Türkiye'de her 100 kişiden en az 85'inin müzik dinlediği, dijital platform Spotify, uzun süredir şikâyetlerin odağında. Nedir iddialar Bazı sanatçıların öne çıkması için rüşvet alma ya da diğerlerine sansür uygulamanın yanı sıra "bot" yüklemeler ile (sahte tıklama, sahte beğeni) bazı sanatçıların, "en çok dinlenen", "en çok aranan" gibi listelerle öne çıkarılması. Rekabet Kurulu'nun iddialar özelinde 4 Temmuz'da başlattığı soruşturma sürüyor. Spotify iddiaları net bir şekilde yalanlasa da, her gün önüne, adını dahi duymadığı bir müzisyenin şarkısı düşen iyi bir dinleyici olarak iddiaların doğruluk payı ve müzisyenlerin beklentisini sordum.

ÖNEMLİ OLAN HAKKANİYET SPOTIFY HAKKIMIZI YİYOR
Rekabet Kurulu soruşturması yeni başlamış olsa da aslında Spotify hakkında ortaya atılan bu iddialar yeni değil. Konuyu geçtiğimiz mayısta yeniden gündeme taşıyanlardan biri müzisyen Oğuzhan Koç'tu. "Artık bizi de sevecek misin, yoksa bu aşktan ümidi keselim mi" sözleriyle tepkisini dile getirmişti. Kendisini aradım. Bugün soruşturma ile gelinen noktada bir yorumu olur mu diye sordum. Cevabı şu: "O paylaşımlarımdaki itirazım, adaletsizliğe ve listelerdeki manipülasyonaydı. Bugün de aynı yerdeyim. Çünkü aynı adaletsizlik sürmekte. Ki ben bu adaletsizliği dile getirdiğimde şarkım 2-3 hafta "en çok dinlenenler" listesinde kaldı. Paylaşmadım bile çünkü şarkımın 1. sırada olmasının bir önemi yok! Kişisel değil sektörel bir mesele bu. Birincilikler geçicidir, önemli olan hakkaniyettir."

ARALARINDA AL-VER İLİŞKİSİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM

"İkinci sorun da şu; Spotify editörlerinin hiçbiri Türkiye'de yaşamıyor. Türkçe müzik dinlemeyen bu insanlar, Türkçe müziği yönlendiriyorlar. Spotify'in Türkiye'de bir temsilcisi ya da ofisi yok. İyi bir iş yaptığında ya da gerektiğinde diyelim e-posta atıyorsun.Fakat iletişim kurabilmek imkânsız! Öte yandan bu editörlere ulaşabilen, garip, yeni nesil yapımcılar türedi ve editörlerle, bu kişiler arasında bir al-ver ilişkisi olduğunu düşünüyorum. Umarım soruşturma kapsamında ortaya çıkar detaylar, tüm delilleriyle..."
ONLARCA HİT'İMİ YILLARCA YOK SAYDILAR, BURADA MESELE ADALET
Müzisyen Aydilge de tepkili. Diyor ki: "Hiçbir zaman Spotify'ın desteklediği sanatçılardan olmadım. Yıllarca, hem de konserlerde milyonların hep bir ağızdan söylemesine rağmen, yeni şarkım 'Yaşayalım Hemen'e kadar, 'Hayat Şaşırtır', 'Kiralık Aşk' gibi nice hit parçam bu listelere alınmadı.Kapak olmaktan bahsetmiyorum bile. Öte yandan belli isimler, belli yerlerde ön plana çıkarılmakta. Müzik sektöründeki bu haksızlıklar, manipülasyonlar benim gibi onlarca hiti olan müzisyenleri değil pek çok genç ve yetenekli müzisyeni de kalben küstürdü. Elbette isteyen, istediği listeyi hazırlamakta özgür. Ancak bunu sektörü yönlendiren güçte platformlar yapınca maalesef tüm müzik kültürümüz etkileniyor. Daha ilk gününde bir şarkıcının şarkısı 5 farklı listeye birden konuyor ve diğerleri yok sayılıyor ya da 'bot' basılarak, sahte beğeniler, sahte dinlemeler üretilerek, başarı algısı manipüle ediliyorsa o zaman bir sorun var. Neden şarkıların süreleri, alt yapıları, sözleri bu kadar değişti, içi neden boşaldı, küfürle, şiddetle doldu, nasıl bir kültür pompalanıyor... Bunları da konuşmak lazım. Burada mesele adalet. Mesele yozlaşan müzik kültürümüz."

ADINI İLK KEZ DUYDUĞUMUZ KİŞİLER LİSTELERİN HEP EN TEPESİNDE
Bağımsız Müzik Yapımcıları Derneği Başkan Yardımcısı, Zoom Music'ten Engin Akıncı da benzer düşüncede: "Herhangi bir geçmişi olmayan, hangi ara, ne ürettiğini bilmediğimiz, adını sanını ilk kez duyduğumuz kişiler, bir hafta gibi bir sürede, listelere en tepeden giriyor. E, haliyle şaşırıyor, nereden çıktı bu diyoruz."