Muhalefet adına mantık yürütecek olsak

Daha önce bu köşede eğer normal zamanında yapılacaksa bundan 17 ay sonra yapılacak seçimin olası sonuçlarıyla ilgili 7 temel senaryo anlattım. Bu senaryoları biraz daha konuşmak ve üzerinde fikir yürütmek istiyorum bugün.Hatırlayın, iki tane baz senaryomuz var. Bunlardan birincisinde Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı seçilemediği, muhalefetin adını bilemediğimiz adayının seçildiği durumlarda muhalefetin karşısına çıkacak olası durumları konuştuk.Bunlardan birincisinde, HDP hariç muhalefet 400'ün üzerinde milletvekili çıkarıyor. O durumda anayasayı değiştirecek çoğunluğu da, müthiş bir meşruiyet tabanı da oluyor. Eğer hemen anayasayı değiştireceklerse (ki öyle diyorlar) çok kısa zamanda, birkaç ay içinde Anayasa değişikliklerini gerçekleştirebilirler.Seçimde arkalarında duran oy desteğine bakıp anayasa değişikliğini referanduma götürmeye de gerek duymayabilirler. (Ama referanduma götürürlerse daha şık olur.) Anayasa değiştikten sonra da, yeniden genel seçime gidilir. Artık seçim sonrası kim hükümet kurar, ne olur, onlar o zamanın işleri.Bu senaryoya baktığımızda muhalefetin seçtireceği cumhurbaşkanının en çok 6-8 ay civarında görev yapabileceği anlaşılıyor. Bu kadar süre içinde cumhurbaşkanı kalıcı bir reform yapamayacak, sadece mevcut durumu düzeltmeye çalışacaktır. O yüzden programı ve hazırlığı da ona göre olacaktır.Önündeki en zorlu görev kurumsal restorasyonu sağlamak, başta Merkez Bankası, Dışişleri Bakanlığı, Hazine ve Maliye gibi kurumlardaki kurumsal çöküşü terse çevirmesi gerekecek. Başkanın performansı, parlamenter sistemin ilk seçiminde sonuçlar üzerinde mutlaka etkili olacaktır.İkinci senaryoda muhalefet 400'ün altında ama 360'ın üzerinde milletvekili çıkarıyor. Bu senaryoda da durum değişmiyor, sadece başkanın görev süresi 6-8 aydan belki 1 yıla kadar uzuyor; çünkü referandum da yapacak Türkiye. Eğer referandumdan evet oyu çıkarsa, bu kez de genel seçime gidilecek vs vs.Seçilmiş ama geçici olan başkan için 1 yıl uzun bir süre. Bu dönemdeki icraatı, aslında referandumun sonucu üzerinde de, eğer evet çıkarsa sonrasında yapılacak yeni genel seçimin sonucu üzerinde de belirleyici olabilir. Yani başkanın iyi hazırlanmış, sağlam bir icraat ve geçiş dönemi planına sahip olması iyi olur.Üçüncü senaryoda muhalefet 360 milletvekilini bulamıyor ve eğer anayasayı değiştirecekse bunun için HDP'nin kapısına gitmesi gerekiyor.Kabul etmek gerekir ki, bugünkü 6 partili muhalefet bloku açısından en zorlayıcı durum bu. Çünkü o blok seçimden yeterince güçlü çıkamamış olduğu için, Ak Parti ve MHP cephesinden gelecek yıpratmalara da açık olacaktır. Bu cephenin HDP ile yan yana gelmeyi kriminalize ettiğini ve muhalefet blokundaki partilerin de bundan kolayca etkilendiğini biliyoruz, böyle yapmaya devam edeceklerdir. HDP ile anayasa maddeleri üzerinde pazarlık, muhalefet bloğunu kamuoyu önünde zorlayabilir.Kaldı ki zaten anayasayı Meclis'te değiştirmeyi başarsalar dahi referanduma gitmek zorunda kalacaklar. HDP ile işbirliği referandumda da muhalefeti zor durumda bırakabilir.Öte yandan, parlamentoda bu karmaşık durum ve pazarlıkları sürerken bir yandan da başkanın ülkeyi yönetmesi gerek. Başkan bu seçenekte