Attığı her adımı, yediği her lokmayı, içtiği her yudumu sosyal medyada paylaşanlardan bahsetmiştim size salı günü.

(https://www.posta.com.tr/ yazarlar/murat-celik/sosyal-medyadayasayanlar- 2890476)

Az ya da çok, hepimizin çevresinde var olan bu insanların motivasyonlarını irdelemiştim o yazıda. Uzmanlar, 'sosyal medyada yaşayanlar'ı güdüleyen başka bazı sosyal ve psikolojik etkenler olduğuna da dikkat çekiyor.

FIRSATI KAÇIRMA KORKUSU

İngilizcesi FOMO (Fear Of Missing Out). Yani, fırsatı kaçırma korkusu.

Başkalarının ne yaptığını, ne yiyip içtiğini veya nerede gezdiğini sürekli olarak sosyal medyada görmek; bazı insanlarda dışlanmışlık ya da fırsatları kaçırma korkusu yaratabiliyormuş. İlginç ama öyleymiş...

Böyle olunca da o kişiler, kendilerince ilginç ve değerli içerikler paylaşarak oyunda kaldıklarını, dış dünyayla bağlantılarını sürdürdüklerini hidsediyorlarmış.

SOSYAL KARŞILAŞTIRMA VE GÖSTERİŞÇİLİK

İnsan, doğası gereği kendini başkalarıyla karşılaştırma eğiliminde olan bir canlı.

Sosyal medya da bu karşılaştırma içgüdüsünü olabildiğince görünür hâle getiren bir enstrüman.

"Başkalarının 'mükemmel' olarak kodlanmış hayatlarını görmek, bazı insanları kendi yaşamlarını da benzer şekilde idealize etmek ve bunu göstermek, sergilemek yoluna itebilir" diyor uzmanlar.

Uzmanların dikkat çektiği bir diğer önemli nokta, statü ve prestij arayışı. Belirli yerlere, mekanlara gitmek, pahalı markalar giymek, pahalı yemekler yemek veya özel etkinliklerde yer almak gibi deneyimlerin paylaşılması, kişinin sosyal statüsünü veya prestijini artırma aracına dönüşüyor.

Bu nokta 'gösterişçi tüketim'in dijital uzantısı olarak adlandırılıyor.

'LOOSER/EZİK' KAVRAMI

Sosyal medya kullanımı, özellikle ergen ve gençler arasında bir sosyal norm haline geldi artık. Paylaşım yapmayan veya platformlarda aktif olmayanlar çoğunlukla 'garip' görülüyor ve dışlanıyor. Akranları onlarla 'looser' ya da 'ezik' gibi tanımlamalarla dalga geçiyor. 'Eziklemek' diye bir kavram var yeni jenerasyonda. Bu da o çocuklar ya da gençlerde, uyum sağlama ve kabul görme baskısını artırıyor. Ve sonuç, o kişilerin sosyal medyada gerçek dışı paylaşımlara kadar savrulması olabiliyor.

*

Bir de sosyal medyayı profesyonelce kullananlar var malum. Bu ayrı bir kategori. Marka oluşturmak, iş kurmak, 'influencer' sıfatıyla gelir elde etmek için düzenli olarak içerik paylaşmak, reklam yapmaktan söz ediyorum. Bunlar ayrı. Gerçi bu grup da ergenler ve gençler için cezbedici rol modeller artık.