Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yapay zekâ ile ilgili çok kapsamlı bir araştırma yapmış.
2021'den bu yana her yıl yapay zekâ kullanımına dair veriler toplayan TÜİK ilk kez bu yıl
16-74 yaş grubundaki bireyler için yapay zekâ kullanımı ölçtü.
Araştırma sonuçlarına göre yapay zekâ kullandığını söyleyen işletmelerin oranı dört yılda üç
kat arttı. Yapay zekâ kullanımı 2021 yılında %2,7 iken 2025'te %7,5'e çıkmış. Kullanımda en
büyük sıçrama 250 kişi ve üzeri çalışanı olan işletmelerde yaşandı. Her dört büyük ölçekli
girişimden biri artık bir yapay zekâ sistemi kullanıyor.
Şirketler yapay zekâyı en çok pazarlama ve satış için kullanıyor. Üretim hatlarını iyileştirmek
ve maliyetleri düşürmek için kullananların oranı %41. Yönetim kararlarında yapay zekâ
desteği alanların oranı %40, muhasebe ve finans süreçlerini otomatikleştirenler ise %34.
TÜİK verilerine göre henüz yapay zekâ kullanmayan firmaların %9'u yakında kullanmayı
planladıklarını belirtiyor. Yapay zekâ kullanımında şirketlerin önünde bazı engeller de var.
Şirketlerin %74'ü gerekli teknik uzmanlığa sahip olmadığını söylüyor. %67'si maliyetlerden
şikâyet ederken %62'si yapay zekânım henüz yasal bir düzenlemenin olmadığını söylerken bu
belirsizlikten çekiniyor.
Yapay zekâ kullanımı özellikle Chat GPT'nin yaygınlaşması ile bireylerde de çok
kullanılmaya başladı. Özellikle gençler yapay zekâyı hayatlarının pek çok aşamasında
kullanıyor. Ben öylesine ilginç olaylara şahit oluyorum ki iş hayatları ile ilgili sorular
sorandan tutun da sevgilisi ile olan ilişkisinde anlık yaşadığı bir sorunu Chat GPT'ye soranlar
dahi var. Ben de yapay zekâyı kullanıyorum ama ne yalan söyleyeyim ona daha özel
hayatımla ilgili bir soru sormadım.
Bu yapay zekâ trendi gitgide artıyor. Mesela Türkiye'de şu an 2025 yılı itibariyle her beş
kişiden biri yapay zekâ kullanıyor yani Türkiye'deki insanların yüzde 20'si bireysel olarak
yapay zekâyı kullanıyor. Bu hiç kötü bir rakam değil. Tabii ki yapay zekâyı en çok gençler
kullanıyor. 16-24 yaş grubunun %40'a yakını yapay zekâdan aktif şekilde yararlanırken 25-34
yaş grubunda bu oran % 30. Altmış beş yaş üzeri nüfusta yapay zekâyla tanışmış kişi oranı
%1'in altında. Erkeklerde yapay zekâ kullanım oranı %20,4 iken kadınlarda %17,9. Yani
erkekler yapay zekâyı daha fazla kullanıyor ama henüz kadınlarla erkekler arasında makas
açılmadı bu cinsiyet farklığındaki oran bence düşer ve gelecekte kadınlar da erkekler de eşit
oranda yapay zekâ kullanımına sahip olur.
TÜİK'in yaptığı araştırmada insanların neden yapay zekâ kullandığı da araştırılmış. İnsanların
yapay zekâyı daha çok kişisel ihtiyaçlar için kullandığını görüyoruz.
Yapay zekâ kullananların %80'i yapay zekâyı kişisel amaçlarla kullanıyor.
İş amaçlı yapay zekâ kullanım oranı %34.
yapay zekâdan destek alıyor.Erkekler mesleki amaçlı daha fazla kullanırken kadınlar eğitim amaçlı kullanımda
önde.Yapay zekâ kullanmayanların en yaygın gerekçesi "ihtiyaç duymamak".
Her on kişiden dördü ise ya nasıl kullanacağını bilmiyor ya da varlığından haberdar
değil.Yapay zekâya mesafeli duran bireylerin oranı düşük. "Güvenmiyorum" diyenlerin payı
sadece %4.ÜNİVERSİTELERDE YAPAY ZEKÂ NE DURUMDA
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de eğitim seviyesi ile yapay zekâ kullanımı paralel
ilerliyor. Eğitim seviyesi arttıkça yapay zekâ kullanımı da artıyor. Üniversite mezunlarının
üçte biri yapay zekâ kullanıyor ki bu çok önemli bir oran. Burada tabii ki üniversitelere çok
ciddi bir görev düşüyor. Yapay zekâ ile ilgili eğitim verilmesi çok önemli ancak ne yalan
söyleyeyim ne devlet üniversiteleri ne de para ile eğitim veren vakıf üniversitelerinde yapay
zekâ ile ilgili bir eğitim veya planlama yok. Bu çok büyük bir sıkıntı. Gençlerin gelecekte iş
dünyasında kullanacağı kesin gözü ile bakılan yapay zekâyı üniversite eğitimlerinde detaylı
bir biçimde öğrenmeli. Ancak bu konuda özel eğitimler veren yapay zekâyı eğitimlerinin odak
noktasına alan üniversite sayısı bir elin parmağı kadar az.
Yapay zekâya en büyük yatırım yapan vakıf üniversitelerinden biri MEF Üniversitesi. Daha
pandemi döneminde, Chat GPT'nin adını ilk duymaya başladığımızda üniversite müfredatına
Chat GPT dersini seçmeli olarak ekledi. 2023 yılında bir eğitim kurumu olarak bir yapay zekâ
politikası geliştirmeye başladı. Bu yıl da Yapay Zekâ mühendisliği adında bir bölüm açtı ve
yapay zekâ ile ilgili üst düzeyde eğitim almak isteyenlere çok büyük bir fırsat sundu. MEF
Üniversitesinin gerçekleştirdiği bir diğer ilk de AI Cafe adındaki proje. AI Cafe, öğrenciler,
eğitimciler ve idari personel arasında yapay zekâ okuryazarlığını teşvik etmek amacıyla
başlatılmış bir proje ve yapay zekâ yazılımlarını denemek ve tanımak isteyenlere fırsat sunan
bir mekan.
Yapay zekâ mühendisliği bölümüne sahip üniversite sayısı çok az. Şu an YÖK kaynaklarına
göre Bahçeşehir Üniversitesi, TOBB Ekonomi ve Teknoloji üniversitesi, Ostim Teknik
Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesinde yapay zekâ mühendisliği bölümü var. Şu an için bu
kadar önemli bir bölümün bu kadar az sayıda üniversitede olması çok vahim bir durum.
Yapay zekâ ile ilgili bir politikası olan ve eğitimlerinde yapay zekâ ile ilgili dersler ekleyen
üniversite sayısının da az olması bir sıkıntı.
Tabii ki şunu da söylemek isterim ki bu alanda yetişmiş insan da bulmak zor. Yani gençlere
üniversitelerde adam gibi yapay zekâ eğitimi verebilecek akademisyen de çok az. Bu olayı iyi
bilen zaten sektörde dünya kadar para kazanıyor üniversitede ne yapsın. Üniversiteler tasarruf
yapmak için sektör çalışanlarını artık eskisi gibi yapılarına alıp ders verdirmek istemiyor
onlara verecekleri üç kuruşun hesabını yapıyor profesyoneller ise zaten iş dünyasında rahatlar.
Bu konuda sektörle akademinin daha sık flört etmesi lazım. Şu an TÜİK verilerine bakınca da
görüyoruz ki insanlar yapay zekâya meraklı bu alanda talep var ve bu talep daha da