Uyuşturucu operasyonu kapsamında gözaltına alınan Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Sadettin Saran'ın Adli Tıp Kurumu'nda yapılan saç testi 'kokain pozitif' çıktı. Saran da tıpkı Dilan Polat, Derin Talu, Berrak Tüzünataç, Birce Akalay, Kubilay Aka, Metin Akdülger, Kaan Yıldırım ile gazetecilere yönelik operasyonda tutuklan Mehmet Akif Ersoy ve Ela Rümeysa Cebeci'nin de aralarında olduğu 7 sanık gibi Adli Tıp Kurumu'nun yaptığı uyuşturucu testlerine itiraz etti. Hatta Şişli'de özel bir laboratuvarda tekrar test yaptırdı. Peki nedir bu itirazların sebebi Uyuşturucu maddeler bir ilacın ya da takviyenin içindeki etken maddelerle karışabilir mi Ya da bir 'şaibe' olabilir mi İstanbul Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, Prof. Dr. Nevzat Alkan'a sordum.

KANDA YOKSA SAÇTA NASIL 'POZİTİF' ÇIKAR

"Bilirkişi raporlarının özelliği budur; aleyhe gelen taraf her zaman itiraz eder. Ama bu, kişinin doğruyu söylediği anlamına da gelmez. Tıpta kesinlik yoktur. Ancak uyuşturucu ya da babalık testi gibi kimya testlerinin sonuçlarının yüzde 99.9 doğru çıkması önemli ve kesin delildir.

SIRADAN BİR LABORATUVAR DEĞİL

Uyuşturucu soruşturmasında tarafların itiraz ettiği raporlar, İstanbul'daki Adli Tıp Kurumu bünyesinde, Kimya İhtisas Dairesi merkez laboratuvarında hazırlanmıştır. Bu laboratuvar; bilimsel yöntemler ve son teknoloji ile çalışan, doğru çalıştığı başka kurumlarca kabul edilmiş, denetlenen, akredite bir laboratuvardır. Sıradan bir laboratuvar değildir.

VÜCUDUN HAFIZASI SAÇTIR

Kişi, eğer bir madde kullanılmışsa, bu 3 güne kadar kanında tespit edilebilir. İdrarda ise kullandıktan sonraki pozitiflik süresi 5-7 gün arasındadır. Tırnak ise narkotik madde çalışmak için itibarlı bir bölge değildir. Tırnak, DNA testinde daha kıymetli bir örnek olmakla beraber, konunun kamuoyunda yaratabileceği etki göz önüne alınarak, tırnaktan da örnek alınmış. Kan, idrar ve tırnakta çıkmamış ama saçta çıkmış olması kafanızı karıştırmasın. Saç hepsinden farklı; vücudun hafızasıdır. Yapısındaki keratinden kaynaklı olarak her maddeyi her santiminde en az 1 ay saklar. Uyuşturucu bir madde yenice kullanıldıysa kalıntısı muhtemelen saçın dibindedir. Saç uzadıkça madde de aşağı, uca doğru iner. Örneğin 12 cm. uzunlukta bir saçın ucunda madde kalıntısı varsa, o kişi o maddeyi en az 1 yıl önce kullanmış demektir bu. Kalıntı, saç derisinden 3 santim aşağıda bulunduysa o zaman 3 ay önce kullanmış demektir."

SAÇ KESİLİRSE DELİLKAYBOLUR MU

"Evet, kaybolur. Zaten çoğu kişi bu noktada saçının kısalığına güvenir. Gözaltına alınmadan evvel saçlarını kısacık kestirip gelen çoktur. Herhangi bir madde çıkmasın diye alınmış bir önlemdir bu. Ki yakında yine böyle bir kısa saç modası görürseniz şaşırmayın. Diyelim numune alınan kişinin saçı 2.5 cm. Adli Tıp, o saçın her milimine, detaylıca bakar. Hangi miliminde, hangi madde olduğu, kişinin kaç hafta evvel o maddeyi kullandığı, o maddenin saçta hangi metotla tespit edildiği gibi tüm detaylar Adli Tıp raporunda yazar ve bu detaylı raporu ancak savcılığın istemesi durumunda açıklar ve yine istenirse raporunun doğruluğu için elindeki "şahit numune" ile yeniden doğrulama da yapabilir."

Sadettin Saran

İLAÇ KULLANMAK TEST SONUÇLARINI ETKİLER Mİ

"Ela Rümeysa Cebeci de ilk ifadesinde bir estetik ameliyat olduğu ve bundan kaynaklı testinin pozitif çıktığını iddia etmişti. Ama sonra ifadesini değiştirdi. Şöyle diyelim; ağrı kesici, ateş düşürücü ya da uyku ilaçları, herhangi bir ameliyat/operasyon dolayısıyla alınan sedatifler, takviyeler veya saç boyası gibi kimyasallardaki 'yasal' maddeler ile 'yasadışı' maddelerin kullanımı hem de çok net şekilde ayırt edilebilir. Toksikolojik analizler o kadar duyarlıdır ki eser miktardaki kalıntıları saptar. Yine aynı şekilde kapalı mekânda, dar, havalandırmasız bir ortamda, yoğun duman altında kaldınız diyelim. Maruziyetin pasif mi yoksa aktif kullanım sonucu mu olduğunu bu testlerle net şekilde söylemek mümkündür. Aksi ancak kişilerin kendini savunmak için ortaya attığı iddialardır.