Suriye'de zaman çok hızlı ilerliyor ve şu anda ülke içinde en zor kararların arefesindeki grup da, lider kadrosu Suriye'den çok uzaklarda, ta Irak-İra sınırındaki Kandil dağında olan PKK.

Suriye'nin yeni yönetimi çok açık iki mesaj verdi dün:

1. Suriye bir "üniter devlet" olacak, içinde otonom siyasi bölgeler olmayacak, eşit vatandaşlık esasına dayalı bir anayasa yazılacak.

2. Devrim dönemi sona erdi; artık ülke içinde farklı silahlı gruplar olmayacak, sadece Suriye ordusu ve polisi olacak.

Bu iki mesaj elbette herkese ama en çok PKK'ya. Çünkü Suriye'nin yeni lideri bir gün önce oldukça geniş katılımlı bir toplantıda Suriye muhalefeti adına eline silah almış bütün grupların liderlerini toplamış ve onlara "Ordu ve Savunma Bakanlığı kuruyoruz, istiyorsanız orduya katılın ama silahlı kalamazsınız" denmiş, herkes de bunu kabul etmişti.

Yani Suriye'de dünün savaş lordları yarının 'devlet adamları' olmayı kabul etmişlerdi.

Toplantıda sadece PKKYPG yoktu. Davet mi edilmemişti, yoksa kendileri mi gelmemişti bilmiyoruz ama toplantıya gelseler bu uzlaşmaya herhalde katılmayacak, "Biz otonom kalacağız" diyeceklerdi.

Oysa kalamazlar. Yarın değilse ertesi gün, kendileri için çizilen bir kadere ulaşacaklar.

O yüzden, Kuzey Irak'taki PKK liderliği açısından Suriye'deki seçenekler azalıyor. Silahlı seçenekle ilerlemek giderek zorlaşıyor.

Ancak örgüt silahlı YPG'yi fesh edip siyasi kanat olarak PYD ile devam edecek olsa, PYD'nin dünkü gücünü koruyup koruyamayacağını kestiremiyor. Daha doğrusu PYD'nin birden bire marjinal bir siyasi güce dönüşmesinden endişe ediyor.

Biz bu filmi Türkiye'de gördük aslında. Şimdi yaşı yeten insan sayısı çok azaldığı için bir vakitler Güneydoğu Anadolu'da nasıl bir siyasi zenginlik olduğunu konuşmuyoruz.

PKK silahıyla geldi ve bütün o siyasi zenginliği yasakladı. Pek çok büyük parti yıllarca bölgede il ve ilçe teşkilatı bile kuramadı, çünkü PKK yasaklamıştı. Son 6-7 yıldır siyaset üzerindeki PKK kontrolu ister istemez zayıfladı da bölgeye yeniden siyasi çoğulculuk gelmeye başladı.

Türkiye'de 90'larda yaptığının aynısını PKK 2011'den itibaren Kuzey Suriye'de yaptı. Ülkede iç savaş başladığında ortaya 500'den fazla 'Kürt partisi' çıkmıştı, bugün PYD'den başkası yok. Kimisi öldürüldü, çoğu sindirildi ve kaçmaya zorlandı bölgedeki Kürt liderlerin.

Suriye'de aslında en büyük Kürt şehri Afrin'dir. Türk Silahlı Kuvvetleri ve Özgür Suriye Ordusu bu şehre girip kontrol sağladığında oradan 300 bin Kürt kaçtı. Ama aradan geçen zaman içinde bu Kürtlerin 200 binden fazlası Afrin'e, evine ve toprağına geri döndü. Yani Suriye'deki Kürtler için PYD'siz bir hayat da mümkün.

Ama tabii bugün gelinen noktada her ne kadar PKKYPG'nin Suriye'deki komutanı Mazlum Kobani Araplarla çatışmadan kaçınmak için elinden geleni yapıyor olsa da, ben YPG'nin PKK tarafından fesh edilmesine, silahlarını bırakıp silahlı bir grup olmaktan vazgeçmesine ihtimal vermiyorum.