TCMB Başkanı Sayın Fatih Karahan Amsterdam'da katıldığı bir panelde "Türkiye'deki 'yastık altı' altınların değerinin 500 milyar dolar kadar olduğunu; bunun enflasyona etki ettiğini ve Altın talebinin enflasyonla mücadeleyi zayıflattığını" iddia etmiş.

Acaba haklı mı

Bugünkü yazıda Altın dahil hanehalklarının sahip olduğu serveti tahmin etmeye çalışacağım.

Bir bir sonraki yazıda da servet artışlarının, bilhassa "Altın Fiyatı"nın artmasının enflasyona etkilerini analiz etmeye çalışacağım.

TÜRKİYE'DE

ÖZEL

SERVET

MİLYAR $

%

Konut (1)

2.800

44,4

(2 Triyon 800 milyar $)

Gayrimenkul (2)

840

13,4

(840 milyar $)

Finansal Varlıklar (3)

600

9,5

(600 milyar $)

Altın (4)

635

10,1

(675 milyar $)

Hisse Senetleri (5)

1.375

21,8

(Bir Trilyon 375 milyar $)

Yurtdışı Varlıklar (6)

50

0,8

(50 milyar $)

TOPLAM SERVET

6.300

(Toplam 6 Trilyon 340 milyar $)

Türkiye'nin Nufusu

86 milyon

Kişi Başına Servet (7)

73.250

Türkiye GSYH (8)

1.400

Servet/GSYH

450%

Notlar ve açıklamalar:

1) TÜİK, Türkiye'deki hane halkını yaklaşık olarak 28 milyon olarak açıklıyor.

TCMB'de Türkiye'deki ortalama konut fiyatlarını yaklaşık olarak 100 bin dolar olarak açıklıyor. Bu iki veri bütünleştirildiğinde, Türkiye'deki hane olarak kayıtlı konut stokunun değerinin 2 Trilyon 800 milyar dolar olduğu görülür.

2) Dünyada, ikinci konut, yazlık, dükkan, arsa, tarımsal arazi, ofis, depo, fabrika binası, AVM ve Çarşı gibi gayrimenkullerin toplam değerinin, konut değerine oranı %60 civarında, hesaplanıyor. Örneğimizde bu rakam Bir Trilyon 680 milyar dolar ediyor.

Türkiye'de de bu oran kullanılabilir. Fakat bu çalışmada "Diğer Gayrimenkullerin yarısının, gerçek kişilerin ve bilançoya tabi olmayan firmaların mülkiyetinde olduğunu "varsayıyoruz"; yani 840 milyar dolar.

Diğer yarısının da, yani 840 milyar doların da bilançoya tabi firmaların bilançolarında gömülü olarak durduğunu varsayıyoruz. Bu şirketlerin toplam değerinin 1 Trilyon 375 milyar dolar olması da bu tahmine destek veriyor olabilir

3) Kasa ve yastık altındaki nakitler, Mevduat, Para Piyasası Fonları, BES, DİBS (Bono ve Tahvil) ve benzeri varlıkların, diğer varlıklarla kesişmeyen yani mükerrer olmayan kısımları

4) Finansbank Araştırmacıları Sayın Erkin Işık, Sayın Deniz Çiçek ve Sayın Şakir Oktay Gür'ün çalışmasına göre 1984 yılından itiba­ren, yastık altı dahil yurtiçindeki toplam altın stokunun Ağustos 2025 itibariyle 4,210 tona çıktığını hesaplamışlar.

Bu çalışmaya bugün 40 bin civarında olan kuyumcu sayısının 1984'te 20 bin olduğunu ve her kuyumcunun yaklaşık olarak 10 Kg altınla çalıştığı; ilaveten, 1984 yılında 10 milyon hanımefendinin her birinin yaklaşık 50 gram altın sahibi olduğu varsayımları altında toplam altın stoku 5 bin ton olarak varsayıldı. Varsayımlarla, altın miktarını biraz daha artırdım doğru mu emin olamayız.

5) Bu çıkarım ve hesaplama TCMB'nin yaptığı "Sektör Bilançoları" verisinden derlenmiştir. Hisse senetleri derken sadece BİST'te işlem gören hisse senetleri değil Türkiye'deki Bir milyon 104 bin firmanın verileri anlaşılmalıdır.