Rusya ve Putin anlatayım, siz istediğinizi anlayın

Kremlin'de 21 Şubat 2022'de, yani Rusya'nın Ukrayna'yı işgale başlamasından sadece iki gün önce bir Güvenlik Konseyi toplantısı yapıldı.Vladimir Putin'in bir masanın arkasında, diğer katılımcı üst düzey Rusların ise sandalyede oturduğu bu toplantı gizli değildi; TV'den naklen yayınlandı. Meraklısı, toplantının tamamını YouTube'dan izleyebilir.Rusça bilmiyorum, o yüzden toplantıda Putin'in yaptığı uzun konuşmayı Batılı kaynaklardan okuyabildim; tabii toplantı sonunda ilan edilen kararı da.Ama şunu söyleyebilirim: Bu toplantı bir karar almak için yapılmamıştı. Putin kararını çoktan vermişti, toplantı işin şov kısmıydı.Toplantıya katılanlar, Putin'in kararını tam olarak bilmiyordu. Bir traji komik sahne, Rusya'nın güçlü dış istihbarat örgütünün başkanının toplantı sırasında Putin'den gelen bir soruya cevap verirken kekelemesi ve bu arada Putin'den fırça yemesiyle ilgiliydi. İstihbarat Başkanı Putin'in hangi cevabı duymak isteyeceğini bilemediği için kekeliyordu.Düşünün, Rus istihbarat şefi Putin'in kafasındakinin ne olduğunu bilmiyorsa, başkaları nasıl bilebilirRusya'nın Ukrayna'yı işgale başlamasının üzerinden neredeyse üç hafta geçti. Düne kadar hiç değilse askeri alanda "süper güç" olduğunu sandığımız Rusya, bu savaşta ilan ettiği hedeflerden bir tanesine bile ulaşamadı bu sürede.Bu hedeflerden en çok konuşulanı "Ukrayna'da rejimi değiştirmek"ti. Rusya bir küçük kasabada bile rejimi değiştiremedi. Melitopol adlı kasabanın Rus asıllı belediye başkanının Rus ordusunu çiçekle karşılamasını bekliyorlardı, başkan tersine "Bu bir işgal, işgalcileri istemiyoruz" dedi. Hop belediye başkanını kaçırdılar, kim bilir başına ne geldi adamın. Yerine de bir kukla başka koydular. Ama kasabanın çoğu Rusça konuşan, etnik Rus halkı ertesi gün on binlerce kişi olarak sokağa döküldü, işgalcileri protesto etti.Ortada açık bir başarısızlık var Rusya adına. Şimdi dünyanın dört bir yanından uzmanlar, Rusya'nın bu başarısızlığının arka planını, Rusya'yı başarısız yapan temel nedenleri analize çalışıyorlar.Rusya ve Putin'in başarısızlığıyla ilgili yazı yazanların tamamı, kök sebepler sıralarken birinci sıraya Rusya'daki otoriter kişisel yönetimi koyuyor.Rusya'nın stratejik karar alma mekanizması, TV'den canlı yayınlanan Güvenlik Konseyi toplantısına da yansıdığı gibi, tek kişinin aldığı kararlarla oluşuyor. O karara itiraz eden, farklı bir yol izlemek gerektiğini söyleyen, konuyu enine boyuna önceden hesaplamayı öneren yok.Olamaz da. Çünkü kişisel otoriter yönetim demek, etrafta konunun uzmanlarından çok liderin dediğini onaylayanların bulunması demek. Liyakat ve uzmanlık gidiyor, yerine sadakat geliyor.Otoriter rejimler, doğaları gereği düşünceyi ifade özgürlüğünün son derece sınırlı olduğu rejimler.Rusya'da mesela bir meşru muhalefet yok; bütün muhalefet "vatan haini" olarak damgalanıp yer altına itilmiş durumda. O zaman, karşlı görüşler de dile getirilmiyor.Devlet yönetiminde söz sahibi olmak için ise Putin'e sadakat en önemli kalite. Öyle olunca ülkenin yöneticisi ve nihai karar vericisi olarak Putin, kararlarını olması gerekenin çok daha azı bilgiyle veriyor; çünkü bilgi hep bir kaynaktan geliyor, farklı kaynaklardan beslenemiyor lider. Yani, otoriter liderin yaptığı tercih (etrafında işi bilenleri değil