Sigortalıların hizmet dökümü birbirine göre farklılık gösterebilmektedir. Emeklilik yaşı geldiğinde de kimi zaman hizmet dökümündeki günlerin dağılımı; emeklilik planlamalarının ertelenmesine, ek maliyetlere ve mahrum kalınan emekli aylıklarına yol açmaktadır. Sigortalıya göre değişmekle birlikte bu durumlarda; ya çalışma hayatında kalıp bildirime devam etmek ya da yargı yolu karşımıza seçenekler olarak çıkmaktadır.
Sigortalıların hangi sigortalılık statüsünden emekli olacakları; sigortalının bildirimlerinin hangi sigortalılık statüsünden yapıldığına ve sigortalının ilk defa sigortalı olarak işe başlama tarihinde yürürlükte olan yasalara göre değişmektedir. SGK uygulamasında sigortalının farklı sigortalılık statülerinde bulunan (SSK, Bağ-Kur gibi) hizmetlerinin birleştirmesi ile sadece bir statü üzerinden aylık bağlanması işlemi yapılmaktadır. Buna göre sigortalının ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına bildirim tarihinin 01102008 tarihinden önce ya da sonra olması uygulamayı değiştirecek, her iki durumda farklı yasalar uygulanacaktır. 01102008 tarihinin milat kabul edilmesinin nedeni 5510 sayılı yasa ile yapılan yeni düzenlemeden kaynaklanmaktadır. Buna göre:
01 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olanlarda:
01102008 tarihinden önce sigortalı olanlardan emeklilik başvurusunda bulunanlar için hizmet birleştirme yasası uygulanmaktadır. 2829 sayılı Hizmet Birleştirme Yasası'na göre; söz konusu sigortalının son yedi yıldaki bildirimleri içinde hangi sigortalılık statüsü ağırlıklı ise o sigortalılık statüsüne göre emeklilik koşulları belirlenecek ve o statüden aylık bağlanacaktır. Bu durumda son yedi yıl için 2.520 günlük sigortalılık bildirimi esas alınacaktır. Esas alınan 2.520 gün içinde hangi sigortalılık statüsü fazla ise o statüye göre aylık bağlanacaktır. Dolayısıyla son yedi yılda iki sigortalılık statüsü söz konusu ise hangisinin 1.260 güne ya da fazlasına tekabül ettiğine bakılacak ve o statüden emeklilik sağlanacaktır. Şayet 4b (BAĞ-KUR) sigortalılık statüsü ağırlıklı ise; 4a (SSK) sigortalılık statüsü 1.260 güne ulaşıncaya kadar 4a (SSK) günü bildirimine veveya borçlanma yoluyla kazanılmasına çalışmak gerekecektir.
1 Ekim 2008 tarihinden sonra sigortalı olanlarda:
5510 sayılı yasanın yürürlükten tarihten sonra sigortalı olan birisinin birden fazla sigortalılık statüsüne tabi bildirimi var ise; en fazla sigortalılığın geçtiği sigortalılık statüsü emeklilik koşullarının belirlenmesinde ve aylık bağlanmasında esas alınacaktır. Buna göre sigortalının en fazla hizmeti hangi statüde geçiyor ise o statü esas alınacaktır.
1 Ekim 2008 öncesi son yedi içinde fazla olan sigortalılık bildirimine bakılırken, 1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olanlarda son yedi yıla bakılmamakta toplam hizmet süresi içinde en fazla sigortalı bildiriminin hangi sigortalılık statüsünde bulunduğuna göre emeklilik koşulları belirlenmekte ve emekli aylığı bağlanmaktadır.
Şayet 1 Ekim 2008 sonrası ilk defa sigortalı olan birisinin tüm hizmet süresi içinde 4b (BAĞ-KUR) sigortalılık statüsü ağırlıklı ise tekrar 4a (SSK) sigortalılık statüsüne dönebilmesi için; 4b (BAĞ-KUR) sigortalılık statüsünden daha fazla 4a (SSK) bildirimi yapması veveya borçlanma yoluyla hizmet kazanması gerekecektir.
Hizmet birleştirmeden emekli olunabilir mi
SGK uygulamasında hizmet birleştirme işlemi sigortalının isteğine bağlı olmaksızın uygulanmaktadır. Faraza EYT kapsamında erkek sigortalının 6.000 gün 4a (SSK) kapsamında prim ödeme gün sayısı bulunsun. Bu hizmetlerinin dışında da son 4 yılda 4b (BAĞ-KUR) hizmeti olduğunu varsayalım. Bu sigortalının 4a (SSK) emeklilik başvurusu son yedi yılda en fazla sigortalılık bildirimi 4a (SSK) olmadığı için ret alacaktır. Bu defa 4b (BAĞ-KUR) emeklilik başvurusu yaptığında ise 25 yıl hizmet süresini (9.000 gün) tamamlamadığı gerekçesi ile emekli olamamaktadır. Hâlbuki sigortalı hizmet birleştirmeye zorlanmasa sadece 4a (SSK) günleri ile emekli olabilecekti.
Yargıtay'ın benzer dava konularında:
Hizmetlerin birleştirilmesinin herhangi bir sigortalılık statüsünde (SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığı gibi) aylık bağlanmasına yeterli hizmeti bulunmayan sigortalı için uygulanabileceğini,