Geçen yıl Kovid-19'un artık "pandemiden endemiye evirileceği" düşünülüyordu.Yani"Grip" gibi "sıradanlaşacağı."AncakOmicron'un ani ortaya çıkışı ve hipersonik hızla yayılması, dünyanın ne kadar savunmasız olduğunu gösterdi.Orijinal virüsü nötralize etmek için tasarlanan aşılar yetersiz kaldı.50 genetik mutasyon geçiren Omicron, hepsini delip geçti...Gerçi BioNTechPfizer'ın "özel olarak Omicron'u hedefleyen aşısının" klinik denemesi başladı.Şirket "mart ayında hazır olacağını" açıkladı amaOmicron'un zirve yaptığı coğrafyalar için bu birkaç ay bile çok geç.Kovid-19 ve mutasyonlarının neden olduğu küresel ölüm sayısı hızla İkinci Dünya Savaşı'ndaki tüm can kaybı sayısına yaklaşmakta.EKONOMİK BOYUTKüresel ekonomi de büyük yara aldı.IMF 2020'den bu yana ekonomilerin büyük şoklar geçirdiğine işaret ediyor, -zengin ve yoksul uluslararasındaki aşı uçurumu kapatılmazsa- "küresel milli gelir" kayıplarının önümüzdeki beş yıl içinde 5.3 trilyon dolara kadar çıkabileceğini öngörüyor.Hem mega can kayıpları hem ekonomideki korona virüs mutasyonlarının açtığı karadelikler "bir radikal önlem" gereğini dayatmakta.Bir "evrensel panaşı"yaYaniBugüne dek Yunan alfabesindeki bütün harfler kadar gerçekleşmiş mutasyonu ve bundan sonra oluşabilecek tüm mutasyonları etkisiz hale getirebilecek kapsamda bir "evrensel aşı"ÇünküHer yeni varyanta karşı bir aşıyı güncellemek ve kullanıma sunmak devasa Ar-Ge maliyetlerini gerektiriyor.AyrıcaKoronavirüs hep önde oluyor, tıp ise takipte kalıyor.Can kayıpları önlenemiyor..EvetTıp tarihinde virüs salgınlarına karşı Kovid-19 pandemisi sürecindeki kadar kısa zamanda etkili aşıların geliştirildiği başka bir örnek yok.Büyük başarı.Ama"Ekonomik kara delikler" hem de "mega can kayıplarını" önlemekte yetersiz.ALTIN BULUŞBu nedenle bir süredir "evrensel panaşı" çalışmaları çok yönlü sürmekte.Önce"Altın buluşu" anlatayımSARS-CoV2 aşılarının ilk nesilleri virüsün hücrelere girmek için kullandığı "spike" proteinini nötralize eden antikorlar üretmeye dayalıydı.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6698539;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6698539;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlarguneri-civaogluevrensel-panasi-6698539' });AncakSARS-CoV2 mutasyona uğradıkça virüsün bu önemli bulaş parçası da değişim geçirdi.Bu da bağışıklık sisteminin virüsü tanımasını zorlaştırdı.Aşıların etkinliğini çok azalttı.ÖrneğinOmicron'un spike parçasını düşü-nün50 dolayla-rında değişim göster-miş.Aşıyla oluşan antikorlar tarafından -yeterince- tanınmıyor.O nedenle"Panaşı" için araştırmacılar farklı bir yaklaşım deniyorlar."Mutasyon ne kadar çok olursa olsun -epitoplar-adlı virüsün değişime direnen protein parçalarını" bulmaya yoğunlaşıyorlar.Buradaki fikir "Öyle bir aşı oluşturalım ki vücudu virüsün bu hiç değişmeyen epitopunu tanıyan antikorlar üretsin."Bu durumda hangi mutasyona uğrayarak gelirse gelsin, virüsün hiç değişmeyen parçasını antikorlar algılayacak ve tepki gösterecek.LABORATUVAR