Sıra İran öncesi Irak'ta

MEHMET KOÇAK

Siyonist İsrail'in Filistin'e yönelik işgal ve yıkımı, Filistinlileri zorla göç ettirme ve saldırıları sonucu soykırıma varan toplu katliamlarıyla devam etmesiyle çözümsüz kalmış asırlık çatışmaların bir neticesi olarak Hamas'ın 7 Ekim 2023'deki saldırısı gerçekleşti.

Sonra da başlayan çatışmalı süreçte derin siyasi, stratejik ve dinsel fay hatları şiddetli bir şekilde hareketlenmesiyle, 2023 ve 2024'de önce Hamas ve Gazze imha edildi, devamında, Hizbullah'ın çöküşü ve Şam'daki Beşar Esad'ın devrilmesiyle birlikte bölgede hızlı bir biçimdeki değişimler sonucu olarak İran'ın bölgedeki etkisini yaydığı Direniş Ekseni de kırıldı.

Kısacası 7 Ekim 2023'de başlayan ABD destekli Siyonist İsrail saldırıları önce Gazze'de devamında Lübnan ve Suriye'de vahşet ve acılarla dolu bir insanlık faciasının yaşanmasına sebep oldu.

Şimdi ise İran öncesi Irak'taki 'Direniş Ekseni' uzantılarının tasfiyesine sıra geldiği yönünde ciddi emareler dikkat çekmektedir.

İsrail Başbakanı Netanyahu ve diğer hükümet yetkilileri, 7 Ekim Hamas saldırısının arkasında İran olduğunu ve İran ile tarihi bir hesaplaşmaya gidileceğini açıklamışlardı.

Ancak ABD destekli İsrail, İran öncesi İran'ın finanse ederek silahlandırılıp oluşturulan 'Şii Silahlı Direniş Eksen'inin Irak'taki yapılanması olan milis güçleri ve Haşdi Şabi örgütünü etkisiz hale getirilmesi planını devreye soktu.

Çünkü İran, 45 yıldır büyük bir gayretle ve yüksek harcamalarla İran'ı Irak'a, Irak'ı Suriye'ye ve Suriye'yi de Lübnan'a bağlayarak, bölgesel bir direniş hattı oluşturmuştu.

Ancak, Gazze'den sonra Lübnan'daki İran'ın en büyük kolu olan Hizbullah'a ağır kayıplar verdirildi ve Lideri Hasan Nasrullah başta olmak üzere önemli siyasi karar vericileriyle komutanlardan oluşan askeri kadrosu yok edilmesiyle, İran en çok güvendiği dayanağını kaybetmiş oldu.

Suriye'de İran ve Rusya'nın desteğiyle ayakta duran 61 yıllık Baas rejiminin çökmesiyle İran'ın Ortadoğu'da 1979 devriminden bugüne oluşturmaya çalıştığı 'Şii Hilali' zincirinin Suriye halkası koptu.

Suriye'de Esad'ın devrilmesiyle 'Şii Direniş Eksen'inin çadırının ana direği çökmüş oldu. İran'ın, Irak ve Suriye üzerinden Lübnan'daki Hizbullah'a gönderdiği füze, silah ve diğer teçhizatın kara yoluyla tedariği durdu. Tam bir İsrail baskısı altında olan Hizbullah, şimdi ciddi tedarik sorunlarıyla da karşı karşıyadır.

Halbuki, Lübnan'daki Hizbullah, Irak'taki Haşdi Şabi ile Şii milisler