Fidan ne dedi

MURAT ALAN

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın milli muharip uçağımız KAAN'ın motoruyla ilgili açıklamaları, malum çevreler tarafından cımbızlanarak kamuoyunda kafa karışıklığına neden olundu.

Fidan'ın, ABD'ye yönelik net bir mesaj içeren sözleri, özellikle "ihanet medyası" tarafından gizlendi ya da saptırıldı.

Bakan Fidan, 27 Eylül 2025'te bir televizyon programında şunları söyledi:

"KAAN'ın prototiplerinde şu an General Electric F110 motorlarını kullanıyoruz. Yerli motorlarımız seri üretime geçene kadar, eğer ABD bu motorların teminine engel çıkarırsa, alternatif ülkelerden motor tedarik ederiz."

Bu açık gözdağı, Türkiye'nin bağımsızlığını ve kararlılığını ortaya koyarken, bazı medya organları bu sözleri bağlamından kopararak, "KAAN projesi zorda" algısı oluşturmaya çalıştı.

Gerçekler ise bambaşka. Gelin, KAAN'ın motor meselesini ve Türkiye'nin hava savunma stratejisini masaya yatıralım.

KAAN, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen milli muharip uçağımız.

Projenin test aşamaları için toplam 6 prototip üretimi planlandı. Şu ana kadar bir prototip tamamlandı, üçü ise üretim bandında. Bu prototiplerin tamamı için General Electric F110 motorları temin edilmiş durumda.

Yani, test süreçlerinde motor sorunu yok.

Peki, Hakan Fidan'ın bahsettiği motorlar ne

Bunlar, KAAN'ın prototip testleri bittikten sonra seri üretim aşamasında kullanılacak uçaklar için düşünülen motorlar.

ABD Kongresi'nden henüz onay almamış bu motorlar, geçici bir çözüm olarak planlanıyor. Ancak Fidan'ın mesajı net: ABD engel çıkarırsa, başka ülkelerden motor temin ederiz.

Yani Batı'ya yönelik açık bir mesaj!

Bu, Türkiye'nin elinin kolunun bağlı olmadığını gösteren güçlü bir duruş.

Türkiye, KAAN için yerli ve milli turbofan motor geliştirme çalışmalarını TUSAŞ ve TR Motor öncülüğünde sürdürüyor. Süreç, planlandığı gibi ilerliyor!..

2026: Prototip motor üretilecek. 2027: Yer testleri başlayacak. 2028: Motor uçuş testlerine geçecek. 2030'ların başı: Yerli motor seri üretime hazır olacak.

Bu takvim, Türkiye'nin motor geliştirme sürecinde kararlı olduğunu gösteriyor. ABD motorları temin edilse de edilmese de, yerli motor projesi hız kesmeden devam ediyor. Geçmişte dış baskılar, Türkiye'yi SİHA'lar, Hürjet ve Çelik Kubbe gibi projelerde daha hızlı yol almaya itti. Bu kez de aynısı olacak.

Bazı sığ zihinler, KAAN'ın ilk aşamada ABD motoru kullanmasını "zafiyet" gibi sunmaya çalışıyor. Oysa bu, savunma sanayiinde standart bir uygulama.

Mesela, 110 yıllık bir geçmişe sahip Boeing bile kendi motorlarını üretmiyor.

ABD havayolu şirketleri, Airbus ve Boeing uçaklarını birlikte kullanıyor ve kimse "Neden yabancı uçak alıyoruz" diye yaygara koparmıyor.

Türkiye'de ise 5 yıllık bir projeden hemen yerli motor beklemek, ya cehaletten ya da art niyetten kaynaklanıyor.

KAAN'ın ilk seri üretim uçaklarında F110 motorlarının kullanılması, yalnızca geçici bir adım. Hedef, 2030'larda tamamen yerli motorlu KAAN'larla gökyüzünde süzülmek.