımlar yaparak, kendilerine hakaret edilmesini sağlıyorlar, sonra bu durumu parasal kazanca çeviriyorlar. Sokaktaki vatandaş sürekli bu yüzden tanımadığı adamlara tazminat ödeyip duruyor. Öncesinde karakolda gidip ifade verme, ceza davası ile uğraşma da cabası."

GELİR MODELİ OLDU

Adli Bilişim Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık da sosyal medyadan kendine küfür ettirip tazminat kazanmanın artık yeni bir gelir modeli haline geldiğini, bu tür şeylerle çok sık karşılaştıklarını belirtti. Tahrik etme unsurlarının daha çok siyaset, spor, din, etnisite veya toplumsal cinsiyet gibi hassas konular üzerinden yürütüldüğüne dikkat çeken Kırık, şunları söyledi: "Amaç, hedef kişinin bir anlık öfke ile hakaret etmesini sağlamak. Bu mesajlar ekran görüntüsüyle belgelenerek doğrudan savcılığa taşınıyor ya da tazminat davası açılıyor. Aynı kişinin farklı hesaplardan birçok kişiye aynı taktiği uygulayarak onlarca dava açtığı ve her birinden maddi kazanç elde ettiği durumlar söz konusu."

Bu tazminat tuzağının dijital çağın yeni manipülasyon aracı olduğuna vurgu yapan Ali Murat Kırık, şöyle devam etti: "Bu durum klasik bir hakaret vakası değil, bilinçli bir kurgunun parçasıdır. Karşı tarafı duygusal olarak kışkırtıp, öfkeye sürükleyerek o anlık tepkiyi delil gibi kullanmak, dijital etik açısından çok ciddi bir sorundur. İnsanlar artık sosyal medyada cevap vermekten korkar hale geldi. Bu, iletişimin doğasına aykırıdır. Dijital platformlar bu gibi kötüye kullanım örneklerini tespit edebilecek yapay zeka destekli sistemler geliştirmelidir. Aynı kullanıcı, benzer senaryolarla sürekli dava açıyorsa bu bir istismar sinyalidir."