Her yılın son ayları asgari ücret tartışmaları ile geçiyor. Özellikle Aralık aylarında gündem neredeyse sadece asgari ücret oluyor. Son dönemlerde ise tartışmaların içeriği ve boyutu da değiştiği için bu konu gündemin en önemli maddesi haline geliyor.
Hatırlayacağınız üzere 2022 ve 2023 yıllarında asgari ücret yılda iki kez belirlenmiş ve yüksek enflasyon döneminde çalışanların ücret artışları daha yüksek olmuştu. Sonrasında ise 2024 yılından itibaren asgari ücret ayarlamaları yeniden yılda bir keze indirildi ve tartışmalar şiddetlendi. Zira enflasyon halen görece olarak yüksekken yılda bir kez yapılan asgari ücret artışları işçi sendikalarını rahatsız etti.
Öte yandan ücret artışlarının beklenen enflasyona göre veya beklenen enflasyonu yakınsayacak şekilde yapılması hususu da tartışmaların dozunu artırdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in göreve gelir gelmez ilk yaptığı açıklamalardan birisi de ücretlerin "Gelirler Politikası" kapsamında yapılması gerektiğiydi. İlk günlerde kavram pek anlaşılmamıştı ancak ben yine bu köşede gelirler politikasının ne demek olduğunu sizlere aktarmıştım. Tartışma yeniden gündeme geldiği için bir kez daha hatırlatıp sonrasında ise kendi görüşlerimi paylaşayım.
Gelirler politikası genel olarak ücret artışlarının beklenen enflasyona göre ayarlanmasını veya enflasyondaki artış oranının altında belirlenmesini salık verene bir yaklaşımdır. Böylelikle ücret artışlarının seviyesinin dezenflasyon programına destek verecek seviyede olması sağlanmaya çalışılıyor. Elbette bu konu oldukça tartışmalı ve teknik olarak farklı değerlendirmeler yapmaya müsait. Ancak ücretlerin beklenen enflasyona göre veya enflasyon oranının altında bir seviyede ayarlanmasının algısal olarak etkisinin finansal piyasalarda yüksek olduğu gerçeğini de bir kenara not etmek lazım.
Gelelim 2026 yılı için asgari ücret tahminlerine. Ankara kulislerindeki genel beklenti asgari ücret artış oranının %25-27 seviyelerinde şekilleneceği yönünde. Böylelikle yeni yılda asgari ücretin 28.000-29.000 TL aralığında olacağı öngörülebilir.
Elbette bu seviyeler benim temennim değil. Zira enflasyonun mevcut seviyeleri ve yaşanan hayat pahalılığı nedeni ile söz konusu rakamların oldukça düşük olduğunu en baştan ifade edeyim. Arzu edilen bunun çok üzerinde bir asgari ücret ancak bir de piyasa gerçekliği ve reel sektörün durumu var.
2026 yılı sonu enflasyonu için Merkez Bankası'nın ara hedefi %16. Tahmin aralığının üst bandı ise %19. Piyasadaki farklı tahminler ise %23-25 aralığında. Konuya teknik olarak bakarsak; gelirler politikası yaklaşımına göre asgari ücret artışının %19-%25 bandı arasında bir oranda olması beklenir. Ancak ben yine de bu yıl bu oranların bir miktar üzerine çıkılabileceğini düşünüyorum.

18