Bu iki sorunu kim nasıl çözecek

Şu verdiğim grafiğe iyice bakın. Eğer emekli ya da memursanız maaşınızın nasıl kırpıldığını oradan göreceksiniz.
Maaşınız enflasyona göre belirleniyorsa yandınız.

Nisan 2022'ye kadar ufak tefek farklıklar olsa da TÜİK verileri ile İTO verileri aynı paralelde hareket ediyordu. Hatta Türk-İş'in açıkladığı "açlık sınırı" verileri de pek fark etmiyordu.

Açlık Sınırı dediğimiz gıda fiyatlarında 2020 sonrası ekstra bir artış olmuştu; o nedenle o farkı ayrıca tartışırız.

Ama burada çok ama çok açık bir şey var… Hatta 2 şey var.

1-) TÜİK Nisan 2022'de madde sepeti verilerini yayından kaldırdı. Bakınız 2016-2017 yılları dolar bazında ortalama fiyatı 100 kabul ettiğimizde durum neymiş:

TÜİK ortalama fiyatı 64,6 $ iken İTO ortalama fiyatı 64,0 $.
Bugün durum ne olmuş

TÜİK ortalama fiyatı 92,5 $'a yükselirken İTO ortalama fiyatı 124,9 $'a fırlamış. Nisan 2022'den Ekim 2025'e kadar geçen sürede İTO ve TÜİK fiyatları arasında dolar bazında tam yüzde 35 fark oluşmuş.
İşte sizin maaşınızdan eksilen kısım tam olarak bu farktır.

Memurlar
Emekliler

Ya da maaşı enflasyona göre belirlenenler… Grafikte net gördüğünüz gibi verilerin saklanması ile almanız gereken maaşınızın yüzde 35'ini eksik alıyorsunuz. Bu sizin cebinizden kırpılmış bir paradır.
Gelelim 2. ayrıntıya.

2-) Önce şu hatırlatmayı yapalım: Buradaki fiyatlar birer endeksi ifade ediyor. Yani toplam ürün fiyatlarından elde edilen bir endeks…

Mesela Türk-İş açlık sınırına göre Aralık 2021'de 68,7 $ olan ortalama fiyat şimdi 154,7 $ seviyesine yükselmiştir. Bu endeks fiyat çizgisinden çıkartmamız gereken tek olgu fiyatların dolar bazında %125 artış göstermiş olmasıdır.

Yine İTO fiyatlarına göre de İstanbul'da fiyatlar Aralık 2021'den Ekim 2025'e dolar bazında %128,7 artış gösterdi.

Tekrar edelim: Hem Türk-iş hem de İTO fiyatların dolar bazında çok yüksek artış gösterdiğini ortaya seriyor. Hatta fiyat artışını çok sınırlı tutan TÜİK verisi bile fiyatların dolar bazında yüzde 63,1 arttığına işaret ediyor.