Donald Trump'ın zaferinin hemen ardından Berlin'de hükümetin dağılması, Almanya'da siyasi bir kaosu tetikledi.

Zamanlama belki tesadüf, ancak her iki gelişmenin sebepleri bizi jeopolitik değişimlere ve popülizmin yükselişine götürüyor.

Biden dönemi, siyaset üretemeyen bir başkanın gafları ve sağlık sorunlarıyla hatırlanacak. ABD'nin çok kutuplu dünya düzenine karşı çaresizliği bir yana, İsrail'e verdiği koşulsuz destek de sorgulanabilir. Çin'i yalnızlaştırmak isteyen ABD, Rusya'yı Ukrayna'da meşgul etmek için stratejik adımlar attı. Rusya'nın izolasyonu, Almanya'ya doğalgaz satışını durdurmasıyla başladı. Kuzey Akım 2 hattına yapılan sabotaj, Avrupa'yı hem enerji krizine sürükledi hem de Almanya'nın sanayi üretimine büyük darbe vurdu. Bu gelişmeler, Almanya'da popülizmin yükselişine ve ABD'nin güç kazanmasına zemin hazırladı.

Trump'ın Ukrayna-Rusya savaşında bir sınır hattı çizmesi bekleniyor. Kongre'nin Kiev'e mali yardımı durdurma eğilimi, sahadaki Ukrayna askeri tarafından bile hissediliyor. Zaten askeri maliyetlere karşı olduğunu ve bunu seçmenine iyi sattığını tecrübe etmiştik.

Trump'ın, Avrupa'da abartılan Rusya korkusunu ortadan kaldırarak tahsilata yöneleceği öngörülüyor. NATO şemsiyesi altında güvenlik mimarisi sürdürülecek olsa da, Trump'ın üretim ve ihracata daha fazla odaklanacağını biliyoruz.

AVRUPA GÜVENLİK STRATEJİSİ'NİN BAŞARISIZLIĞI

2003 yılında kabul edilen Avrupa Güvenlik Stratejisi (ESS), AB'nin ilk kapsamlı güvenlik politikası dokümanı olarak önemli bir kilometre taşıydı. Ancak, uygulamada başarısız oldu. AB, 2014'te Kırım'ın ilhakına ve 2022'deki Ukrayna-Rusya savaşına engel olamadı. Üstelik AB liderleri, savaşı durdurma konusunda Erdoğan'ın gösterdiği barışçıl adımları bile atamadı.

AB, Doğu Avrupa ve Baltık ülkelerinde genişlerken ekonomik faydalar sağladı. Ancak, bu genişleme Rusya'nın tepkisini çekti ve NATO'nun güvenlik şemsiyesine daha fazla ihtiyaç duyulmasına yol açtı. Ukrayna krizinin neden olduğu göç hareketleri ve artan doğalgaz maliyetleri, Avrupa'da popülist partilere güç kazandırdı.