Büyük Taarruz nasıl kazanıldı

Türk ordusunun 26 Ağustos'ta başlayıp, 30 Ağustos'ta kesin zaferle sonuçlandırdığı Büyük Taarruz'un stratejisini geliştirip uygulayan Mustafa Kemal Atatürk idi. Bu strateji, hız ve düşmanı beklemedikleri yönden vurmaktı

Dün 30 Ağustos Zafer Bayramı'nı kutladık. 26 Ağustos 1922 tarihinde başlayıp, 30 Ağustos günü savaşın kazanılması ve Yunan ordusunun ağır bir hezimete uğratılmasıyla sonuçlanan Türk ordusunun zaferini sağlayan strateji ve dönüm noktaları nelerdi

Disiplin ve motivasyon

Savaşa katılmayan, ancak savaşı olabildiğince yakından izleyen Fransız ve İngiliz ordularının kurmay subaylarına göre Türk ordusu son derece düzenli, disiplinli ve moral & motivasyonu yüksek düzeydeydi. Bunlar bir savaşın kazanılmasında kuşkusuz çok önemli, hayati artılardı. Fakat bir ordu ne kadar düzenli olursa olsun nihai ve kesin başarıyı sağlayan en önemli unsur bu gücü doğru yer, yol, yön ve zamanda sevk ve idare eden stratejidir. Bir reklamın ''kontrolsüz güç güç değildir'' diye güzel bir sloganı vardı. Bu doğru tespit burada da kendini gösterecekti. Türk ordusunun 26 Ağustos'ta başlayıp, 30 Ağustos'ta kesin zaferle sonuçlandırdığı ve Batı Anadolu'da 18 Eylül'e kadar süren Büyük Taarruz'un stratejisini geliştirip uygulayan kişi Gazi Mustafa Kemal Paşa (Atatürk) idi. Bu strateji, hız ve onları beklemedikleri yönden vurmaktı.

Taarruz planı

Türk taarruz planına göre 1. Ordu kuvvetleri, Afyonkarahisar'ın güneybatısından kuzeye doğru taarruza geçtiğinde, buranın doğusu ve kuzeyinde bulunan 2. Ordu kuvvetleri de taarruzla kesin sonuç alınmak istenen 1. Ordu bölgesine düşmanın kuvvet kaydırmasına engel olacaktı. Ek olarak, Döğer bölgesinde bulunan düşman ihtiyatlarını kendi üzerine çekmeye de çalışacaktı. 5. Süvari Kolordusu da Ahır Dağları'nı aşarak düşmanın yan ve gerilerine taarruz ederek düşmanın İzmir ile telgraf ve demir yolu irtibatını kesecektir. Türk ordusunun temel taktiği baskın prensibi ile Yunan ordusunun imhasıydı. Mustafa Kemal Paşa, 19 Ağustos 1922 tarihinde Ankara'dan Akşehir'e gitti ve 26 Ağustos 1922 Cumartesi sabahı Türk ordusuna taarruz emrini verdi. Saldırı başlamıştı. En vurucu güçlerinden biri ise hızıydı. 26 Ağustos - 30 Ağustos 1922 tarihine kadar Dumlupınar'da büyük bir mücadele yaşandı. 26 Ağustos sabahı Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa (Çakmak) ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa (İnönü) birlikte savaşı idare etmek üzere Kocatepe'deki yerini aldı.

Tınaztepe'den Belentepe'ye

Türk topçularının sabah saat 04.30'da ateşi ile başlayan harekât, saat 05.00'te önemli noktalara yoğun topçu ateşi ile devam etti. Türk piyadeleri, sabah 06.00'da Tınaztepe'ye yaklaşıp, tel örgüleri aşıp Yunan askerini süngü hücumu ile temizledikten sonra Tınaztepe'yi ele geçirdi. Ardından Belentepe, Kalecik Sivrisi Çiğiltepe'ye kadar ele geçirildi. Yunan kuvvetlerinin cephe gerisine sızan 5.Süvari Kolordusu buradaki Yunan ulaştırma kollarına saldırdı ve büyük kayıplar verdirdi. 27 Ağustos Pazar sabahı Türk ordusu bütün cephelerde yeniden taarruza geçti. Bu taarruz oldukça zor ve kanlıydı. Çünkü göğüs göğüse verilen süngü savaşlarıyla geçiyordu. Türk ordusu bugünün sonunda Afyon'u geri almayı başardı ve Başkomutanlık Karargâhı ile Batı Cephesi Komutanlığı Karargâhı hemen Afyonkarahisar'a taşındı. 28 Ağustos Pazartesi ve 29 Ağustos Salı günleri başarılı geçen taarruz harekâtı 5. Yunan Tümeni'nin etrafının kuşatılması ile sonuçlandı. 29 Ağustos gecesi durum değerlendirmesi yapan komutanlar, hemen harekete geçerek muharebenin hızla sonuçlandırılmasını gerekli buldular.

Kesin zafer

Düşmanın çekilme yollarının kesilmesi ve düşmanı çarpışmaya zorlayarak tamamen teslim olmalarını sağlama yolunda karar aldılar. Karar süratli ve düzenli bir şekilde uygulandı. 30 Ağustos 1922 Çarşamba günü taarruz harekâtı, Türk ordusunun kesin zaferi ile sonuçlandı. Büyük Taarruz'un son aşaması askeri tarihe ''Başkomutanlık Meydan Muharebesi'' olarak geçti. Düşman ordusunun dört taraftan sarıldığı bu savaşı Mustafa Kemal Paşa ateş hatları arasında, bizzat Zafertepe'den idare etti. Yunan birlikleri tamamen yok edildi, çok azı esir alındı. Aynı günün akşamında Türk birlikleri Kütahya'yı geri aldı. Savaş havada da sürmüştü. 26 Ağustos günü, hava bulutlu olmasına rağmen, Türk uçakları keşif, bombalama ve kara birliklerini korumak için havalandı. Dört defa düşman Yunan uçakları ile karşı karşıya gelindi. Bir Yunan uçağı da bölük komutanı Yüzbaşı Fazıl tarafından Afyon'un Hasanbeli kasabası civarında düşürüldü. 3 düşman uçağı cephe gerisine püskürtüldü. Kara birliklerini rahatlatmak ve korumak için keşif ve bombalama uçuşlarına devam edildi. Yunan güçleri büyük oranda imha edildi. İmha edilmeyip esir edilenler de vardı. Yunan ordusunun sağ kalan bölümü ise üç grup halinde çekildi. Kaçmakta olan Yunan ordusunun kalıntılarının bulunup imha edilmesi için hemen arkalarından Türk süvari birlikleri hızla yola çıkarılıp İzmir yönünde takibe koyuldu.