Matbaanın icadıyla birlikte kâtiplerin, hattatların işsiz kalacağı söylendi. Oysa matbaa yalnızca yazının yayılmasını hızlandırdı; bambaşka meslekler doğurdu. Daktilo çıktığında sekreterlere ihtiyaç kalmayacağı düşünüldü, tam tersine ofislerde "daktilo sekreterliği" diye yeni bir meslek ortaya çıktı.

İŞİN SIRRI DEĞİŞİME AYAK UYDURMAKTA

Radyo ve televizyonun yaygınlaşması gazeteciliğin sonunu getirecek denmişti; oysa medya daha da büyüdü. Bilgisayarlar geldiğinde memurların işsiz kalacağı konuşuldu, bilgisayar kullanmayı öğrenenler iş gücünde öne geçti. İnternetin gelişiyle kütüphaneler, kitapçılar bitecek sanıldı, ama yeni dijital yayıncılık ve bilgi ekonomisi doğdu.

Bugün aynı tartışma yapay zeka için sürüyor. Evet, bazı işler dönüşüyor; kimi görevler makineler tarafından üstleniliyor. Ama her defasında gördük ki teknoloji, işsizliğe neden olmuyor aslında "işin şeklini" değiştiriyor. Asıl mesele, değişime ayak uydurmakta.

İnsanlığın tarihi boyunca teknolojiye karşı en büyük direnç "işimizi elimizden alacak" korkusu oldu. Oysa belki de doğru soru şudur: Yeni teknolojiler hangi işleri elimizden alacak değil, bize hangi yeni kapıları açacak

ADINI DUYMADIĞIMIZ YENİ SEKTÖRLER ÇIKACAK

Peki yapay zeka hangi kapıları açacak Sağlıkta teşhis süreçlerinden kişiselleştirilmiş tedavilere kadar yepyeni imkânlar sunacak. Eğitimde her öğrencinin ihtiyacına göre uyarlanmış öğrenme yöntemleri ortaya çıkacak. Hukuk, finans ve kamu hizmetlerinde hız ve verimlilik artacak. Kreatif sektörlerde —reklamcılıktan sinemaya kadar— yeni üretim biçimleri doğacak. En önemlisi de, henüz adını bile koyamadığımız yeni meslekler hayatımıza girecek.

Bugün şimdiden yeni iş alanları doğuyor. "Prompt mühendisliği" adı verilen alan, yapay zekâya doğru soruları sorma ve doğru çıktıları alma üzerine kurulu yepyeni bir uzmanlık. Veri etik uzmanları, algoritmaların adil, şeffaf ve insan haklarına uygun çalışıp çalışmadığını denetlemek için aranır hale geliyor. Otonom araçlar geliştikçe, klasik şoförlük yerine araç gözetmenliği ve güvenlik kontrolü gibi roller öne çıkacak. Dijital içerik üretiminde, yapay zeka destekli tasarımcılar, metin denetçileri ve sanal prodüksiyon ekipleri yaygınlaşacak.

MESLEKLER BİTMEYECEK DÖNÜŞECEK