Gazze! Haşim'in şehri Gökhan'ın yarası 4

Bugünkü şekliyle 'Filistin' ismine de ilk kez M.Ö. XII. Yüzyılda rastlanır.

Kökeni kesin olarak bilinmeyen bu kelime, 'Denizden gelenler'in yurdu anlamında coğrafyanın da adı olur. Ya da Filistinlilerin yurdu... Firavun II. Ramses'ten sonra, bugünkü anlamıyla şu beş şehirden oluşan bir federasyon olarak ilk kez tarih sahnesinde görülür bölge... O şehirler; Gazze, Aşkelon, Aşdot, Ekron ve Gat'tır.

Eriha, Ay, Palmira gibi daha eskilere tarihlenen şehirler de vardır. Bunlar belki de tarihin en eski şehirleridir...

Dikkat edilirse, Yahudiler Kenan diyarı Filistin'e ikinci kez FilistinlilerdenDenizden gelenlerden sonra gelir ve o gelişten sonra Filistin-Yahudi çatışmasısavaşı hiç bitmez...

Hani daha önce Samson'dan bahsetmiştik. Gazze'nin adamlarından bahsederken Kral Davut'u da unutmamak lazım.

Tarihi iddialara göre Davut Filistinli Galyot'u (Calut) gözlerinden vurarak Gazze'de öldürür ve ondan sonra Kudüs'e girer ve tarihteki ilk Yahudi devletini kurar.

Bölge daha sonra tekrar Filistinlilerin hakimiyetine geçer...

M.Ö. 700'lü yılların başında şehir Kral Ninova yönetimindeki Asurluların hakimiyetindedir. 100 yıl sonra Babil Krallığı bölgeye hakim olur. Malumunuz ilk büyük Yahudi göçü bu devirde gerçekleşir.

İlerde bir mukayese için anlamlı olacağından bu göçün topluca ve bir tek yere olduğunu bilmiş olalım.

Sonra, Kral Kyros'un fethiyle, ki bu zafer sonucu Babil sürgününden geri dönerler, iki asır sürecek Pers dönemi başlar...

Bütün bu süre boyunca Gazze Mısır'la Levant arasında ticari bir kavşak noktası olarak şaşalı günler yaşar.

Sonra, tarih sahnesinde Büyük İskender görülür. (M.Ö. 332) Nedense Gazze, İskender'e 100 güne yakın direnir. Buna çok sinirlenen İskender, şehir düştükten sonra savaşa katıldığını düşündüğü kişileri kılıçtan geçirir, halkı köle olarak satar. Yani Gazze, bir kez daha yakılıp, yıkılmıştır. Bizim takip ettiğimiz kronolojiye göre bu ikinci büyük yıkımdır.

Yaklaşık iki asır Pers hakimiyetinde kalan şehir, bu sefer Büyük İskender'in fethine müteakip aklen ve kalben Helenleşme yolunda ilerler...

M.Ö. 163 yılında Yahudiler Makkabi ailesinin liderliğinde yüzyıl hüküm sürecek ikinci Yahudi devletini kurarlar.

Bu kez de Yahudiler tıpkı bugün olduğu gibi o gün de Gazze'ye saldırıp etrafındaki bahçeleri yakıp yıkarlar, şehri talan ederler. Bu da 3. yıkım olur herhalde...

M.Ö. 36 yılında Roma Kralı, Mısır'ın efendisi Antonius, karısı Kleopatra'ya hediye etmek üzere Gazze'yi fetheder.