Öğrenci olarak İngiltere'de yaşadığım yıllarda bir eczane zincirinde çalışmıştım. Bana çok şey katan bir deneyimdi. Unutmadığım anlardan biri de zeytinyağı ile ilgiliydi. Bir gün bir müşteri (hasta) geldi ve zeytinyağı istedi. Eczacı şaşkınlığımı görmüş olacak ki gelip hemen bir çekmeceden zeytinyağını çıkarıp verdi. Ardından sorularımı tahmin etmişçesine, "Zeytinyağı burada ilaç gibidir. Kulak ağrısına, eklemlere, ciltte çeşitli yararlara iyi gelir. Eskiden o kadar yoktu ki zeytinyağı sadece eczanede satılırdı" deyiverdi. Ben de "Boşuna altın sıvı dememişler" dedim kendi kendime.
Savola Gıda Genel Müdürü Houmer Balazadeh, iklim krizinin zeytinyağı pazarında dünyadaki dengeleri nasıl değiştirdiğini ve Türkiye'nin sahip olduğu avantajları anlatırken aklımdan bu altın sıvının kıymetini ne kadar az bildiğimiz geçti. Ama neyse ki Balazadeh'in sözlerinin devamında bilinen en eski ağaç olan yabani zeytin ağaçlarının yani 'delice'lerin ekonomiye kazandırıldığı çok özel bir projenin detaylarını dinledim. Bünyesinde Yudum Egemden markasını da bulunduran Savola Gıda'nın Tohum Derneği işbirliğinde başlattığı proje ile geçen yıl Manisa'da ve bu yıl da Aydın'da binlerce delice ağacı aşılanarak çiftçilere sahiplendirildi. Balazadeh ile sohbetimde öğrendim ki işte bu ilaç olarak kullanılan zeytinyağı delice ağaçlarından elde ediliyor. Zeytini toplaması çok zahmetli ve verimi de düşük olduğu için çiftçiler bunu yapmayı pek tercih etmiyor. Ancak delicelerin bir özelliği var ki ekonomik açıdan büyük önem taşıyor; aşılamada en iyi sonucu bu ağaçlar veriyor. Bu hem zeytin ağacı nüfusu açısından büyük önem taşıyor, hem de ekonomik değeri söz konusu. Türkiye'deki halihazırda mevcut delice türü ağaçların aşılanarak ekonomiye kazandırılmasının, çiftçimize ve ülkemize en az 60 milyon dolar katkı sağlayacağı tahmin ediliyor. Söz zeytin ağacı ve nüfusundan açılmışken Balazadeh, Türkiye'nin zeytinyağında dünyanın en büyük nüfusa sahip ülkelerinden biri olduğunu hatırlattı. Ardından bakın hangi fırsatlara dikkat çekti:
Normal bir yılda Türkiye'de 200 bin tonun üzerinde zeytinyağı çıkıyor. Geçen yıl 270 bin tondu bu yıl 230 bin ton bekliyoruz. Çünkü yok yılı. Ama seneye 400 bin tona çıkabilir