Yıl 2021 günlerden 18 Ağustos Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, beş televizyon kanalının ortak canlı yayınında "Türkiye toplu iğne üretemeyen bir ülkeydi. Toplu iğne üretemezken bugünkü hale geldik" demişti.

Yıl 2025 Erdoğan Altay Tankları teslim törenindeki konuşmasında "Şöyle sizleri 20-25 yıl geriye götürmek istiyorum. Ülkemizde bir toplu iğne üretebiliyor muyduk Toplu iğne... Silahtan bahsetmiyorum. Hayır" diyerek 2021'deki sözlerini tekrarladı.

Oysa ilk toplu iğne fabrikası Adnan Menderes'in Başbakanlığındaki Demokrat Parti iktidarında Zonguldak'ta kurulmuştu. Yani tam 74 yıl önce... 1951'de kurulan Atlı Zincir İğne ve Makine Fabrikası Türkiye'nin ilk toplu iğne fabrikası olarak kayıtlara geçti. O tarihlerde gerçekleşen toplu iğne üretimi ile Türk sanayindeki gelişmenin sembolü olarak görülmüş, "Türkiye bir toplu iğne bile üretemiyor" sözlerini çürütmüştü. Tıpkı, şimdi çürüttüğü gibi...

Erdoğan 2021 tarihinde ayrıca AKP iktidara gelmeden önce buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makinasının olmadığı da söylemişti. Oysa, 2002'den önce hem toplu iğnenin hem de buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makinaları üretiliyordu. Hatta ütü ve fırın bile vardı. Cep telefonu da vardı set üstü ocak da...

Erdoğan, neden bunları söylüyor bilemiyoruz ama fakir bir aile olmamanıza rağmen bulaşık makinesi hariç, 1990 yıllarda bunların hepsi bizim evde de mevcuttu.

Geçmişi inkâr nereye kadar devam edecek bilemiyoruz ama bu vesile ile 10 yıllık DP iktidarında kurulan birkaç fabrikayı aktaralım.

Makine Kimya Kurumu, Et ve Balık Kurumu, Türkiye Selüloz Kâğıt Fabrikaları, barajlar, demir çelik fabrikaları... 13 şeker, 19 çimento, 82 hububat, 88 büyük ölçekli fabrika... Kaynak Anadolu ajansı (20.06.2018)

Ajansın haberinde, Tarım Bakanlığı'nın verilerine göre, 1948 yılında sadece bin 756 olan traktör sayısı, 1955'te 40 bin 282'ye yükselerek 1960'ta 42 bin 136'ya, 1965'te ise 54 bin 668'e çıktığı, Adana, Aydın, İzmir, Ankara, Konya ve Eskişehir illerine "Menderes Traktörü" diye anılan traktörlerin dağıtıldığı, traktör artışı ile ülkede üretim yapılan tarımsal alanın da arttığı da belirtilmiş...

Öyleyse arşivler bu bilgilerle doluyken neden, "toplu iğne fabrikamız bile yoktu" deniliyor, anlamak mümkün değil.

***

NEREDEN NEREYE

Bu bilgileri araştırırken, o tarihte yazdığımız bir yazımızda ekonominin durumunu anlatırken, "Türk-İş, 2021 Temmuz'da dört kişilik bir ailenin açlık sınırının 2 bin 903 TL, yoksulluk sınırının ise 9 bin 457 TL'ye yükseldiğini açıkladı. Asgarî ücret 2.825 lira, milyonlarca emekli bu ücretin çok altında maaş alıyor. En düşük memur maaşı 2023 yılının Temmuz ayında yapılacak zamla 4.348 lira maaşa ulaşacak. 2 yıl sonra alacağı para bile yoksulluk sınırının yarısından daha az olacağını" da ifade etmişiz.