Dün açıklanan verilere göre sanayi üretimi Temmuz ayında yıllık 3,9 azalmış. İmalat sanayi daha kötü durumda, azalış: 5,1. Yüksek teknoloji üretimininse durumu vahim, azalış: 20,2.

Haziranda 9,2 olan işsizlik oranı Temmuzda 8,8'e düşmüş.

Birbiriyle çelişen ve teyit etmeyen, biri kaygılanılacak diğeri sevinilecek iki veri.

Gerçekte, bu iki veriden dolayı ne kaygılanan ne de sevinen bir siyasetçi veya kurum var; neredeyse bu iki veriyi hiç kimse umursamadı.

Tam tersi olsaydı yani işsizlik oranı 8,8'e düşmeyip 12,8'e yükselse ve sanayi üretimi de azalış yerine 6 artsaydı yine umursanmazdı.

Başka yerde hükümet düşürebilecek veriler Türkiye'de umursanmıyor; acaba niçin

Tecrübeler gösteriyor ki, Türkiye'de insanları kaygılandıracak tek veri kurların artması ve sevindirecek tek finansal olgu da dış borç temin edilerek TCMB'de yığılmasıdır.

TCMB'nin brüt rezervleri yeterliyse hem iş insanları hem finans dünyası hem de hükümet yetkilileri kaygısızca geceleri başlarını yastığa koyup uyuyabiliyorlar.

Türkiye seçkinlerinin zihinleri döviz bulmaya formatlandığı için verimlilik derken de, katma değerli ürün derken de yapısal reform derken de akıllarında hep "döviz bolluğu yaratmak" var.

Söylemleri: Verimliliği artıralım ki yabancı yatırımcı (kastedilen portföy yatırımcısı ve kredi veren yabancı yatırımcılardır) gelsin, katma değerli ürün üretelim ki yabancı yatırımcı gelsin, bütçe açığını azaltalım ki yabancı yatırımcı gelsin, istihdamda esnekliği artıralım ki yabancı yatırımcı gelsin, yapısal reform yapalım ki yabancı yatırımcı gelsin

Vizyonları üç ayı geçmeyen iş insanıiktisatçıfinansçılar için bu çağrılar, çok doğru gözüküyor.

Bu "dış borç dilenciliği", iki yüz yıldır Türkiye ekonomisinin bir gerçeği; ülke seçkinlerinin şimdiye kadar önerdiği çareler ve uygulamalar şimdiye kadar çare olamadı.

Dönüp dolaştık yine "Türkiye nasıl kurtulur" sorusunun cevabını arama noktasına geri döndük.

Türkiye ekonomisinin yüz yıllık rakamları bize "finansal olarak hasta" bir ekonomiyi betimler: Her yıl eşya dış ticaretinden 80 - 100 milyar dolar açık verdiği için, krize ramak kalmış mesafelerde varlığını sürmeye çalışan finansal bir hasta.

Eleştirmek kolay, peki ne yapması lazımdı: Ya yurtdışına biraz daha fazla eşya satması ya da yurtdışından daha az eşya satın alması Doğrusu Türkiye dışarıya daha çok mal satmak için de değeri bir trilyon dolar olan sanayi tesisleri kurmuş ve her yıl bu tesisleri artırmayabüyütmeye çalışıyor; pek çok sebebi var fakat sonuçta bu çaba yeterli olamadı.

Çünkü Türkiye, Gümrük Birliği tarafından katma değeri düşük ürünler üretmeye mahkûm edildiği için düşük katma değerli ürün üreten tesislerin katma değeri yetmiyor. Peki, Dış Ticaret Açığı eşya satılarak kapatamıyorsa hizmet satılarak kapatılsın, bu da mı mümkün değil mi

Cevap: Türkiye bazı hizmet ürünleri ihracı konusunda dünyanın en iyileri arasına girdi: Turizm, sağlık, TV dizileri, dijital oyunlar vs. alanlarında çok iyi sonuçlar aldı ve almaya devam ediyor.

Yabancılara konut satışı da başarılı. Son yirmi yılda