16 Mart - 19 Mart bağı

İktidarın önünde, Türkiye'yi yarı-demokratik bir rejimle bile sokmayı başaramayacağı yeni bir stratejik görev mi var

Sorunun daha net anlaşılması için anımsatayım: ABD'nin Türkiye'yi Irak için kuzey cephesi yapma talebine Ecevit hükümeti ve TSK direnmiş; Başbakan Yardımcıs Bahçeli'nin koalisyon hükümetini bozmasıyla erken seçime gidilmiş, Washington'un görevine talip olan AKP'nin seçimi kazanabilmesi için Atlantik sponsorlu kampanya yürütülmüş ve sonrasında da Türkiye'nin önüne ABD'nin 1 Mart 2003 tezkeresi konmuştu. Ancak Türkiye AKP'ye rağmen yine de direnmiş ve tezkere geçmemişti. Sonra BOP Eşbaşkanı Erdoğan, başka bir yolla ABD'ye hava ve deniz limanlarını açmıştı. İşte Ergenekon ve Balyoz kumpasları, o gün ABD'nin Irak planına direnen Türk ordusunu, ABD tezkeresine karşı çıkanları, ulusalcıları, Kemalistleri ezme operasyonuydu, sonraki işlerin önünü açma operasyonuydu.

TRUMP'IN İRAN PLANI

ABD'nin şimdi de İran'ı hedef aldığı ama Irak, Libya ya da Suriye'den farklı olarak ağır bir baskılamaçevreleme stratejisi izleyeceği anlaşılıyor.

Trump'ın 1) Gazze planı, 2) Yemen'e başlattığı saldırı, 3) "Yeni Suriye" inşası ve 4) İran'ı baskılamaçevreleme hedefi, bir bütün ve İsrail'in güvenliği içindir.

Trump, bu kapsamlı stratejisinde AKP hükümetini "kullanabileceğini" hesaplıyor. Washington'a göre Türkiye bu dört konunun üçünde belirleyici aktör durumunda; Gazze planı için Hamas üzerindeki nüfuzu, yeni Suriye inşasında çeşitli örgütler üzerindeki kontrolü ama daha önemlisi İran'ı çevreleme konusunda gücü ABD açısından kritik önemde.

TRUMP ERDOĞAN'LA HANGİ KONUDA ÇALIŞACAK

Baştaki sorumuza dönersek AKP hükümeti, bugünkü yarı-demokratik rejimle bile Türkiye'yi ABD adına İran macerasına sokabilir mi İşte 16 Mart Trump-Erdoğan telefon görüşmesi ile 19 Mart'ta İmamoğlu'na yapılan operasyon arasındaki bağ, bu sorunun yanıtıyla ilgilidir.

Ne dedi Trump 16 Mart'ta Erdoğan'a: "Bölgesel politikalarımızda sizinle çalışacağız" (A. Selvi, Hürriyet, 21.3.2025). Nasıl yorumladı o görüşmeyi Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff: "Muhteşem ve dönüşümsel" (AA, 22.3.2025).

İşte Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Beyaz Saray'a giderek "dönüşecek" ilişki için imzalayacağı mutabakatlanın hazırlığı amacıyla Washington'da mevkidaşı Marco Rubio ile görüştü. Açıklamalardan Suriye'den Gazze'ye, Rusya-Ukrayna ateşkesinden Azerbaycan-Ermenistan barışına, Bosna Hersek'ten Avrupa ve Karadeniz'e pek çok konunun ele alındığı anlaşılıyor. Bunları Trump'ın Erdoğan'a "Sizinle çalışacağız" dediği "bölgesel ABD politikalarının" listesi diye de okuyabilirsiniz.

Ama asıl olan ayrıntıda...

İRAN'A KARŞI TÜRK-KÜRT İTTİFAKI

ABD Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasında, "Suriye'nin, İran'ın istikrar bozucu faaliyetlerinin güzergâhı olmayacağı" konusunda Rubio ve