ABD Başkanı Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski arasında Beyaz Saray'da yaşananlar dünya diplomasi tarihine yazıldı.

Yazılmakla kalmadı, Avrupa Birliği'nin duruşu ve ABD'den gelen NATO ve BM'den çıkalım sesleriyle "Transatlantik bir yarılma mı yaşanıyor" sorusu da gündeme geldi. Bu tartışmaya değinmeden önce Londra'daki Avrupa zirvesinde neler konuşulduğuna bakacağız:

ASKER GÖNDERMEKONUSUNDA FİKİRAYRILIKLARI

- Toplantıya katılan ülkeler milli pozisyonlarını önde tuttular. "Asker göndermeye hazırız" diyen de oldu, gönderemeyeceğini söyleyen de.

- Tam ateşkes ilanı ve bunun gözetilmesi için gereken askeri gücün yüksek bir rakam olacağından hareketle toplantıda, aşama aşama ateşkes alternatifi de gündeme geldi. Ancak karar alınmadı.

- Türkiye "Barışı destekliyoruz, üzerimize düşeni yapmaya hazırız" dedi.

SÜREÇ NASILİLERLEYECEK

İngiltere Başbakanı Starmer Fransa ve 1-2 ülkeyle birlikte savaşı bitirecek bir plan üzerinde çalışmak için Ukrayna'yla anlaştıklarını, bunun daha sonra ABD ile de görüşüleceğini ifade etmişti. Yol haritasının ayrıntıları şöyle:

- İngiltere, Fransa ve Ukrayna heyetleri bir çalışma takvimi ve hemen ardından da yol haritası hazırlayacak.

- Bu yol haritası önce Avrupalı ülkelere sunulacak, fikirler alınacak.

- Ardından da ABD ile koordinasyona geçilecek.

Avrupalı liderler mevcut konjonktürde sürecin ABD ile yürümesi gerektiğine inanıyor. Üstelik Avrupa'nın yapacağı katkıları net bir biçimde belirledikten sonra, ABD'den de beklenen talepler sıralanacak.

AB-TÜRKİYEİLİŞKİLERİNE ETKİSİ

Ukrayna meselesi ve Transatlantik yarılma ile karşı karşıya kalan Avrupa Birliği'nin zirveye Türkiye'yi daveti şüphesiz dikkat çekici. Türkiye'nin silahlı gücünün, savunma sanayisinin ve jeostratejik öneminin farkında olan Avrupa'nın şüphesiz gözardı edemeyeceği unsurlar ve hızla alması gereken
kararlar da var.

- Avrupa güvenliği Türkiye'siz düşünülemez. Avrupa'nın Türkiye olmadan gireceği bir yapılanma yetersiz kalacaktır.

- Diğer yandan her ne kadar ABD'de NATO'dan çıkma sesleri yükselse de reel politik devreye girdiğinde ABD'nin çıkarları açısından da bu hayata geçirilmeyebilir. ABD'nin NATO'dan çıkması durumunda, tüm ülkelere silah satan ABD NATO üyelerini gözden mi çıkaracak sorusu gündeme gelecek. ABD olmadan kalacak bir yapıda ya başka ülkelerden silah satın alınması gündeme gelecek ya da ülkeler kendi üretimlerini artırma yoluna gidebilecektir.

AVRUPA FON HAVUZUNATÜRKİYE'Yİ DAHİL ETMELİ

- Türkiye'yi Londra'daki zirveye davet etmiş olan Avrupalı liderlerin aslında Türkiye'nin AB üyeliği başta olmak üzere birçok atabileceği adım var.

- Ancak süreçte atacağı ilk adım aslında neredeyse belli. Birlik silah ve askeri yardımlar için oluşturduğu fon havuzuna Türkiye'yi dahil etmemişti. Yani toplanan paralarla Ukrayna için silah alınan ülkeler listesinde Türkiye bulunmuyordu. Önümüzdeki süreçte bu listede değişiklik gündeme gelecek mi göreceğiz.

TERÖRSÜZ TÜRKİYETEMEL BEKLENTİKONGRENİN BİR AYİÇİNDE TOPLANMASI

Öcalan'ın açıklaması, terör örgütünün yanıtı ile Terörsüz Türkiye yolunda dikkat çeken adımlar atıldı. Süreçte iki açıklama önemli de olsa, asıl olan hayata geçirilmesi. Bu kapsamda;