Faizde yön ne tarafa Konkordato ilan edenler risk oluşturuyor mu

TCMB Enflasyon Raporu dün açıklandı. Bu raporda önümüzdeki döneme dair daha net bir manzara konulduğu izlenimi hâkim. Buna da ihtiyaç vardı. Zira enflasyonda kırılım ve piyasa için en ağır şartların yaşandığı dönemden geçiyoruz. Verilen her mesajın bu anlamda önemi büyük olan bir süreçteyiz.

Denizli'den, Bursa'dan, Trakya'dan sanayici ve iş adamlarının serzenişlerinin yükseldiği böylesi bir dönemde TCMB'nin açıklamaları merakla bekleniyordu. Size kısaca özetlemeye çalışacağım.

TCMB ENFLASYON GÖRÜNÜMÜ VE TAHMİNLER NASIL

Bu rapor döneminde ilk kez tahmin ile hedefler ayrıldı. TCMB başkanı bunu tutarlılığı arttırmak için yaptıkları açıklamasında bulundu.

2025 yıl sonu enflasyon tahmini: %25 – %29 aralığı

2026 yıl sonu tahmini: %13 – %19 aralığı

2025 ara hedefi: %24

2026 ara hedefi: %16

2027 ara hedefi: %9

Ara hedefler, olağanüstü gelişmeler olmadıkça değiştirilmeden korunacak.

ENFLASYONUN SEYRİ VE EĞİLİMLER

TCMB'ye göre dezenflasyon süreci 2024 Haziran'da başladı ve finansal piyasa oynaklıkları ile jeopolitik gelişmelere rağmen kesintisiz devam ediyor denilerek şu tespitler yapılmış:

•Son rapor döneminde enflasyon, tahmin edilen orta noktanın üzerinde olsa da öngörülen aralıkta gerçekleşti.

•Üç aylık hareketli ortalamalar ana eğilimde kademeli yavaşlama gösteriyor.

Ağustos öncü verileri, bu yavaşlamanın sürdüğüne işaret ediyor.

•19 Mart döneminin getirdiği yük ile Temel mal enflasyonu, Nisan sonrası kur gelişmeleri nedeniyle geçici olarak yükseldi.

•Kira enflasyonu beklenenden daha dirençli seyretti.

•Kira dışındaki hizmetlerde yıllık enflasyon aşağı yönlü ayrışırken, ana eğilimde kademeli yavaşlama gözleniyor.

•Zamana bağlı fiyat belirleme ve geçmiş enflasyona endeksleme eğilimi yüksek kalemler, hizmet enflasyonunun ataleti artırıyor.

BEKLENTİLER VE RİSKLER

TCMB'nin izlenimlerine göre beklentiler iyileşmekle birlikte, hâlâ tahminlerin üzerinde seyrediyor ve dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ediyor. Yerel etkenlere ek olarak küresel ticaret politikalarındaki belirsizlik, ikili anlaşmalarla kısmen azalsa da yüksek düzeyini koruduğu ifade edilmiş.

TALEP, KREDİ VE CARİ DENGE

•TCMB verileri teyit edip, Mayıs 2025 itibarıyla sermaye girişleri yeniden başladığını ifade etti.

•Talep verileri, ikinci çeyrekte enflasyonu düşürücü etkinin arttığını gösteriyor.

•Cari açık, milli gelire oranla uzun dönem ortalamalarının altında kalmaya devam edecek.

REZERVLER, RİSK GÖSTERGELERİ VE FİNANSAL İSTİKRAR

TCMB elinin güçlendiğini ve 19 Mart ayında sonraki süreçte rezervlerde önemli iyileşme sağlandığını ifade ediyor.

Ülke riskinde ve oynaklık göstergelerinde iyileşme gözlendiği ifade edildi.

TCMB NE KONKORDATOLARI NASIL GÖRÜYOR

Bu soruya Başkan Yardımcısı Karahan cevap verdi. Açıklamalarına göre;

•Konkordato ilan eden firmaların 2024 başından bu yana ekonomideki payı:

• İstihdamdaki payları yaklaşık binde 5.

• İhracattaki payları yaklaşık binde 7 seviyelerinde.


Bu firmaların tedarikçileri açısından:

• Tedarikçilerin istihdam, ihracat ve satışlardaki payları da binde oranlarla tek hanede ve düşük seviyelerde.

GENEL DEĞERLENDİRME

• Ekonomik genel görünüm açısından konkordatoların etkisi sınırlı.

• 2018-2019 sıkılaşma dönemine kıyasla firmaların ekonomideki payları ve etkileri çok daha düşük.

İstihdam üzerindeki etkiler:

• Konkordato ilan eden firmaların istihdamdaki payı düşük olduğu için işsizlik oranında önemli bir artış beklenmiyor.