ABD aynı anda hem Rusya'yla hem İran'la müzakere yürütüyor. Bu iki müzakere sorunlara gerçekten çözüm arama amaçlı mı yoksa Washington'un baş rakibinin müttefiklerini "ara güç yapma" hamlesi mi

ABD'nin asıl hedefi, baş rakibi Çin sonuçta. Bunu yaparken de Çin'in müttefiklerini azaltmak istediği elbette düşünülebilir. Nitekim AB'yi dışlamak pahasına Rusya'yla başlattığı normalleşme, çoğunlukla "tersine Kissinger stratejisi" olarak yorumlandı.

Trump'ın hem Doğu Avrupa'daki hem Ortadoğu'daki temel meseleleri iyi kötü bir çözüme bağlayarak Çin'e karşı daha net harekete geçmek istediği anlaşılıyor.

RUSYA VE İRAN ÇİN'E SIRTINI DÖNMEZ

Peki Moskova ve Tahran, Çin'e arkasını döner mi İşte Washington'un yürüttüğü stratejinin açmazı burada: Putin ve Hamaney, ABD'yle "normalleşmek" pahasına Çin'e sırtını dönmez ama Trump'ın bu çabasından fazlasıyla yararlanırlar.

Öte yandan Trump'ın izlediği çizgi, Çin'in müttefiklerini ara güç yapmaya çalışırken ABD'nin müttefiklerini ara güce dönüştürebilme olasılığı da taşıyor. Transatlantik bir çatlaktan bahsedebiliriz; bu çatlağın AB'yi özellikle ABD'nin başlattığı küresel ticaret savaşı nedeniyle Çin'le daha yakın olmaya itebileceğini söyleyebiliriz.

Kısacası süreçler karmaşık ve öngörülemez nitelikte. Çünkü yeni bir düzenin doğum sancılarını yaşıyoruz.

ABD'NİN RUSYA VE İRAN'LA MÜZAKERELERİ

ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Wittfof geçen hafta önce Moskova'da Vladimir Putin'le görüştü, ardından da Umman'da İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile.

Her iki görüşme de olumlu nitelendi:

Kremlin, Moskova'daki 4 saatlik Putin-Witkoff görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada "Ukrayna krizinin çözümü, çeşitli yönleriyle ele alındı" dedi. Beyaz Saray ise görüşmeyi "Ukrayna'da ateşkes ve nihai barışa yönelik müzakerede yeni bir adım" diye değerlendirdi.

Umman'daki ABD-İran "dolaylı" görüşmesi için Tahran "iki taraf da kabul edilebilir bir anlaşmaya doğru ilerlemekte istekli" derken Beyaz Saray "görüşmeler çok pozitif ve yapıcı geçti" dedi.

Güzel. Ukrayna'da barış ve İran'la normalleşme, elbette Türkiye'nin de çıkarına.

NEDEN WİTKOFF

"Müzakereci" açısından bu görüşmelerde bir tuhaflık vardı. Tamam, ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witfoff, İran'la "nükleer meseleleri ve yaptırımları" konuşacak en doğru kişi. Adı üstünde, görevi ABD'nin Ortadoğu işleri...

Ama Witkoff'un aynı zamanda Putin'le müzakere eden kişi de olması tuhaf değil mi Rusya'yla neden ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi görüşür Kaldı ki ABD'nin "Ukrayna ve Rusya Özel Temsilcisi" sıfatını taşıyan görevlisi var: Keith Kellogg.

Ama nedense Washington, Rusya'yla ilgili görevlisi yerine Ortadoğu'yla ilgili görevlisi üzerinden Moskova'yla müzakere etti.