Gazze! Haşim'in şehri Gökhan'ın yarası 5

Osmanlı Devleti resmen I. Dünya Savaşı'na katıldığını ilan ettiği sırada bölgedeki Osmanlı ordularının (4. Ordu) Komutanlığı'nı Cemal Paşa yapmaktadır. (6 Aralık 1914 - 1 Aralık 1917)

Cemal Paşa komutasındaki Osmanlılar ile İngiliz Kuvvetleri ilk kez Şubat 1915'te karşı karşıya gelir. Bu karşılaşmada Osmanlı Ordusu İngiliz saldırılarını başarısız kılar. Buna rağmen, daha dayanıklı bir hat kurmak üzere ordu Gazze hattına çekilir.

Mart 1916'da, İngiliz general Archibald Murroy komutasındaki Mısır takviyeli; Avustralyalı, Yeni Zelandalı askerlerden oluşan İngiliz birlikleri Sina'ya doğru harekete geçer. Aynı anda, (Haziran 1916) Mekke Valisi Şerif Hüseyin'de, İngilizlerle işbirliği içinde bir Krallık (Haşimi) kurmak üzere harekete geçtiğini kaydetmek gerekir.

Aralık 1916'da İngiltere El-Aris'i, Refah bölgesini, Han Yunus'u ele geçirerek Gazze'ye dayanır... General Murroy 26 Mart 1917'de Filistin'in kapısını açacak kilit mesabesindeki Gazze'ye saldırır, lakin büyük bir yenilgi alarak geri çekilmek mecburiyetinde kalır.

Murroy 17 Nisan 1917'de bir kez daha saldırır, ne var ki bu seferde başarılı olamaz. Bu savaşlarda İngiliz Ordusu 10.000'i aşkın kayıp vererek geri çekilmek mecburiyetinde kalır.

Burada altı çizilmesi gereken bir husus, söz konusu saldırılar boyunca Hıristiyan rahipler, askerlerinin morallerini yükseltmek, ele geçirecekleri şehrin önemini belirtmek için 'Samson' menkıbelerini anlatır.

Söz konusu başarısızlıklardan sonra General Murroy görevden alınır, yerine General Allenby atanır.

Allenby'de ilk olarak Gazze'ye yönelir. 27-31 Ekim tarihleri arasında karadan ve denizden Gazze'yi bombalar. Şehir nihayet 7 Kasım'da düşer, Cemal Paşa geri çekilmek mecburiyetinde kalır.

Buna da dördüncü yıkım diyebiliriz.

General Allenby'in Gazze'ye girdiği 9 Kasım 1917 tarihi, aynı zamanda Bolfour'un Rostchild 'e gönderdiği meşhur mektubun (deklarasyon) dünyaya ilan edildiği tarihtir.

Allenby 11 Aralık 1917'de Kudüs'e girer.

Malumunuz, Allenby doğuya doğru hareketini sürdürür ve rivayetlere göre Şam'a girdiğinde Emevî Camii haziresinde bulunan Selahaddin Eyyubi'nin mezarına gider ve ayağıyla dürterek... "Kalk Selahaddin. Bak biz geldik." der...

(Bu mesele sosyal medyada daha çok Kudüs versiyonuyla anlatılır.)

Hayatın cilvesi; Allenby, Cemal Paşa'nın daha önce 'haşerelerle mücadele'