Kronik kabızlık, özellikle yaş ilerledikçe birçok yetişkinin yaşam kalitesini etkileyen yaygın bir sorun. oğu zaman çözüm olarak "daha fazla lif tüket" önerisi yapılır. Ancak Harvard ve Mass General Brigham araştırmacılarının gerçekleştirdiği büyük ölçekli ve uzun süreli bir çalışma, bu klasik yaklaşımın ötesine geçen çok önemli bulgular ortaya koydu.

Bu geniş çalışma, bağırsak sağlığını yalnızca lifin değil, genel beslenme modelinin belirlediğini gösteriyor. Ve bu, bağırsaklarımız hakkında bildiklerimizi yeniden düşünmemize sebep oluyor.

NEDEN BU ARAŞTIRMA YAPILDI

Kabızlık çok yaygın olsa da nedeni tek bir etkenle açıklanamıyor. Yaş, yaşam tarzı, ilaçlar, su tüketimi ve tabii ki beslenme rol oynuyor. Fakat çoğu çalışma sadece lif miktarına odaklanmıştı.

Bu yeni çalışmanın araştırmacıları şu soruya yanıt aradı:

"Acaba beslenme düzeninin geneli, liften tamamen bağımsız olarak kabızlık riskini etkiliyor mu"

Bu soruyu yanıtlamak için yaklaşık 96 bin yetişkin, 3 büyük kohort çalışmasının verileri kullanılarak yıllarca takip edildi. Bu, bugüne kadar kabızlık ve beslenme üzerine yapılan en kapsamlı çalışmalardan biri.

ARAŞTIRMA NASIL YAPILDI

Araştırmacılar beş farklı beslenme modelini karşılaştırdı:

1. Akdeniz diyeti

2. Bitki bazlı diyet

3. Düşük karbonhidratlı diyet

4. Batı tipi diyet

5. İltihap artırıcı diyet

Katılımcıların yeme alışkanlıkları detaylı olarak incelendi, kabızlık ise "yılda en az 12 hafta boyunca kabızlık semptomlarının görülmesi" şeklinde tanımlandı. Böylece hem beslenme kalitesi hem de uzun süreli bağırsak sağlığı ilişkisi net şekilde değerlendirilebildi.

NELER KEŞFEDİLDİ

1. Akdeniz ve bitki bazlı beslenme kabızlık riskini azaltıyor.

alışmanın en güçlü bulgusu bu. Taze sebze, meyve, kuruyemiş, baklagil ve sağlıklı yağlardan zengin bu diyetler kronik kabızlık riskini belirgin şekilde düşürüyor.

Üstelik araştırmacıların çok önemli bir vurgusu var:

Bu etki sadece lifle açıklanamıyor. Yani bu beslenme modellerinin bağırsakları koruması, liften bağımsız ek mekanizmalara dayanıyor.

Bu mekanizmalar arasında şunlar öne çıkıyor:

• Bağırsak mikrobiyotasını zenginleştirmesi

• Kısa zincirli yağ asitlerini artırması

• Vücuttaki genel inflamasyonu azaltması

• Düzenli bağırsak hareketini destekleyen yağ asit dengesi

2. Batı tipi ve iltihap artırıcı diyetler kabızlık riskini artırıyor.

Yüksek şekerli, yüksek yağlı, işlenmiş gıdalardan zengin bir beslenme bağırsakların doğal ritmini bozuyor. Bu beslenme modellerini takip edenlerde kabızlık oranları anlamlı şekilde daha yüksek bulundu.

3. Düşük karbonhidratlı diyetlerin etkisi yok

Kimi insanlar düşük karbonhidrat diyetinde lif azaldığı için kabızlığın artmasını bekler.

Fakat araştırmada düşük karbonhidratlı beslenme:

• Ne belirgin bir fayda sağladı

• Ne de kabızlığı anlamlı derecede kötüleştirdi

Yani etkisi oldukça nötr bulundu.