Etki Ajanlığı
Düşünsenize, sabah kahvenizi yudumlarken bir haber okuyorsunuz: "Etki ajanlığı yasa tasarısı Meclis'ten geçti."
İlk başta kulağa bilim kurgu filmlerinden fırlamış bir kavram gibi geliyor, değil mi
Durun bir dakika; yeni bir yasa ya da terim olsa da, aslında dünya üzerindeki "bilgi savaşları" tarihinin farklı bir perdesinden başka bir şey değil.
Etki ajanlığı Peki tam olarak ne demek
Öncelikle, kulağa biraz ürkütücü geldiği kesin. "Ajan" kelimesinin taşıdığı o gizemli ve biraz da tehditkâr hava hemen insanın kafasında casusluk filmlerini canlandırıyor.
Yasa tasarısına göre bu ifade; yabancı devletlerin veya kuruluşların çıkarları doğrultusunda hareket eden kişileri tanımlıyor. Yani bir anlamda "dışarıdan gelen" ve içeride yankılanan bir ses.
Peki, ses kimin sesi Hangi niyetle çıkıyor İşte asıl mesele burada başlıyor.
Yasa tasarısına yönelik eleştiriler de az değil. Çünkü sınırları çizmesi kolay olmayan bir alanı düzenlemeyi amaçlıyor.
Birini "etki ajanı" olarak etiketlemek neye dayanarak yapılacak
Sosyal medyada bir paylaşım mı, yoksa bir STK ile iş birliği mi Kimisi, bu düzenlemenin ifade özgürlüğünü tehdit edebileceğini düşünüyor. Diğerleri de bunun ulusal güvenlik için şart olduğunu savunuyorlar.
Kendi kendime sormadan edemiyorum: Etki ajanlığı diye suçlanan bir kişi, her zaman kötü niyetli midir Ya da her zaman bir "ajan" mı
Çoğu zaman bu tür kavramlar gri alanlarda dans ederler. Mesela, bir akademisyen düşünün. Yurt dışındaki bir üniversiteden fon alarak bir araştırma yapıyor. Yaptığı çalışma, bir şekilde hükûmet politikalarını eleştiriyor ya da yabancı bir bakış açısını destekliyor. Bu kişi, etki ajanı mı Yoksa sadece işini yapan biri mi
Elbette ulusal güvenliğimiz hafife alınacak bir mesele değil!
Ama sınırları net çizilmeyen yasalar, zamanla yanlış ellerde bir sansür mekanizmasına dönüşebilirler. İnsanların yabancı bir ülkeden aldığı fonla gerçekleştirdiği bir çalışmayı ya da sosyal medyada paylaştığı bir görüşü "etki ajanlığı" olarak görmek, toplumsal diyalog ortamını da bozar.
Yasa tasarısının en çok konuşulan kısmı da bu suçlamaya maruz kalanların ağır yaptırımlarla karşılaşabilecek olması. Hapis cezaları, mal varlığına el koymalar