Uzunca bir süreden bu yana ana gündemimiz enflasyon. Zira son dönemde uygulanan tüm para politikaları ve reel sektörün karşı karşıya kaldığı makroihtiyati tedbirlerin ana amacı enflasyonu düşürmek. Böylesi sıkılaştırma programının olduğu bir dönemde yan etkiler de yoğun ve tüm kesimler enflasyonla mücadele sürecinde bu yan etkilere maruz kaldığı için enflasyon verilerini ve yapılan sözlü yönlendirmeleri yakından takip ediyor.

Son döneme kadar yapılan sözlü yönlendirmeler ve nihayet Merkez Bankası'nın Enflasyon Raporu ile Orta Vadeli Program'daki resmi tahminler bu yılın sonunda yıllık enflasyonun %30'un altına ineceği şeklinde yapıldı. Bu tahminlerin gerçekleşmesi için ise aylık enflasyon gelişmeleri büyük önem taşıyor. Yani aylık enflasyonun beklenenden/istenilenden yüksek gelmesi ise hesapların şaşmasına neden olabiliyor.

Eylül ayı için yapılan enflasyon tahmin anketlerinde genel beklenti aylık enflasyonun %2,47-%2,50 bandında olacağı yönündeydi. Benim de bir önceki yazımda belirttiğim üzere Web-TÜFE endeksi de %2,61'lik bir enflasyona işaret ediyordu. Ben de geçtiğimiz Perşembe günü "Enflasyon beklentileri, yıl sonu tahminleri ve itibar" başlıklı bir yazı yazmış ve bu hali ile "…yıllık enflasyon tarafında %30'un altını konuşmak çok mümkün görünmüyor." demiştim. Maalesef korktuğum gibi oldu!

TÜİK dün Eylül ayına ilişkin enflasyon oranlarını açıkladı. Buna göre TÜFE aylık %3,23 gibi beklentilerden oldukça yüksek olan bir seviyede ölçüldü. Bu da Mayıs 2024'ten bu yana düşüş eğilimi gösteren yıllık enflasyonun yeniden artmasına neden oldu ve yıllık enflasyon %33,29 olarak gerçekleşti. Her ikisi de oldukça yüksek seviyeler ve bu hali ile yıl sonunda %30'un altında bir enflasyona gitmek artık imkansıza yakın!

Çünkü kalan son 3 ayda enflasyon 10 yıllık ortalamalara göre gerçekleşse bile yıllık tarafta enflasyonu %32-33 bandında bitirebileceğiz. Bu da yine bir önceki yazımda belirttiğim üzere Merkez Bankası'nın gerçekçi hedef belirleme konusunda bir kez daha düşünmesi gerektiğine işaret ediyor.

Şimdi kısaca Eylül ayı enflasyon dinamiklerine bir göz atalım. Aylık %3,23'lük enflasyonun oluştuğu tabloda en çok artışlar %17,90 ile eğitim, %4,62 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve %3,92 ile giyim ve ayakkabı. Bu veriler bir önceki yazımdaki şu paragrafı doğruluyor: "Eylül ayı ekonomistlerin enflasyon konuşmak için çok istekli olduğu bir ay değil. Çünkü Eylül ayı mevsim geçişi nedeni ile giyim ve ayakkabı grubundaki artış ile yaş sebze ve meyvenin olumlu katkısının terse döndüğü bir dönemin başlangıcı olarak gözlemleniyor. Ayrıca eğitim-öğretim faaliyetlerinin başlayacak olması hem tüketimi artırıyor hem de eğitim grubundaki fiyat artışları bu ay daha da belirginleşiyor."