29 Bana "arsızlığın, yüzsüzlüğün, pişkinliğin, utanmazlığın fotoğrafını çekebilir misin" diye sorsalar, anne Eylem Tok ile katil zanlısı oğlu Timur Cihantimur'un New York'ta kahkahalarla güldüğü fotoğrafları gösterirdim.
Türkiye gündemini sarsan kaza sonrası önce Mısır sonra ABD'ye kaçtı ana-oğul, geride gözü yaşlı bir aile ve 4 yaralı bıraktı. Hiç yakalanmayacaklarını, yanlarına kalacağını düşünüyorlarsa yanılıyorlar!
Milletlerarası Ceza Hukuku uzmanları ile konuştum. Anne ve oğlunun Türkiye'ye iadesi konusunda farklı fikirler olsa da ortak kanı, orada ya da burada her ikisi de yargı önünde hesap verecek.
ORADA YA DA BURADA MUHAKKAK YARGI ÖNÜNDE HESAP VERECEKLER
Marmara Üniversitesi Milletlerarası Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı, avukat Prof. Dr. Selami Kuran, kaçak şüphelinin "bilinçli taksirle ölüme sebebiyet" annesininse "suç- suçluyu kayırma" suçlaması ile soruşturmaya tabi olduğunu hatırlatıyor. Yani her ikisinin soruşturması da adi suçlardan. İşte bu, Prof. Dr. Kuran'a göre hayli önemli bir detay. Zira 'iade' sürecinin kapısını açabilir. Diyor ki: "Türkiye- ABD arasında suçluların iadesine yönelik bir anlaşma var. Bu anlaşma uyarınca özellikle de soruşturma adi suçlarla alakalı ise Türkiye'nin gerekli belgeleri sunması halinde ABD'nin zanlıları iade etmesi gerekmekte. Takip ettiğim kadarı ile Türkiye Adalet Bakanlığı zaten başsavcılığın açtığı soruşturmaya yansıyan; olayın nasıl ve nerede olduğu, olay sonrasında yaşanılanlar, cep telefonlarının olay yerinden kaybolması gibi, görgü tanıkları, yaralılar ile kaçışa yardım ve yataklık edenlerin ifadeleri dahil- toplanan tüm delil, bilgi ve belgeleri gerekli kurumlara iletti ve sanıklar hakkında iade talep etti. Şimdi ABD Adalet Bakanlığı bu başvuruyu inceleyecek ve sanıkların iade edilip, edilmeyeceğine karar verecek. ABD, özellikle siyasi suçlarda kendi vatandaşını iade etme eğilimi içinde değil. Böyle bir zorunluluğu yok! FETÖ davalarında benzerini yaşadık. Türkiye kapsamlı dosyalar hazırlamasına rağmen ABD süreci işletmemişti. Ancak firari anne oğlun soruşturması adi suçlardan. Dolayısıyla yürürlükte olan anlaşma gereği ABD'nin her ikisini de iade etmesi lazım. Hem de acilen."
strong class'read-more-detail'Haberin DevamıADİ SUÇ OLDUĞU İÇİN İADE EDİLECEKLER
strong class'read-more-detail'Haberin DevamıAnne Tok ABD vatandaşı mı Bunu bilmiyoruz ama şüpheli Timur Cihantimur ABD vatandaşı. Zira ABD pasaportu ile çıkış yaptı Türkiye'den. Bu noktada süreç nasıl işler soruma Prof. Dr. Kuran'ın yanıtı şu: "Anne ABD vatandaşı değilse iadesi nispeten kolay. Ancak ABD, diğer şüpheli için iade yerine, 'Bu, benim de vatandaşım' diyerek, kendi yargılama sürecini de işletebilir. Ancak şu bir gerçek ki bu süreç askıya alınamaz! Şüpheli ABD vatandaşı da olsa güle oynaya yaşayamaz! Türkiye ya da ABD'de fark etmez muhakkak yargı önüne çıkacaklar. Milletlerarası Ceza Hukuku düzenlemelerinde genel tavır şüphelinin suçu işlediği yerde yargılanması yönündedir. Dolayısı ile kanaatim ABD'nin şüphelileri iade edeceği yönünde. ABD'nin kendi yargılamasını yapması olasılığını zayıf buluyorum."
strong class'read-more-detail'Haberin DevamıANNE DE YARGILANACAK
"Şunu da not düşelim. Her ne kadar TCK, 'Suçun alt- üstsoy, eş, kardeş yani birinci derece aile tarafından işlenmesi halinde cezaya hükmolunmaz' dese de bu, annenin iade edilmesi halinde yargılanmayacağı anlamına gelmiyor. Doğrudan cezasızlık diye bir uygulama yok kanunumuzda."
'YA İADE ET YA DA YARGILA' DEVREDE
Avukat, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Milletlerarası Hukuk Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Emete Gözügüzelli ise uluslararası hukukta suçluların iadesine yönelik genel tavır ve ilkenin "vatandaşın geri verilmezliği" olduğunu söylüyor. Ancak Türkiye ile ABD arasında 20 Kasım 1980'de Kenan Evren'in imzasıyla yürürlüğe giren "suçluların iadesi" anlaşmasına dikkat çekiyor ve diyor ki: "Sözleşmenin 4. maddesine göre ABD'nin de Türkiye'nin de kendi vatandaşını iade etme zorunluluğu yok! Ancak bu maddenin eki var: