Gerçek ne kadar gerçek

Alkan Avcıoğlu'nun yapay zekâ ile ürettiği ve bu alanda bir ilk olan "Gerçek Ötesi / Post Truth" isimli belgesel filmin müzikleri, CD ve plak formatında basılarak sınırlı sayıda satışa sunulacak. Bunu fırsat bilerek daha önce bahsettiğim bu filmin müzikleri hakkında da bir iki laf etmek isterim

Bir defa soundtrack en az filmin kendisi kadar ilgi çekici ve başlı başına incelenmeye değer bir sanatsal üretim. Film uluslararası festivallerde gösterilip olumlu yorumlar alırken bir yandan da mesela soundtrack albümü 37. Girona Film Festivali'nde En İyi Soundtrack dalında aday gösterildi. İzleyenlerin özellikle finalde çalan "Dancing Plague" isimli şarkıyı beğendiklerini ve bu şarkı hakkında soru sorduklarını Avcıoğlu'ndan öğrendim.

Avcıoğlu'nun tamamen yapay zekâ kullanarak ürettiği iş, yapay zekâyı bir teknolojik imkân olarak yüceltmeye niyetli bağlamsız bir görsel ve işitsel gösteri olmaktan çok yapay zekâ ile üretilebilecek içeriklerin niteliği üzerinden çağımızın gerçeklik olgusunu tartışmaya açıyor. Bunu yaparken de yüzünde hınzır bir gülümsemeyle "zaten uzun zamandır her şey sahte değil miydi" sorusunu soruyor.

Baştan sona bu soru-cevap oyununu sürdüren filmi ve müziklerini bu filtreyle incelediğimizde önümüze çıkan manzara, yapay zekâ ile üretilmiş olmanın ötesinde bir fikir zenginliği sunuyor.

Film ve soundtrack elbette yapay zekâ ile üretilmesi ve yapay zekânın imkânlarının sınırları bakımından etkileyici bir eser olarak ortada duruyor. Ancak burada asıl mesele gerçek olanı sorgulamak. Ambient'tan elektroniğe, modern operadan klasiğe yapay zekânın sunduğu imkânlarla geniş bir alanda serbestçe gezinen soundtrack albümde yer alan parçaların isimlerini takip ederseniz filmin gerçeklikle ilgili meselesine müzikal açıdan da vakıf olabilirsiniz. "Fake Forever", "Copy of a Copy", "Fake News", "Declinism", "F for Fake", "Cognitive Bias" dikkatimi ilk çekenler.

Çağımızın ruhunu bir çırpıda gözler önüne serebilecek güçteki bu parçalar, hem sonik anlamda hem de isimlerinin işaret ettiği kavramlar üzerinden albümü filmin kendisi kadar güçlü bir mesaj hâline getirmiş.