Bodrum yıllardır masmavi denizi, tarihi dokusu ve eşsiz güzellikleriyle en favori tatil destinasyonlarının başında geliyordu. Ancak son yıllarda, bu tatil cennetinin psikolojisi önemli ölçüde değişime uğradı. Eski huzurlu atmosferi; pahalılık, trafik ve bozuk yolların gölgesinde kaldı. Oteller ve restoranlar lüksle dolup taşarken, yollar ve altyapı ihmal edildi. Peki, Bodrum'un psikolojisindeki bu dönüşüm ne anlama geliyor Uzmanlara Bodrum'un değişen yüzünü ve 2023 yazının genel ruh halini sorduk Bodrum'un psikolojisi, cennetin iç dünyasında gizemli bir labirent gibi. Kalabalığı kadar yalnızlığı, muhteşem doğa harikalarının arasında çevresel sorunların karanlık yüzü, eğlencesiyle ünlü mekanlarda kimsenin eğlenmemesi; Bodrum'un ruh halini belki de bipolar rahatsızlık benzeri bir deneyime dönüştürmüş durumda. Çok eğlenceli ama tükenmişlik sendromuna sürükleyebilecek kadar da bunalımda. Sosyal medyada yaptığımız anket sonucunda, Bodrum'un psikolojisi yüzde 42 bipolar, yüzde 29 kaygı bozukluğu, yüzde 18 depresyon ve yüzde 11 mani çıktı. Ben de psikoloji dünyasından çok değerli uzmanlara, Bodrum'un genel ruh halini, insanların psikolojisinin bölgeye etkisini, toplumsal depresyon tatile çıksa nereye gitmeli diye sordum. İşte Klinik Psikolog Esra Ezmeci, Klinik Psikoloji Doçenti Dr. Mehmet Şakiroğlu, Uzm. Psikolog Tuğba Yağan ve Psikoterapist Gökhan Ergür'ün gözünden Bodrum ve psikolojisi... KIŞLARI DİNGİN, SAKİN YAZ AYLARINDA ERGEN KLİNİK PSİKOLOG ESRA EZMECİ: Bodrum Bodrum... Adına şarkılar yazılan... Değil anlatılarak yaşanılarak bile bitirilmeyen... Yaz tatillerinin hiç değişmeyen açık ara en sevilen tatil beldesi Bodrum. Peki bir de Bodrum'a sorsak her şey göründüğü kadar güzel mi diye Bodrum bir insan olsaydı dile gelip içindekileri anlatsaydı eğer... Belki de her şey dışarıdan göründüğü gibi değildir, hiç düşündünüz mü "Merhaba ben Bodrum, insanların sezon açılışından sonuna kadar akın ettiği, yerleşik nüfusun yaz sezonunda binlerce kat arttığı, insanların kendini eğlendirdiği denize güneşe doyduğu bir beldeyim. Yazın her şey çok güzel; çoluk çocuk genç yaşlı, her yer cıvıl cıvıl fakat ya kışın... Okullar açılmaya başlarken yavaş yavaş cıvıltım sönmeye başlar, hele okullar açılıp da havalar soğuyup mevsim sonbahara döndüğünde artık bana uğrayan olmaz, hep vedalar başlar benim için. Bahar ve yaz aylarında olan neşem yerini, hüzünlü yalnız bir sonbahara sonra da kışa bırakır. Bazen kendimi insanları mutlu etmek için kullanılmış hissederim ama bir de beni hiç terk etmeyenler var, onlar sayesinde her şey katlanılır oluyor. Ve ben Bodrum... Yıllar içinde şunu öğrendim. Gelip geçene odaklanmayıp bende kalıcı olanlara, beni yazımla kışımla her halimle sevenlerle var olmayı öğrendim. Beni Bodrum yapan güzel insanlara selam olsun..." YOĞUN NÜFUS ARTIŞI ÖNEMLİ Yaşadığımız yerin psikolojimiz üzerindeki etkisi çok büyük. Örneğin metropol şehirlerde yaşayan insanlar senede birkaç hafta kalıp tatil yapıp nefes almak için maddi manevi fırsat yaratmaya çalışıyorlar. Oysa ki Çeşme ve Bodrum gibi tatil beldelerinde kalıcı olarak yaşama şansını yakalayan insanlar güne stresten trafikten günün koşturmacasından uzak başlıyorlar. Deniz kum güneş ayaklarının altında, belki de her geçen günleri tatil tadında oluyor bile diyebiliriz. Trafikten, şehrin gürültüsünden, stresten uzak başlayan gün insanların daha sakin huzurlu mutlu olmalarının başlıca etkeni aslında. Bu yüzden de çoğu insan emeklilikte bu tatil beldelerinden herhangi birinde yaşayıp kalan ömürlerini huzur ve mutlulukla stresten uzak geçirmenin hayalini kuruyorlar. Tabii ki orada yaşamanın da dezavantajları yok mu, mutlaka var. Mesela kış aylarında nüfusun çoğunluğu gerçek ikamet edenlerden oluşurken yaz aylarında nüfus yoğunluk artışıyla beraber gürültü, çevre kirliliği vb. durumlarda artış oluyor. Bu kalıcı olarak yaşayanlar için bir stres faktörü olsa da metropol stresi ve düzensizliği ile kesinlikle kıyaslanamaz. Yazlık bölgeler yaz ve kış aylarında popülasyonu değişen bölgelerdir. Kışın nispeten daha az sayıda insan ikamet etmesine bağlı olarak bölgeye daha sakin, dingin, huzurlu, sessiz bir hava hakim oluyor. Hal böyle olunca insanların bu duygudurumu haliyle bölgeye de yansıyor. Halbuki yazın nüfus yoğunluğuyla birlikte bölgeye de hareketlilik, enerji, tatlı bir koşturma hakim oluyor. Kışları daha dingin sakin tıpkı bir emekli gibi olan bölge yaz aylarının gelmesiyle adeta ergenlik çağındaki bir genç gibi kıpır kıpır, hareketli, enerjik bir havaya bürünüyor. DEPRESYON SADECE BİREYSEL BİR DURUM DEĞİLDİR! "Depresyon sadece bireysel değil toplumsal da olabilen bir şeydir. Peki toplumsal depresyonu tatile çıkarsak bu nasıl bir yer olurdu Öncelikle Osmanlı döneminden kalma külliyelerde terapiler su ile yapılırdı, su sesi depresyon tedavilerinde yüzyıllardır vazgeçilmez bir yöntemdir. Bu nedenle bu tatil bölgesi kesinlikle bir deniz kenarı olurdu. Ayrıca yeşilin insan psikolojisine iyi geldiği araştırmalarla kanıtlanmıştır. Bu nedenle bol yeşillikli bir yer olması ikinci önemli etken olmalı. Son olarak ışık, güneş psikoloji üzerindeki önemli bir diğer etmen. Kuzey ülkelerinde depresyonun fazla olmasının en önemli nedeni, güneş ışığını oldukça az alıyor olmalarıdır. Bu nedenle seçeceğimiz bölge bol güneşli bir tatil bölgesi olmalı. Yani bu özellikleri karşılayan bölge aslında çok da uzakta değil. Üç tarafı denizlerle çevrili, yılın 4'te 3'ünde güneş alan bol yeşillikli ülkemiz, bu konuda adeta bir cennet. Yani toplumsal depresyon tatile çıksa seçeceği yer Akdeniz sahillerimiz, Ege sahillerimizden başka bir yer değil." TERK EDİLMİŞLER GİBİ BODRUM PSİKOTERAPİST GÖKHAN ERGÜR: "Nüfusu 190 bin olan Bodrum, Kurban Bayramı'nda 1 milyon civarında insanı ağırladı. Bu büyük bir kaos demek. Altyapı, trafik, barınma gibi alanlarda insanlar büyük zorluklar çekti. Bazen hayatımıza bize saygı duymayan, sınırlarımızı önemsemeyen, sadece kendi arzu ve isteklerini karşılamak için birileri girer ve sonra da gider. Bazen de yoğun ilgili, meraklı, sürekli arayıp soran birileri gelir, bizi yüceltir, sonra da en tepedeyken bizi bırakır ve gider. Bodrum bana hep ilgi gören ama sonrasında terk edilen insanları anımsatır. Haliyle bu insan yorgun, mutsuz ve bazen de ümitsiz olur. Ama sonrasında toparlanır çünkü sahip olduğu güzelliği hatırlar ve ayağa kalkıp kaldığı yerden devam eder. Bodrum her seferinde ayağa kalkan ve güzelliğini hatırlayan o insan gibi. Yapılan tüm bilimsel araştırmalar bize doğanın insan ruhuna doğrudan etkide bulunduğunu depresyon ve kaygı düzeylerini düşürdüğünü, iyilik halini yükselttiğini söylüyor. Yani denizle, ormanla, tabiatla iç içe olmak insan ruhuna şifa veriyor. Ülkemiz de deniz turizmi ve doğal güzellikler açısından bulunmaz bir yer. Sakin koylarımız, pırıl pırıl sahillerimiz insana bazen bu dünyada olduğunu unutturuyor. Özellikle Ege ve Akdeniz kıyılarında yaşayan vatandaşlarımız bu açıdan oldukça şanslı. Yoğun tatil günleri haricinde o güzel doğanın tadını çıkartmak, yürüyüşler yapmak, bazen sadece denizi izlemek bile bize aslında çok büyük bir resmin parçası olduğumuzu, kendi dışımızda bir dünyanın olduğunu ve hepimizin öz yurdunun tabiat olduğunu hissettirir, öğretir. Çoğumuzun hayalidir bir sahil kasabasına yerleşmek. Her şeyi bırakıp küçük bir kasabada yaşam sürmek. Bu hayalin bu kadar çok kişi tarafından dile getirilmesi gelişigüzel bir durum değil. Çünkü hepimiz bilinç dışında ait olduğumuz tabiata dönmek isteriz ve biliriz ki apartmanlarda, plazalarda sürdürdüğümüz bu yaşam insan tabiatına bütünüyle uygun değil. İÇİ BOŞ KAHKAHALAR! Hız ve hazzın boyunduruğu altına girmiş insanlar bir anda sürü halinde sakin, sessiz ve temiz sahil bölgelerine akın ediyor. Şehrin insanı büyük bir aceleyle her şeyi hemen şimdi yapmak istiyor; eğlenmek, mutlu olmak, iyi hissetmek, felekten bir gece çalmak gibi. İçi boş kahkahalar, bitmeyen gösteriş çabası, plajlarda dünyanın hakimi gibi dolaşan insanlar ve daha nicesi. Bu hastalıklı tavır elbette ki yaşanılan mekâna da sirayet ediyor ve mekân sahip olduğu o bilge ruhu bir süreliğine kaybediyor. Tatil bölgelerine dinlenmeye, toparlanmaya değil de dağıtmaya gidiyoruz sanki. Benliğimizi kenara çekip dinlemek, dinlendirmek yerine daha çok ön plana atıp daha çok görünmeye çabalıyoruz. Attığımız her adımı, gördüğümüz her güzelliği ekranlara kaydedip ötekiyle paylaşma yarışındayız. Anda kalamıyoruz. Anda kalamayan her ruh, kaygı duymaya mahkumdur." TATİLDE ÇOK EĞLENMELİYİM ANLAYIŞINI BİR KENARA BIRAKMAMIZ GEREKİYOR! "Sanırım biraz farklı yörelere gitmemiz gerekecek. Çünkü tatillerde bile sürekli dip dibeyiz, nefes alacak, adım atacak, kendimizi dinleyecek imkanımız olmuyor. "Tatilde eğlenmeliyim" anlayışını da bir kenara bırakmamız gerekiyor. Bulunduğumuz her mekanda havuzun, köpük partilerinin, gece kulüplerinin olmasına gerek yok. Aksine bunlar şu aşamada bizim gerçekliğimizle yüzleşmemizi engeller. Sanki biraz daha yüce dağ başlarına, bitimsiz bozkırlara, ovalara ihtiyacımız var. O sakinlik, huzur ve yalnızlık hissiyatı bize iyi gelecektir." ARTIK NE KİMLİĞİ VAR NE MASUM KASABA HALİ KLİNİK PSİKOLOJİ DOÇENTİ DR. MEHMET ŞAKİROĞLU: "Bodrum; tarım, turizm ve süngercilik ile