Uzun yıllar boyunca Avrupa, kendisini hâlâ dünyanın merkezinde sanmaya devam etti. Teknolojide, sermaye piyasasında, refahta, inovasyonda… "Biz zaten öndeyiz" düşüncesi öylesine güçlüydü ki, kıtanın altından kayan zeminin farkına varılmadı.

Oysa veriler artık acı bir gerçeği söylüyor: Avrupa mutlak olarak zayıflamıyor belki ama görece olarak, Amerika'ya karşı tarihî bir gerileyiş içinde.

Bu gerileyiş soyut bir tespit değil; rakamların anlattığı soğuk gerçeklerdir.

2010'da ABD'nin en büyük 5 şirketinin toplam değeri 1,29 trilyon dolardı. Avrupa'nın ilk 5'i ise 0,80 trilyonda kalıyordu. Fark vardı ama yönetilemez değildi.
Bugün ABD'nin ilk 5 şirketi 18,6 trilyon dolar. Avrupa'nınki ise sadece 1,4 trilyon. Yani fark 13 kata çıkmış durumda. Bu bile tek başına Avrupa'daki ölçek erimesini anlatmaya yeter.

Benzer bir tablo teknoloji sektöründe de var:

ABD'nin ilk 10 teknoloji şirketi bugün 24 trilyon dolar ediyor.Avrupa'nın ilk 10'u 2 trilyonu bile geçemiyor.

On yıl önce fark bu kadar büyük değildi; ABD 2–3 trilyonluk bir teknoloji deviydi. Avrupa ise yine yerinde saymış, kendi devlerini çıkaramamış.

Avrupa sermaye piyasalarının teknolojiye yaklaşımı da hâlâ 1990'ların mantığında.

S&P500'ün en büyük 50 şirketi arasında 20 teknoloji devini görürken, EuroStoxx50'de bu sayı 6–7'den öteye geçmiyor. Kıta, geleceğin ekonomisini inşa etmek yerine hâlâ bankalara, sigorta şirketlerine, eski sanayi devlerine tutunmaya çalışıyor.Dahası, 2010'da Global Top 100 listesindeki Avrupa şirketi sayısı 39 iken bugün 15'e gerilemiş. ABD ise aynı listede 42'den 63'e çıkmış. Avrupa artık büyük şirket liginde bile bir "orta sıra oyuncusu."

İşin en çarpıcı yanı ise şu:

ABD'nin sadece 7 şirketi (Magnificent Seven), Euro Bölgesi'nin 50 en büyük şirketinden beş kat daha büyük. Yani Avrupa'nın tamamı bir "şirketler ligi" olarak toplansa, yine de Amerika'nın yalnızca yedi devini yakalayamıyor.Startuplar ve unicorn'larda da tablo değişmiyor. ABD'de 1.050 unicorn var. Avrupa'nın tamamı ancak 250–300 unicorn üretebilmiş. Üstelik ABD'deki unicornların ortalama büyüklüğü de birkaç kat fazla.

Ve bütün bu tabloyu özetleyen bir gerçek:

1995'te Almanya'nın kişi başı geliri ABD'den yüksekti. Bugün ABD, Avrupa'dan %60 daha zengin.

Bu sadece ekonomik bir kıyas değil; inovasyon kapasitesinden verimliliğe, demografiden teknolojik dinamizme kadar her şeyin sonuçlarını içinde taşıyor.

TÜRKİYE BU BÜYÜK KIRILMADA NEREDE DURMALIAvrupa gerilerken, ABD ile Çin arasında yeni bir ticaret ekseni oluşurken, Türkiye aslında tarihî bir avantaj eşiğinde duruyor. ABD'nin gümrük tarifeleri sürecinde Türkiye'nin kazandığı "özel konum" korunabilirse, ortaya çıkan fırsat alanı çok büyüyecek. Çin, en büyük pazarı olan ABD'den sistemli biçimde uzaklaştırılıyor.