Rusya-Ukrayna savaşının sonuna gelindi mi, henüz bilmiyoruz. Geçtiğimiz hafta da yazdığım gibi, Alaska'da yapılan ABD-Rusya zirvesinden net bir sonuç çıkmamıştı. Hemen ardından, hafta başında Washington'da ABD Başkanı Donald Trump'ın davetiyle Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy'nin katıldığı zirvede, Rusya ile Ukrayna arasındaki şiddetin kalıcı bir şekilde sona ermesi üzerine görüş alışverişinde bulunuldu.
Kelime oyunları
Şimdilik ortada bir 'sözcük' ve kavram kargaşası var. Putin 'ateşkes' kelimesini duymak istemiyor, Ukrayna ise henüz 'barış' kelimesini telaffuz etmiyor. Rusya, Ukrayna'nın 4 bölgesini geri vermemek üzere bir anlaşma yapmak istiyor.
Avrupalılar, ilke olarak Ukrayna'nın barışı sağlamak için toprak tavizi vermesi gerektiğini kabul ediyor, ancak bu tavizin hukuki bir bağlayıcılığı olmaması gerektiğini savunuyor. Ayrıca Ukrayna'nın diplomatik tabirle 'tarafsızlık ilkesini' benimsemesi, yani halk diliyle NATO'ya üye olmayacağı ilkesini kabul etmesi bekleniyor. Avrupalılar, Ukrayna'nın Türkiye, Avustralya ve Japonya gibi ülkelerin de katılacağı bir güvenlik şemsiyesine veya mimarisine sahip olması gerektiğini savunuyor. Nitekim, yol haritasında önümüzdeki iki hafta içinde ABD ve Avrupalılar tarafından verilecek güvenlik garantilerinin çerçevesi çizilecek.
Türkiye garantinin parçası
Washington'daki zirvenin ardından, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransız haber kanalı LCI'ya verdiği röportajda yol haritasının çerçevesini bu şekilde özetledi.
Avrupa'nın ABD desteği ve Türkiye, Norveç, Avustralya gibi ülkelerin katılımıyla Ukrayna'ya güvenlik güvencesi verileceğini söyledi. Macron'un bu açıklaması, İtalya'da koalisyon ortağı La Liga'nın lideri ve başbakan yardımcısı Matteo Salvini tarafından şiddetli bir tepkiyle karşılandı. Salvini, "Macron çok istiyorsa, kendisi gitsin Ukraynalıları korusun" dedi. Bu sözler, Fransa'nın Roma'ya nota çekmesine ve İtalya'nın Paris Büyükelçisi'nin Dışişleri Bakanlığı'na çağrılmasına neden oldu.
Macron, önümüzdeki günlerde Birleşmiş Milletler çatısı altında Zelenskiy ile Putin'in muhtemelen Cenevre'de ikili bir görüşme yapacağından bahsetti. Ancak Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, bu ihtimali 'şimdilik' reddetti. Zelenskiy de Putin'in barışı hedefleyen bir zirveden kaçmaya çalıştığını açıkladı.
Bu sırada, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, Rusya'nın yanında Ukrayna cephesinde savaşırken hayatını kaybeden Kuzey Koreli askerler anısına düzenlenen törende 'gözyaşlarına boğuldu.' Kore İşçi Partisi binasında düzenlenen törende, hayatını kaybetmiş asker portreleri önünde diz çökmüş bir fotoğrafı paylaşan Kuzey Kore haber ajansı, Kim Jong-un'un bu duygulu anını ölümsüzleştirdi.