İslam'ı anlamada ve anlatmada muhakeme esas­tır.

"Hocam ben kendimi çok iyi yetiştirdim ama bir şey yapamıyorum" şikâyeti çok arttı.

Bir şey yapamıyorsan, sende bir şey yok demektir.

"Küpün içinde en varsa o sızar" demişler.

İncir çekirdeği, toprağa düşüyor; "Orada birkaç ay tek başına kalıyor" demeyeyim; Rabbi ona yol gösteriyor. Çimleneceği, gövereceği, toprak üstüne çıkacağı, güneşe ne zaman güleceği zamanı ona vahyediyor.

وَأَو'حَى رَبُّكَ إِلَى النَّح'لِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ ال'جِبَالِ بُيُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا يَع'رِشُونَ

"Rabbin, arıya şöyle vahyetti: "Dağlardan, ağaçlardan ve çardak (kovan)lardan evler edin.

ثُمَّ كُلِي مِن' كُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاس'لُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا يَخ'رُجُ مِن' بُطُونِهَا شَرَابٌ مُخ'تَلِفٌ أَل'وَانُهُ فِيهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآَيَةً لِقَو'مٍ يَتَفَكَّرُونَ

Sonra meyvelerin hepsinden ye de, Rabbinin yollarına boyun eğerek yürü." Onların (arıların) karınlarından çeşitli renklerde içecekler çıkar. Onda insanlar için şifa vardır. Düşünen kavim için bunda âyet vardır." (Nahl süresi ayet 16/68-69)

"Ama hocam ben çok okudum, çok bilgi edindim."

Ol­sun, teyp kaseti gibi Kur'an-ı Kerim'i yüklemişler sana ama sen teyp gibisin; okumadan kıyamete kadar durur o bilgi sende.

Kasetin bile oku­ması için tuşa basmak gerekiyor.

Ondan sonra ses vermesi gerekiyor. O kaset iki ayet arasında temas kurma­sını bil­miyor.

Elektronik beyin de yapamaz bunu, bilgisa­yar da ya­pamıyor.

Bizim de bilgimiz ona göredir. Yani bil­gimiz ayrı ayrıdır.

Muhakememiz yerinde. Fakat yetişme tarzımızda, hepimiz, ben de dahil olmak üzere bir yanlışlık var. Yanlış yetiştirildik, yanlış eğitildik.

Mesela bazı bilgiler var­dır ki; aklımızın raflarında ayrı ayrı durur.

Bu ikisi arasında biz temas kurdu­ramayız hiç.

Meselâ, bir imtihanda size sorulsa "Ya­zının icadı ne zamandır" diye.

"Milattan önce 3200 yı­lında, Sümerler tarafından icat edildi" deriz, çünkü bunu öğrendik.

Peki ikinci soru "Hz. Adem (a.s.)'e kaç sahife indirildi" dense, hiç tereddütsüz "10 sahife in­dirildi" diye yazarız, notumuzu da alırız.

Hem de yüz üzerin­den yüz.

Fakat düşünmeyiz hiç, "Yahu yazının icadı mi­lattan önce 3200 yılında ama Hz. Adem (a.s.)'e de 10 sahife inmiş, peki sahifenin olduğu yerde yazı olmaz mı

Yazı da ol­ması lazım. Öyleyse yazının icadı, insanlıkla be­raberdir.

Eeee… Bize kadar gelebilen en eski yazı 3200 yıllık olabilir, o başka.

Ama bilgi­sayara ikisini de yazarsanız, bir bilgi almak iste­diğinizde verir, fakat arada irtibat kuramıyor.

Bizim bütün bilgileri­mizde de böyle irtibatsızlıklar var.

Kur'an ve Sünneti (Siyreti) okurken muhakemeli okumaya çalışmalıyız.

Bizde "Siyret" Peygamber Efendimiz (s.a.v.) filan tarihte doğmuştur. Filan tarihte dedesini kay­bedip amcasının himayesine girmiştir, filan tarihte pey­gamberlik gelmiş, filan yılda miraca çıkmış şu tarihlerde Bedir, Uhud, Hendek savaşları olmuş, falanca yılda Mekke fethedilmiş, şu tarihte Efendimiz vefat etmiştir. Siyret kuru nakil olarak anlaşıldı biz de.