Yerli uçak için çok yönlü hamleler gerekli

İlk yerli savaş uçağımız Kaan'ın 27 Aralık'ta yapılması planlanan ilk uçuşu ileri bir tarihe ertelendi. Muhtemelen birkaç haftaya uçacaktır. Çünkü yerli jet konusundaki kararlılık ve zorunluluk hiç olmadığı kadar fazla. Eğer bir gün uçağın envantere de girdiğini görürsek büyük gurur yaşayacağız. Çünkü geçmişte utanılacak çok şeyler yapıldı. Nuri Demirağ ve Vecihi Hürkuş gibi istikbali sözde değil özde göklerde gören ve fakat fabrikaları kapatılan girişimcileri kastederek söylüyorum bunları.

Düşünün ki uçak teknolojisi yeni gelişiyor, Almanlar gelmiş nasıl uçak yapılacağını öğretiyor ve birkaç çılgın Türk lazım olan teknolojiyi öğrenip yerli uçak yapıyor ve fakat fabrikaları kapatılıyor. Sebep Çünkü dönemin yeni müttefiki Amerika hazır uçak ve motor veriyor. Sırf Amerikalılara yaranmak için filiz tutmaya başlayan uçak sanayisi yok ediliyor. Gün oldu devran döndü ve 1974'teki Kıbrıs Harekâtından sonra Amerikalılar ambargo uyguladılar ve uçakların çoğu yerde kaldı. Sonra barışıldı ve F-16'lar Türkiye'de monte edilmeye başlandı. Böylesi hazır uçak almaktan iyiydi ama ilişkiler ne zaman bozulsa üretim de akamete uğradı.

En son kazık da F-35'lerin satılmamasıyla atıldı. F-35'ler için verdiğimiz paralar da ödenmedi. Amerikalılar her ne kadar çeşitli bahaneler öne sürse de hiçbirinin kabulü mümkün değil. Açık açık "Vermiyoruz" diyemedikleri için yok S-400, yok rahip Brunson, yok Suriye operasyonları derken konuyu kapattılar. Türkiye sonra F-16 istedi ama onu da vermiyorlar. ABD hükümeti halen kongreyi bahane ediyor. Kongrenin onaylaması zor ve onaylasa bile 7-8 yıl sonra teslim edilebilecekler. Devlet neden F-16'larda ısrar ediyor bilmiyoruz ama inşallah makul bir gerekçesi vardır. Çünkü mezkûr vakte kadar Kaan'ların hazır olmasını bekliyoruz.

Diğer yandan birkaç gün önce hükümetin Amerika'ya F-16 motorunun TEİ tarafından ortak üretimi için başvurduğunu öğrendik. Bu gerçekten güzel bir haber ve F-16 hatta F-35 almaktan daha iyi bir gelişme olacak. Malum Kaan jeti F-16'nın motoru olan F110 ile uçacak. Eğer TEİ üretim izni alırsa motor sorunu çözülür ve Kaan projesi hız kazanır. Böylelikle yerli motor üretilinceye kadar Kaan projesi kaygısızca ve aksamadan devam eder.

Amerika normalde böyle bir iyilikte bulunmaz ama ülke olarak bizim de elimizde kozlar var. Mesela İsveç'in NATO üyeliği için F-16 şartı konulacağına ortak motor üretimi konulabilir. F-16 için hem çok paralar ödenecek hem de beklenecek. Kaldı ki F-35'ler için beklemeye bile gerek yoktu ama yine de verilmedi. Dolayısıyla F110 motoru üretmek iyi bir hamle olur.