Ankara ABD'nin son dönemdeki Güney Kafkasya ve Orta Asya hamleleri karşısında neden sessiz Yoksa Ankara, politikalarını, ABD'nin 1990'lardan beri dayattığı ve inişli çıkışlı uygulanan "Türkiye üzerinden Orta Asya'ya sarkma" stratejisine uyumlu hale getirmede basamak mı yükseltiyor İnceleyelim:

TRUMP'IN KORİDOR PLANI

Erdoğan, Karabağ zaferinin 5. yıldönümü için Bakû'daydı. Azerbaycan 30 yıl boyunca Ermenistan'ın işgali altında olan topraklarını nihayet beş yıl önce kurtarabildi. Bunda önemli etkenlerden biri Rusya'nın tutumuydu. Nitekim Erivan yönetimi, Karabağ kaybı nedeniyle Moskova'yı suçladı; Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nden çıkmaktan ABD'yle ilişkileri geliştirmeye kadar pek çok tepki gösterdi.

Peki Rusya neden böyle bir tutum almıştı ya da Erivan'ın ifadesiyle Moskova neden Bakû'ya yeşil ışık yakmıştı ünkü Türkiye, Rusya ve İran, Astana Platformu'nda çok stratejik bir işbirliği yürütüyordu. Ama ne oldu Esad'ın devrilmesi Astana Platformu'nu fiilen işlevsizleştirdi. ABD Büyükelçisi Tom Barrack'ın ifadesiyle Suriye'de ABD, İsrail ve Türkiye üçlüsüne alan açıldı. Astana'nın Güney Kafkasya'da açtığı barışa giden yola ABD yandan köprü kurdu: Zengezur Koridoru'nun işletmesi, Beyaz Saray'da yapılan bir anlaşmayla 99 yıllığına ABD'li şirkete verilerek Trump Koridoru'na dönüştürüldü.

GÜNEY KIBRIS'I TANIMA VE ABRAHAM ANLAŞMASI

Orta Asya ülkeleri in ve Rusya'nın yakın müttefiki durumundalar. ABD 90'larda FETÖ gibi örgütlerle bu ülkelere yerleşmeye çalıştı ancak Şanghay İşbirliği Örgütü başta olmak üzere çeşitli platformlar ile Amerikan nüfuzu engellendi. Ancak ABD ve AB Orta Asya'ya yerleşebilmeyi stratejik bir hedef olarak sürdürüyor.

Bu yılın Orta Asya'ya ilk hamlesini AB yaptı. Ne yazık ki AB-Orta Asya Zirvesi, KKTC'nin aleyhine bir sonuç doğurdu. Bu köşede "12 milyar Avro'ya KKTC'yi sattılar" başlığıyla yazdım: "Kazakistan, Türkmenistan ve Özbekistan, Güney Kıbrıs Rum Kesimi'ni 'Kıbrıs Cumhuriyeti' olarak tanıdı ve büyükelçi atadı. Böylece üç Türk Cumhuriyeti, KKTC'nin varlığını resmen reddetmiş ve Rumların parçası saymış oldu." (Cumhuriyet, 7.4.2025)

İkinci hamleyi de ABD yaptı. Trump, beş Orta Asya ülkesinin liderleriyle Washington'da C5+1 formatında zirve yaptı. Trump, "Avrasya'nın kalbindeki konumları Orta Asya ülkelerine inanılmaz bir önem ve inanılmaz bir potansiyel kazandırıyor. ABD'nin bu ülkelerle ortaklığını her zamankinden daha güçlü hale getirmeye kararlıyım" dedi ve Orta Asya ülkeleriyle nadir element anlaşmaları başta çeşitli anlaşmalar yaptı.

Bu zirveden çıkan sonuçlardan biri de