8Aralık 2025 itibarıyla Suriye, Esad'ın devrilmesinin birinci yılını kutluyor; ülke artık geçiş sürecinde Cumhurbaşkanı Ahmed Şara tarafından yönetiliyor.

Şara, eski bir cihatçı komutandan "Batı ve Körfez'le çalışan" bir lidere evrildi; Esad'ın aksine İran ve Rusya ile daha mesafeli bir ilişki yürütürken; ABD ve Arap başkentlerine yaklaştı.

* Şam doğal olarak egemenlik ve toprak bütünlüğü hedefini net bir biçimde ortaya koydu.

* SDG/YPG, ABD desteği zayıflarken "rejime entegre olup hayatta kalmanın" ve sahadaki kazanımların bir kısmını korumanın derdinde. Bunu yaparken de arkasında İsrail duruyor.

* Türkiye güney sınırında PKK bağlantılı hiçbir yapı kalmamasını, SDG'nin de buna göre "tasfiye/entegrasyon" geçirmesini talep ediyor.

* Türkiye bu taleplerini net bir biçimde ABD'ye iletti. ABD Başkanı Trump, kendi ekibine sorunun çözülmesi için talimatı verdi.

SDG'YE SON HATIRLATMA

* Bir süredir Şam yönetimi ve SDG arasında ABD ile Türkiye gözetiminde süren görüşmeler tıkandı. İki taraf arasında gidip gelen çalışma metni silahlı unsurların entegrasyonunda yüzde kaçının tasfiye edileceğinden ne kadarının hangi şemsiye altında kalacağına kadar kritik unsurları içeriyor. Ancak SDG'nin komuta ve taburların katılımı konusunda verdiği yanıt Şam tarafından kabul edilmedi.

* Toplu ve kendi içlerinde ayrılmadan bir katılımdan yana olan SDG taburların komutasına kendi adamlarını getirmek istiyor. Şam bunu kabul etmiyor; haklı olarak "Bir devletin ordusu devlet tarafından yönetilir" diyor.

* Şimdi söz konusu kâğıttaki maddeler için SDG'ye süreye uymaları konusunda son bir hatırlatma yapıldı.

* Yıl biterken SDG'den herhangi bir iyi niyet adımı görmeyen Şam'ın ve Ankara'nın masasındaki kum saatinde kum tanelerinin çoğunluğu artık yukarıda değil. Kum saati durduğunda yalnızca zaman değil, oyunun kuralları da değişmiş olacak.
KRİTİK GELİŞMELER ŞAM: FEDERALİZM YOK
Suriye Enformasyon Bakanı Hamza el-Mustafa, federalizmin ya da radikal bir adem-i merkeziyetin masada olmadığını, ülkenin "üniter ve merkezi" yapısının tartışılmayacağını söyledi. ABD destekli YPG/SDG'nin "meşruiyet arayışlarının" kabul edilemeyeceğini vurguladı. Bundan sadece birkaç gün önce, 4 Aralık'ta BM Güvenlik Konseyi heyeti Şam'a giderek ilk kez 1945'ten bu yana sahada inceleme yaptı; açıklamalarında sürekli "Suriye'nin egemenliği, birliği ve toprak bütünlüğüne saygı" vurgusu vardı. Şam'ın hem iç kamuoyuna hem uluslararası alana şu mesajı verdiği aşikâr:

* "Kürt dosyasını ve kuzeydoğu bölgesini, ülkenin egemenlik rejiminin bir parçası olarak çözeceğim; konfederal/federal statüye kapı yok. BM de 'egemenlik' söylemiyle bunu zımnen tanıyor."

* Yukarıda okuduğunuz bu mesaj Şam hükümeti açısından Suriye'deki tüm etnik grupları kapsıyor.

ANKARA'NIN SABRININ SINIRI

Türkiye üç kırmızı çizgiyi koruyor:

* Sınır hattında PKK bağlantılı komuta yapısı istemiyor.

* Silahlı yapıların, rejim ya da başka bir şemsiye altında da olsa Türkiye'ye tehdit kapasitesi taşımamasını istiyor.

* Entegrasyon olsa bile bu yapıların otonom-siyasi statüye dönüşmesini reddediyor.

Bu maddeler dışında başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik'in son günlere damga vuran uyarılarını da unutmamak gerekiyor. Bir de Genelkurmay Başkanı Selçuk Bayraktaroğlu'nun Şam temaslarını...